Beste baterako
Gogoeta eta eztabaida interesgarria egiteko aukera bikaina izan zitekeena, azkenean, agitprop-ekitaldi okagarrian geratu da.
Egia esan, apenas har zitekeen albistetzat: urtearen hastapenarekin, Txinako Estatistika Bulego Nazionalak herrialdeko biztanleriaren zenbatespena argitaratu zuen pasa den astean: aurreko urtean baino 850.000 biztanle gutxiago zituen munduko herrialde populatuenak 2022 amaitzean. Bertako azken populazio-errolda nazionala 2020ko azaroaren 1ekoa izanik, kalkulua oso doitua dela pentsatu behar da.
Emaitza, bestalde, aspalditik egiten ari ziren aurreikuspenak berrestera zetorren: hazkunde negatiboko aro bati ekin dio Txinako demografiak. Horrelakoetan ohikoa ez ezik ezinbestekoa denez, urte dezente edo asko iraungo duena. Iazko populazio-galera horren zergati nagusiari erreparatu besterik ez dago: 10,62 milioi haur jaio ziren Txinan 2021ean, eta 9,56 milioi 2022an. Galera orokorra baino koska handiagoa legoke jaiotzetan.
Eta horren zergatiak ere ez dira batere misteriotsuak, gaingiroki: amatasunak betebeharra eta halabeharra izateari utzi dionetik, goi-hezkuntza egitate orokorra bihurtzen ari denean, etxebizitza garestia eta soldatak mugatuak direnean... jaiotzak bakandu egiten dira. Hemen eta Beijingen. Doitu liteke analisia, hala ere, beta hartuta. Aurreikusi baino lehentxeago (2025erako kalkulatzen zen usu, oraintsu arte) gertatu izana litzateke benetako albistea, izatekotan.
Horrek adieraziko lukeen abiadurari egin beharko litzaioke kasu, batik bat. Eta historian lehen aldiz, Txinako populazioaren murrizketa (hainbat aldiz gertatu dena) katastrofe natural nahiz artifizialen, goseteen, gerren eta antzekoen ondorio ez izateari. Edo Txinaren kontinente-tasuna (gizateriaren seirenaz ari gara) gogoan izanda, horrek iradokitzen duen mundu-mailako gogoetari. Eta azken batean, hori guztia ote den ona, txarra, axolarik gabekoa edo "auskalo", ematen zaion erantzunaren arabera. Eta zer ondorio izan ditzakeen epe motzera nahiz ertainera, gizartean, ekonomian, ideologian...
Horren ordez, seriotasun-itxurako agitprop-kanpainatxo batean amildu gaia, Txinaren betiereko katastrofe-igarleen eta hartarako dauden eledun txinatarren artean. Arrunkerien kopiatu eta itsatsi hutsa izan ez denean. Errematerako, Paul Krugman bezalakoek, abagunea aprobetxatu nahi izan dute betiko larrera itzuli eta noren alde eta noren kontra dauden gogora dezagun: Txinak emandako datuak ez omen dira sinesgarriak. Gustukoak ez zaizkien guztietan bezala.
Gogoeta, beste baterako geratu da.
Txina Hegoaldeko Itsasoan gaiztotzen ari da gatazka Filipinak eta Txinaren artean. Nabari du oraintsu arte Second Thomas Shoal/Ren’ai Jiao/Ayungin uharrian nahita hondoa jota datzan Sierra Madre filipinar gerraontziaren hondakinen inguruko tirabira batere konpondu gabe,... [+]
Iazko urtarril-otsailean izan genuen Hego Euskal Herrian bisitari, egundoko propagandaz girotuta baina aparteko arrakastarik gabe, Shen Yun izeneko antolakundearen “Txina komunismoaren aurretik” ikuskizuna. Agian neuk ere esan behar nuen zerbait orduan, haren... [+]
Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Urtebeteko atzerapenarekin hasi da Pekinen 2022an egindako Alderdi Komunistaren XX. Kongresutik datorren Komite Zentralaren III. Osoko Bilkura.
Sortu zela 75. urteurrenean egindako gailurrean, Aliantza Atlantikoak Txinaren kontrako mezua gogortu du eta herrialde asiarrari egotzi dio Errusia laguntzea Ukrainako gerran. Kievi laguntza gehiago emateko konpromisoa adierazi dute NATOko 32 kideek eta Europako herrialdeek... [+]
Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.
CKU trenbide hori egitasmo mitikoa da, hitzaren adiera zuzenean: itxuraz, koherentea ez ezik desiragarria litzatekeena, baina ameskerien mundutik kanpo zertzeko aukerarik gabea, orain arte behintzat. Halakorik inoiz ez nuela ikusiko zinez sinesten nuen.
Txinako Chang'e-6 misioak Ilargiaren alde ezkutuko laginak hartu eta Ilargiaren orbitara aireratzea lortu du. Alde ezkututik egin den lehen aireratzea izan da.
Pasa den urtarrilean, Yuk Hui filosofoak hitzaldi bat eskaini zuen –solasaldi bat, hobeto esanda– Donostiako Tabakaleran. Azken urteotan oihartzun handia izan du haren lanak, eta goraino bete zen aretoa. Besteak beste, monoteknologismoaren pentsamendu-ildoa kritikatu... [+]
