Beren borondatearen aurka antzutu zituztela salatu dute Kanadako 60 emakume indigenak

  • 1973az geroztik legez kanpokotzat jo izan da jendarteko kolektibo jakin batzuk antzutzera behartzea. Azaleratzen joan diren testigantzen arabera, ordea, praktikak bere horretan dirau.


2018ko azaroaren 23an - 09:31
(Argazkia: Kenny McDonald)

Erditu bezain pronto tronpen lotura edo kauterizazioa egiteko presionatu eta beren borondatearen kontra antzutu zituztela jakinarazi dute Kanadako Saskatchewan probintziako 60 emakume baino gehiagok, Maurice Law Kanadako indigenen abokatu bulegoaren bidez jarritako salaketarekin. Gertakarien testigantza askotarikoak jaso dituzte, legez kanpoko prozedura zein modutan egin zuten argitzen dutenak. Bizipenetako batean, adibidez, antzutua izateko baimena eman arte erditu berri zuen haurra ikustea ukatu ziotela azaldu du emakumeetako batek.

1973an eman zuen bukatutzat Kanadak behartutako antzutzeen praktika, Alberta eta Columbia Britainiarra probintzietan 70eko hamarkada arte legezkoa izan zena. 2015ean ordea, StarPhoenix egunkariak eta CBC irrati telebista kateak publiko egindako erreportaje sorta batek ageriko egin zuen behartutako antzutzeek bere horretan jarraitzen zutela, lau emakumeren testigantzek (Betty Ann eta Brendarena kasu) hala adierazi baitzuten. Sortutako arrabotsa tarteko, osasun alorreko autoritateek ikerketa independente bat eskatu zuten, Manitobako Unibertsitateko medikuntza irakasle Judith Bartlettek eta giza eskubideen alorreko abokatu eta Ontarioko senatari Yvonne Boyerrek burutu zutena, biak jatorriz indigenak. 2017an aurkeztu zuten informeak argi adierazten zuen 1973az geroztik behartutako antzutzeak egin izan direla: 2005 eta 2010 urteen artean antzutzera behartu zituzten zazpi emakumeren testigantzak jaso zituzten, zeinak ikerlarien hitzetan, kolonialismoaren herentzia antzematen zaion sistemaren aurreiritzi eta diskriminazioaren biktima izan diren.

Aipatu informea publiko egitearekin bat, antzerako bizipenak zituzten emakume gehiagoren berri izaten hasi ziren Boyer eta Bartlett. Antza denez, askoz gehiago ziren iragan hurbilean antzutzera derrigortu dituzten emakume indigenak. Horren adierazle da azken salaketa hau, zeinak 2017ra artean behartutako antzutzeak egin direla frogatzen duen, ezkutuan ematen den indarkeriazko errealitate baten adierazgarri. Antzutze behartuen prozedura uste baino hedatuago egotea posible dela adierazi du Boyerrek.

Salaketa bideratzeko tramite bat falta den honetan, Amnistia Internazionalak kasua NBEra eraman du, Kanadako Gobernua ikerketa burutzera bultzatzeko. Mugimenduko kide Jackelin Hanssen argi mintzatu da: “Praktika hauek helburu jakin bati jarraiki burutzen dira. Argi dago xedea pertsona talde bat ez dela erreproduzitzen ziurtatzea dela”. Aste honetan gaiaz eztabaidatzekoak ziren Genevan, NBEren torturaren aurkako batzordean.

Bien bitartean, behartutako antzutzeen gainean neurriak hartzea exijitzen jarraitzen dute emakume indigenek, baita ardurak hartu beharra azpimarratzen ere.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Indarkeria matxista
2025-01-24 | Julene Flamarique
Genero indarkeriaren biktima den emakume baten eta haren bost alaba-semeen etxegabetzea salatu dute Burlatan

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, gizarte-zerbitzuek ez dute bestelako aukerarik eskaini, kaltetuak eskaera bat baino gehiago egin badu ere. “Legearen, erasotzailearen eta erakundeen aurrean” emakume horrek pairatzen duen erabateko babesgabetasuna... [+]


2025-01-23 | Euskal Irratiak
Erizainen erdiak genero eta sexu indarkeria jasaten du lanean

Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira.


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-14 | Leire Ibar
Gernikako mugimendu feministak salatzailea babestu du Mario Lópezen aurkako epaiketaren lehen egunean

Gernikako saskibaloi taldeko entrenatzaile ohiaren aurkako epaiketa hasi da astearte honetan Bizkaiko Auzitegian. Fiskaltzak 14 urteko espetxe eskaera egin du, eta akusazio partikularrak hamazortzikoa, sexu abusuak leporatuta. Lópezen defentsak adierazi du entrenatzaile... [+]


Instagrameko ‘Denuncias Euskal Herria’ kontuak sexu erasoen ia 500 testigantza jaso ditu azarotik

Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]


2025-01-13 | ARGIA
Gernikako entrenatzaile ohiaren aurkako epaiketa asteartean hasiko da

Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
Barakaldoko hilketa matxista salatzeko asteartean mobilizazioak antolatu dituzte

84 urteko andrea erail zuen bere semeak urtarrilaren 3an euren etxebizitzan. Kolpeka hil zuela azaldu dute zenbait iturrik. Astearte arratsaldean egingo dira elkarretaratzeak Barakaldon eta Euskal Herriko lau hiriburutan.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2024-12-31 | ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita

Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.


2024-12-31 | Julene Flamarique
Akusazioak hemezortzi urteko espetxe-zigorra eskatu du Mario Lopez Gernikako entrenatzaile ohiarentzat

Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-23 | Julene Flamarique
Emakumeak nola bortxatu aholkuak partekatzeko 70.000 partaideko Telegram kanal bat atzeman dute Alemanian

Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]


Gizon bati espetxe zigorra ezarri diote, Donostian emakume bat bortxatzen saiatzeagatik

Gipuzkoako Auzitegiak urte eta erdiko espetxe zigorra ezarri dio gizon bati, emakume bat bortxatzen saiatzeagatik. Epaiketa asteazkenean egin zuten, eta, hasi aurretik, gizonak gertakariak onartu eta akordioa erdietsi zuen Fiskaltzarekin eta akusazio partikularrarekin, zigorra... [+]


Mazango auzia
20 urteko kartzela zigorra Dominique Pelicot senar ohiari eta fiskalak eskaturikoa baino zigor apalagoak beste 50 bortxatzaileei

Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]


Eguneraketa berriak daude