Begira gaudelarik pasatzen den hori
Otempodiz
Ertza dantza konpainia
Uztailaren 2an Irisarrin (Nafarroa Beherea), EHZ festibalean.
-----------------------------------------------------------------
EHZn inoiz egon denak badaki zer den igandea. Egitarauak zer ekarriko, hor egoten gara gu. Aurten, euriak furgonetaren estalpean egotera gonbidatu gaitu, baina atertu orduko berriz itzuli gara festaren muinera. Txaranga batek alaitzen ditu azken gaupaseroak. Kafea eskuan, frontoiaren erdian den bikoteari so jarri naiz ni. Bi gizon. Beltzak biak ala biak. Bakoitzak bere modura, baina estilo bera daramate gainean, orrazkera bera ere bai. Aurpegi serioa dute, eta lepotik beherako gorputz atalak baino ez dituzte mugitzen. Elkarri begiratzen diote. Urruntzen dira, eta atzera gerturatzen. Elkarri heltzen. Begirada ezerezera. Zeri begira daude? Zer da kontatu nahi digutena?
Ertza konpainiaren Otempodiz ikuskizuna dela jakin dut gero. Fenias Nhumaio eta Deissane Machava dira dantzariak, Mozambiketik etorriak. Nik doinu afrikarrez bezala sailkatu ditudan abestien erritmora mugitzen dira. Hasieran, estilo garaikidetik jo dute, porté-ak eta itzulipurdiak lurretik. A, beno, istorio homoerotiko bat da, pentsatu dut. Baina gero ez. Gero istorio tristeago bat bururatu zait. Plaza osoa dute begira (eta denak gara zuriak bi beltzeei begira) eta gutako bakoitzak kontakizun bat sortu duelakoan nago.
Bukatu da beste kanta bat, eta hurrengoarekin jantzita daramaten monoaren goiko aldea kendu dute. Uuuuuuuuuu bakan batzuk ere entzun dira lotsati. Horiek beste pelikula bat muntatuko zuten mozanbiketarren soin biluzia ikusita. Alaiago ari dira orain, muskulu denak muturreraino bihurritzen dituzte, eta txaloez lagundu diegu tragoa lurrean utzita. Txiribueltak airean dira orain, eta atsegina da irribarrez ikustea dantzariak. Baina ulertu gabe geratu naiz amaitu orduko.
Denborak dio. Otempodiz. Antza, denboraren alegoria bat irudikatzen dute, zer den han denboraren joana, eta zer hemen. Dantzak horren gainean duen botera ekarri nahi dute plazara. Ez da gustatu ez zaidanik, ulertu nahi eta ezin horrek oztopatu dit behar bezala gozatzea. Agian horrenbeste tematu naiz ulertzen zeri begira ari ziren haiek, zeri ari ginen gu begira, eta ihes egin digu denborak konturatzerako.
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]
"Guri bizitza joan zaigu espaloitik begira". 80 urteko emakumearen arrangura iltzatuta geratu zitzaion Josune Zubeldiari. Hainbat belaunalditako bost emakumek hartu dute hitza emakumeek dantzetan, herriko taldeetan eta errituetan izan dituzten borroka, aldaketa eta... [+]
Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]
Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.
Nola deitzen da dantzariek batak besteari ipurdian sua piztearen zirraraz jolasean aritzen diren dantza? Ba plego-dantza izan liteke, edo bizker-dantza, edo tatin-dantza sua ipurdian edo Izetz ixetukoa-Baietz ixetukoa... Ablitasen, Baztanen, Garesen, Bardozen zein... [+]
Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.
Janire Etxabek (1979, Arrankudiaga) dantza bertikala du ogibide: formakuntza eskolak eta ekoizpen propioak uztartzen ditu. 2021ean Harria Herria lana plazaratu zuen, 2022an Dendu, eta 2023an Geure(R)a. Aurki aurkeztuko du bere lehen bakarkakoa: Antzina. “Ulertzen dut... [+]
Kaskarotak eta maskaradak kasik urtearekin batera hasi dira eta jarraian etorri dira beste zenbait inauteri festa. Goiztiarrenak urtarrilean ari dira ospatzen, baina aurten inauteri gehienak datoz oso goiz. Otsailaren 8an izango da Ostegun gizena eta 13an Inaute asteartea. Hadi!... [+]
