Beroak adinekoen heriotza hirukoiztuko du Europan 2100. urterako

  • Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.

Argazkia: Vitalastur

2024ko abuztuaren 22an - 11:36

Gaur egun hotzak beroak baino zortzi aldiz pertsona gehiago hiltzen ditu Europan, batez ere adinekoak. 2100erako aurreikusitako 3 graduko tenperatuta igoera ematen bada, etorkizunean hotzagatik jende gutxiago hilko da, baina beroagatik askoz gehiago. Batez ere 85 urtetik gorakoei eragingo die heriotzen igoera horrek, eta Europako biztanleria zahartzea kontuan hartuta, garai horretarako adin talde hori asko haziko da.

Europako Batzordeko Ikerketa Zentro Bateratuak egin du lan hau eta asteazken honetan eman zuen haren berri The Lancet Public Health aldizkari ezagunak. Europako 30 herrialdetako 1.368 eskualdetako datuak erabili dituzte gaur egungo datuak erkatzeko, eta horien arabera, gaur egungo tenperatura gorabeherek 407.538 pertsonaren heriotza eragiten dute Europan urtero, horietatik 363.809 hotzarekin daude lotuta, eta 43.729 beroarekin.

Aurreikuspenen arabera, aldiz, hotzak eragindako heriotzak apur bat gutxituko dira 2100erako, baina beroak eragindakoak hirukoiztu egingo dira Europan guztian, baina bereziki Europako hegoaldeko herrialdeetan, hala nola Espainian, Italian, Grezian eta Frantzian. Proiekzio hori egiteko 50.000 biztanle baino gehiago dituzten 854 hirietako datu epidemiologiko eta soziologikoak erabili dira.

Ikerketaren mugak

Erabiltzen diren datu kopuruak eta lanketagatik kalitate handiko ikerketatzat jotzen da honakoa, baina egileek beraiek muga batzuk ere aitortzen dituzte. Haiek heriotza tasak aztertu dituzte eta horietan beroak eta hotzak duten eragina, baina ez dute aintzat hartu beroa eta hotzaren ondorioak apaltzeko baliabideak ere hobetu egin direla, eta hobetuko direla, eta horrek heriotza asko saihestuko dituela. Hobekuntza horien artean daude azpiegituren aldaketa eta osasun arreta. Hori bai, hobekuntza horiek ez dituzten populazio sektoreak, zaurgarriagoak izango dira.

Berotzeak aurrera jarraitzen du

Aldaketa klimatikoa ematen ari dela zalantza gutxi dago komunitate zientifikoan. Eta gainera, hori guztia gizakiaren eraginaren ondorioz gertatzen ari dela ere argi dago. Horren adierazle ugari dago, eta esanguratsuenak IPCCren –aldaketa klimatikoa aztertzen duen nazioarteko taldea– datuak dira, Alabaina, aldaketa klimatikoaren negazionismoa ere handia da gaur egun, eta nazioarteko herrialdeen komunitatean aldaketa klimatikoa oso onartuta badago ere, ez da berori geldiarazteko nahiko neurri hartzen.

Ondorioz, tenperatuek igotzen jarraitzen dute eta aditu askok uste dute 2024rako 1,5 graduko muga gaindi daitekeela, bereziki El Niño fenomenoa aurten asko areagotzen bada. Adibidez, hori uste du aldaketa klimatikoaren aita pontekotzat hartzen den James Hansen ikerlariak, zeinaren lantaldeak hamarkada honetarako iragarri zuen igoera hori. 1,5 graduko hori da 2030erako saihestu nahiko litzatekeen muga eta 2 graduren igoera saihestu nahi da 2050erako.

Aditu askoren ustez, ordea, bi muga horiek betetzea dagoeneko ezinezkotzat jotzen da, eta horrek oso ondorio larriak ekarriko ei ditu planetako bizidunentzat. Datu asko daude horren adierazle, klima aldaketaren gailurretan behin eta berriz frogatzen denez, baina akaso esanguratsuenetakoa energia fosilarekin lanean jarraitzen dutenenen jarduna da: 2023an sektoreko banku, konpainia eta gobernuen artean bilioi bat euro ari ziren biltzen lur azpitik energia fosila ateratzeko, Euronewsek 2022ko abenduko albiste honetan jakinarazi zuen moduan.

The Lancet aldizkariak dakar albistearen berri, eta El Diario-k ere argitaratu du haren laburpen bat. Agerkari honek, halaber, Espainiako Estatuko lurraldeetan 1980tik gaurdaino eman den tenperaturaren bilakaera ere agertzen du –beroaren mapa–, eta hor ikus daiteke azken 30 urteetan lurralde ia guztietan dagoela tenperaturen igoera.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
Eskoziako Lur Garaietan otsoa sartzea klima-larrialdirako onuragarria izango dela iradoki dute

Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]


Monte Perdidokoa galzorian dauden glaziarren artean sartu dute

Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.  


2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Muturreko beroak 2,3 milioi hildako eragingo lituzke Europan mende bukaerarako

Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.


Greenpeace-k Guggenheim museoan Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu du

Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.


2025-02-03 | Nicolas Goñi
Jendez hustutako landa eremuetara basabizitza ez da uste bezala itzultzen

Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]


Karbono biltegi izateari utzi dio Artikoko tundrak

AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.


2025-01-22 | Leire Ibar
Brasilgo suteek 2024an suntsitutako eremua Italiaren azalera baino handiagoa izan da

Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.


ANALISIA
Justizia klimatikoa

Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]


Hodeiak murrizten ari dira, klima-aldaketaren kalterako

Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-17 | Julene Flamarique
Chido zikloiak Mayotte uhartean milaka hildako eragin dituela kalkulatu dute

220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]


2024-12-12 | Nicolas Goñi
Plastiko kutsadurari buruzko gailurraren porrotak arazoa kudeaezin bihurtu dezake

Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Eguneraketa berriak daude