Beste behin argi geratu da Bermeoko EAJk zein borondate gutxi duen akordioetara heltzeko eta gure herriko beharrizan eta eskariak aintzat hartzeko.

Beste behin heldu zen urteko udal-aurrekontuak onartzeko eguna, eta beste behin argi geratu zen Bermeoko EAJren udal-gobernuak zein borondate gutxi duen besteekin akordioetara heltzeko, eta gure herriko beharrizan eta eskariak aintzat hartzeko. Aurton ere Osoko Bilkuran Guzan herri plataformari egin zaion mespretxua sekulakoa izan zen, eta hau gertatzen den lehen aldia ez izanagatik, oraingoan “aski da” esateko momentua heldu dela uste dugu.

2015eko hauteskundeetarako sortutako Guzan herri plataforman daukagun interes bakarra herria suspertzea eta herritarren bizitza hobetzea da. Asmo horrekin jaio zen duela sei urte, hainbat urtetan zehar herriaren gainbeheraren lekuko izan ondoren. Egoerak ez du hobera egin, zoritxarrez, eta oraindik Guzanen lana guztiz beharrezkoa delakoan gaude. Azken finean, gu ez gatoz bat itxurakerian oinarritutako politikarekin eta, hori dela eta, ezin izan diegu EAJren aurrekontuei baiezkoa eman.

Aurrekontu hauek aurreko urteetakoak baino handiagoak dira, ia hogeita lau milioi eurotakoak dira. Horietako hamalau milioi inguru (%61) langile publikoen soldatak ordaintzera bideratzen dira, eta bigarren sail handiena kontratazioena da (%29 inguru; zazpi bat milioi euro). Jeltzaleen aburuz aurrekontu hau nahikoa da Bermeok dituen arazo eta erronkei aurre egiteko. Baina, horrela al da benetan? Guzan plataformakook ezetz diogu eta arrazoirik ez zaigu falta.

Joan den legealdian udal-gobernuan zegoen EH Bilduri kontratazioei diru kantitate itzela bideratzea leporatzen zioten. Hau da, ez zela arrazoizkoa hainbeste udal-langile egonda kanpoko hainbeste zerbitzu kontratatu beharra, udaleko langileek beraiek egin zezaketela. Zozoak beleari ipurbeltz, ordea. Gertatu dena da orain inoiz baino handiagoa dela kontratazioen partida. 2019an 4,6 milioi eurokoa zen partida hori, eta 2022an 7 milioi ingurukoa. Beraz, kontratazioetara orain dela hiru urte baino ia 2,5 milioi euro gehiago bideratzen da. Zergatik hau? Bada, herri honetan beharrezkoa dugun makinaria eta ekipamendua erosi beharrean, udalaren jabetzakoak liratekeenak denbora luzez erabili ordez, “renting” bidez alokatzea erabaki dutelako, diru kantitate handi baten truke. Askoz merkeagoa ateratzen da udalak erostea eta urte luzeetan erabiltzea. Alabaina, gauza berrien distira falta du erabiliak. 

Zaharra ez dena eta erabilgarria dena ordezkatzeko tema horrekin batera, bistan da herritarrok zer estreinatzen den jakitea nahi dutela. Ez dute iragarkietara eta propagandara bideratuta doazen partidak alferrik puztu. Halaber, EAJk biziki kritikatzen zuen EH Bildu koaliziotik alkate izan zen Idurre Bidegurenen erabakia, norbere irudiarekin lotutako guztia kudeatzeko pertsona bat kontratatzea. Oraingo alkateak, Aritz Abaroak, gauza bera egiteko Bilboko BIOK Comunicación enpresa kontratatu ez ezik, honetarako partida emendatu du, eta alkatearen menpe dagoen komunikazio partidak 40.000 eurokoak izatetik 105.000 eurokoak izatera igaro dira.

Aurreko guztiari gehitu behar zaizkio udal-gobernutik entzun ditugun zenbait deklarazio ikaragarri, Osoko Bilkuran jasan behar izan genituen irainak eta akusazio pertsonalak albo batera lagata. Alde batetik, esaten dute akordio zabaletara heldu nahi dutela. Guzanek ez du emendakinik egin hau gezurra dela sinetsita, eta gure susmoa egi bihurtu da ikusi dugunean EH Bilduk egin dituen proposamenei 35.000 euro bakarrik onartu dizkietela.

Dirua zer helbururekin erabiltzen den jakiteaz batera, dirua non geratzen den ere axola digu. 2021eko aurrekontuak aurkeztu zirenean gertatu zen bezala, zeinetan esan zen diru gutxi zegoela inbertsioetarako, eskatzen dugu herrian ahalik eta diru gehien berrinbertitzea gure enpresa eta herritar-taldeak laguntzeko, beti kanpoko enpresak eta erakundeak kontratatu gabe. Bigarren eskariaren harira, iradokitzailea da oso EAJ alderdiak uraren kudeaketari buruz hartu duen erabakia. Aurten, uraren kudeaketa propioaren, alegia, Busturialdeko Ur Partzuergoaren desegitearen alde dagoela erakutsi du. Laster jasotzen dugun ura Zadorra ibaitik etorriko da, eta Bilbotik kudeatuko da.

Honegatik guztiagatik, ez deritzogu aurrekontuok Bermeo biziberritzeko egokiak direnik ezta biztanleen beharrizanak betetzen dituenik. Aitzitik, aurrekontuok “renting” eta propagandaren aurrekontu bezala bataiatu ditugu, horietaz baliatzea baita, zalantzarik gabe, haien helburua 2023ko hauteskundeei begira. Bermeo aberats bat erakustea, alegia, lantzean behin zerbait berria estreinatzen duena, dena ondo omen doan seinale, eta horrez gain, propagandaren bitartez nahi dutena lau haizeetara zabalduta. Horrela jarraitzekotan, ez dezatela gutaz ezer espero, ez baitugu  jokoa haien arauekin jokatu gura.

Maite Alonso, Ibon Enbeita, Miren Gabantxo eta Xabier Ortuzar (Guzan Bermeoko herri plataforma independenteko zinegotziak)