Beti laborarien alde
Beñat Molimos, ELB laborari sindikatuaren 2019ko urtarrileko hauteskunde sindikaletarako 12 gizonek eta 8 emaztek osatutako zerrendaren burua da. Zerrendaren aldarrikapen nagusiak aurkezten dizkigu eta zehazkiago Laborantzaren erakunde publikoaren erronka.
Hitz guttitan Euskal Laborarien Batasuna aurkezten ahal diguzu?
ELB sindikatuak 1982tik geroz mobilizazio eta elkartasunaren bidez laboraria ezarri du lehen lerroan ekoizpen eta elikaduraren katean abia puntuan baita. 2005-az geroztik sindikalismoari loturik, ELBk sortu zuen Euskal Herriko Laborantza Ganbara garapen egitura, laborantza herrikoi eta iraunkorra sustatzeko.
Zertako eta nola ELBk hautetsiak aurkezten ditu 2019ko hauteskunde sindikaletan?
Laborantzako hauteskundeak sei urtetarik egiten dira departamendu mailan.
Aldi huntan, ELB-ren erabakia izan da Ipar Euskal Herriko zerrenda bat aurkeztea eta Biarno partean Confédération Paysanneeko beste 20 laborarik bigarren zerrenda bat aurkezten dute.
Hautu hori Euskal Hirigune Elkargoaren sortzeak bultzatu du jakinez honek laborantzaren ardura hartu duela.
Guretzat beraz oso normala izan da hautua, jakinez departamenduko laborantza ganbararen ardurak gero ta ahulagoak bilakatzen direla Akitania Berriak dituelarik bereganatzen.
ELB aurkezten da hauteskunde horietan lau ardatz nagusiekin :
- Laborarien defentsa eta laguntzea eguneroko bizian izan indibidualki ala kolektiboki.
- Bizi bidea eta bizigarritasuna segurtatzea etxalde guzietan eta hortarako eskua atxikitzea sortu ditugun desmartxa eta tresna kolektiboetan (AOP, Herriko,…).
- PAC berriari buruz proposamenak egitea enplegua kondutan hartzen duena bai eta lekuko berezitasunak (etxalde ttipiak, maldak,…)
- Laborantzaren erakunde publiko baten sortzea hiri elkargoaren barne laborantza eta elikadura gaietan orientabiden xutik ezartzeko.
“Beti laborarien alde” izendatu dugu gure zerrenda, hori izan baita ELB-ek 35 urtez eraman duen lana. Zerrenda 12 gizon eta 8 emaztek osatzen dute.
Zehazten ahal diguzu laborantzako egitura publikoaren aldarrikapen hori?
2017an sortu den Hirigune elkargoak ekonomia konpetentziaren barne deliberatu du laborantzaren ardura hartzea. Bere lehen urratsa izan da laborantzako komisio baten sortzea, hautetsiek osatua.
Gure aldetik laborantza alternatiboan aritzen giren ELB, EHLG, Arrapitz-ek deliberatu ginuen kuadro berri hortan Euskal Herriko laborantza eta elikaduraren egitura publiko baten proposamena egitea. Egituraren osaketa berritzailea nahi ginuen hiru partaidetzarekin:
- Errepresentazio instituzionala: estadoa, kolektibitateak (Akitania Berria, Departamendua, Hirigune elkargoa,…), laborantzako egiturak (EHLG, Departamenduko laborantza ganbararen Euskal Herriko adarra).
- Errepresentazio profesionala: laborarien sindikatuak, garapen estrukturak, desmartxa kolektiboak, formakuntza zentroak,…
- Gizartearen errepresentazioa (Garapen kontseilua, kontsumitzaile eta inguramen saileko ordezkariak…).
Egituraren egin beharra litake laborantza eta elikadura politika publiko bat xutik ezartzea. ELB eta EHLG-ek zentzu hortarat proiektu bat publikoki aurkeztua zuten duela guti, orientabide bat izaiten ahal dena. Jean-René Etchegaray Euskal Hiriguneko Lehendakariak galdera ofizial bat egina dio Estatuari. Orain pilota Estatuaren eta Euskal Herriko hautetsien aldean da.
Egoera hori konduan hartuz, zein dira aintzin ikusten ahal diren aldaketak 2019ko?
Ipar euskal herriko laborantzaren irudia oraindik baikorra da, nahiz eta laster aldatzen ahal den. Etxaldeen %80-a kalitatezko desmartxa batetan dira izan zirkuito laburrean edo luzean, gazte ainitz plantatzen da ere, dinamika hori mantendu behar dugu ahal bezain bat. Hortarako orientabidea laborantza iraunkor eta herrikoia izan behar da. Lan handia gelditzen zaigu oraino besteak beste, segidarik gabeko etxalden transmisioaren arloan, laborantzako lurren babestean eta baserrietako eta etxaldeetako inguramen zozialaren hobetzean.
Laborantzako egitura publiko proposamen horrekin nahi dugu sendiarazi laborantzaren gaia denen ardura dela izan hautetsi edo herritar, denen parte hartzea beharrezkoa dela elkartasun orientabide finko bat hartuz geroz.
Elkarrizketa hau Enbata-k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez.
Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
203 diputatu alde eta hiru aurka agertu dira martxoaren 11 gauean egin bozketan. Higiezinen agentziak haserre agertu dira, eta bi salaketa aurkeztu ditu FAIN Frantziako Higiezinen Federazio Nazionalak Europako Batzordean. Bata, lege-proposamenari esker botere gehiago jasoko... [+]
Laborantzaren Orientazio Legea pasa den astean ofizialki onartu du Frantziako Parlamentuak. Ostegunean Senatutik pasa da azken aldikoz. Iazko laborarien mobilizazioen ondotik, aldarrikapenei erantzuteko xedea du lege horrek. Aldiz, ingurumenaren aldeko elkarteek azkarki salatzen... [+]
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.
Euskal Herriko Laborantza Ganbera elkartearen hogei urteak ospatu zituzten asteburuan Ainhize-Monjolosen. 2005eko urtarrilaren 15 hartan sortu zuten Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoako laborantzaren garapena –hori bai, iraunkorra eta herrikoia izan nahi duena–... [+]
Contigo-Zurekinek proposatutako idatzian azaltzen da Europako eta Hego Amerikako merkatari erakunde nagusien arteko hitzarmen berriak muga-zergen deuseztatzea ekarriko lukeela, bertako ekoizleak, txikiak bereziki, kaltetuz. UPNk, EH Bilduk, PPk eta Voxek mozioaren alde bozkatu... [+]
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.