Bergarako azoka plaza biziberritzeko proiektua
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira. “Bergarako azokak proiektu integrala behar zuela sumatzen genuen, zapatuko azokak funtzionatzen bazuen ere, eguneroko postu finko geroz eta gutxiago baitzeuden, eta proposamen bat behar zen”, azaldu du Aitziber Plazaola Oregi Ereindajaneko eta Elikaeneko kideak. Azpeitiko Elikagunea izan dute eredu.
Irailaren 6an inauguratu zuten Bergarako Oxirondo azokako gune berria, Elikaenea, baina urteetako eta jende askoren lana dago atzean. Azokaren inguruko hausnarketa prozesuan ikusi zuten eraikineko beheko solairuan, eskuineko aldeko postu asko itxita zeudela. “Ezkerreko postu gehienak irekita zeuden eta funtzionatzen zuten, eta hori ikusita, erabaki genuen horiek mantentzea eta eskuineko aldean egitea obra, espazio zabal handi bat sortzeko, eta bertan denda berria eta sukaldea eraikitzeko”. Erdiko espazio irekia lehen bezala mantendu dute, baserritarrek asteazken eta larunbatetan egiten baitute azoka bertan.
Hitzarmen bidez, udalak Ereindajan kooperatibaren esku utzi du gune berria kudeatzeko eta dinamizatzeko ardura. 330 bazkide-kontsumitzaile eta 27 bazkide-ekoizle zituen aurretik Ereindajanek, eta proiektu berria abian, espero dute pixkanaka kopuru hori handitzea eta herritar gehiagorengana iristea. “Bazkideek %5-eko deskontua dute erosketa guztietan, informazioa jasotzen dute, lehentasuna dute produktu batzuetan… baina dendan erosteko ez da zertan bazkide izan”, nabarmendu du Plazaolak.
Denda baino gehiago
Eskualdean ekoitzitako produktuek dute lehentasuna Elikaenean, baita produktu ekologikoek ere, eta eskualdean falta dituzten produktuak Euskal Herritik ekartzen dituzte. “Gaur egun, ia denetik ekoizten da Euskal Herrian, gauza freskoak hemen hurbilekoak dira gehienetan, eta Nafarroako produktuekin sasoia luzatzeko aukera dugu”, azaldu du. Badira kanpotik dakartzaten produktuak ere, eta horiek eredu ekologikotik eta bidezko merkataritzatik eskuratzen dituzte. Asteroko erosketa saskia betetzeko, elikagaiez gain denetik dute dendan: garbiketa produktuak eta bestelakoak.
Eta saltokiaz gain, sukaldea ere jarri dute martxan. “Sukaldea bertako produktuari irteera emateko beste erreminta bat da, horiek eraldatuta eta prestatuta ere eskaintzea da asmoa”, azaldu du Plazaolak. Plater desberdinak prestatuko dituzte egunero, eta kontsumitzaileek errazio eta menu formatua izanen dute aukeran. “Dendaz eta sukaldeaz gain, hemen bestelako ekimenak ere antolatuko ditugu, jendea erakartzea eta espazio bizi bat sortzea baita ideia, azokek beti bete izan duten sozializazio funtzioa berreskuratuta”, amaitu du.
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]