Beroak 18 milioi pertsonaren osasuna arrisku handian jar dezakeela dio Espainiako Osasun Ministerioak
Nafarroan eta Araban alerta gorria da eta Gipuzkoan eta Bizkaian horia. Iragarpenen arabera, bero zapa datorren astelehenera arte luza daiteke, 30eko tenperaturekin itsas aldean eta askoz handiagoak barnealdeetan. Datorren astelehenerako Tuteran 43 gradu ere iragartzen dira, adibidez.
Nafarroan iragan berri diren suteak oraindik bero, barbakoak eta suteak eragin ditzaketen beste hainbat jarduera debekatu dira Nafarroan, eta Araban dagoeneko 140 bat hektarea erre dira bi sutetan, bata Gasteizko Mendoza kontzejuaren lurretan eta bestea Garaion.
Honako hau aurtengo bigarren bero olatua da eta klima aldaketaren ondorioak gero eta gehiago nabari dira, hala gure kostaldeko ur beroan, nola ikusten ari diren marmoka edo alga kopurua handietan. Adituen esanetan, Europa beste kontinenteak baino azkarrago ari da berotzen eta Copernicus behaketa satelitearen arabera: iragan berri den ekaina erregistroak direnetik bigarren beroena izan da, ohiko batez bestetik 1,6 gradu gehiagorekin.
Adi osasunarekin!
Baina suteak eta herritarren egonezin orokorrez gain, Espainiako Osasun Ministerioak alerta piztu du eta esan du 18 milioi pertsonen osasuna arrisku larrian dagoela Espainiako Estatuan; bereziki ohartarazi ditu adineko pertsonak eta berotik babesteko gomendatu. Ez da ahantzi behar azken hogei urtetan izandako beroaldietan milaka pertsona hil direla beroaren ondorioz. Horietako entzutetsuena 2003ko bero-bolada izan zen, zeinaren ondorioz 20.000 pertsonatik gora hil zen Europan.
Hildako kopuruei buruz beti da eztabaida handia, estatu batzuek ez dituztelako hildakoak bero-boladaren ondorio gisa hartzen edo, besterik gabe, datuak ematen ez direlako. Wikipediaren arabera, urte hartan Frantzian 14:082 hildako izan ziren beroaren ondorioz, Alemanian 7.000 hildako, Espainian 4.000 hildako, Erresuma Batuan 2.139 eta Italian 3.000.
2003ko abuztuaren 3an Bizkaiko Arangurenen 43 graduko tenperatura jazo zen eta eguerdian Zarautzen 40 graduak gainditu ziren.
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]
Hauteskunde-kanpainen arteko tarte gero eta estuagoan, komeni da XXI. mendeko urte erabakigarrietan sartu garela gogoraraztea. Adibide bakarra jartzearren, ozeanoen tenperatura-errekorrak etengabe gainditzeak izututa dauzka zientzialariak, eta dagoeneko ez dakite egoeraren... [+]
Munduko Meteorologia Erakundearen (MME) 2023ko txostenak erakusten du beste behin ere markak hautsi direla klimaren adierazle diren hainbat alorretan: berotegi-efektuko gasak, lurrazaleko tenperatura, ozeanoen berotzea eta azidotzea, itsasoaren mailaren igoera, Antartikako itsas... [+]