Murrizketak, bazterkeria eta negozio interesak: hondamendi batentzako koktel hilgarria Valentzian
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu dituen urbanismo baztertzaile bat ere badagoela ikus dezakegu, mapak elkarren ondoan jarrita.
Urriaren 29an Valentzian izandako erauntsia “historikoa” dela azpimarratu du Aemet agentziak, Espainiako Estatuan mende batean izandako tanta hotz handiena. Baina horrek bakarrik ez du azaltzen gertaturikoa. Klimaren zoratzearekin –eta gizakiaren eskuarekin– zerikusia duten beste arrazoi batzuk alde batera utzita, Valentziako Generalitateak larrialdiaren aurrean izandako negligentzia kritikatu du askok.
Júcarreko Ur Konfederazioak ere eguerdirako alarma jo zuen, baina ia zortzi ordu berandutu zen Carlos Mazónen gobernua abisua aktibatu eta herritarrei ohartarazten. Jadanik berandu zen
Egun horretan meteorologia agentziak goizean goizetik abisu gorria emana zuen, Júcarreko Ur Konfederazioak ere eguerdirako alarma jo zuen, baina ia zortzi ordu berandutu zen PPko Carlos Mazónen gobernua abisua aktibatu eta herritarrei ohartarazten. Jadanik berandu zen. Are gehiago, Mazónek berak arratsaldeko lehen orduan, oraindik erauntsiaren okerrena iristear zela, esan zuen egoera “egonkorturik” zegoela eta okerrena pasa zela. Sare sozialetatik hanka sartze hori borratu du Valentziako presidenteak.
"Negazionismo klimatiko kriminala"
Bistakoa da Valentziako PPk erakutsi duen utzikeria klima larrialdiari aurre egiteko neurriei dagokienez. Mazónek, Voxen babesarekin agintera iritsi zenean egin zuen lehen gauzetako bat Valentziako Larrialdien Unitatea ixtea izan zen, “txiringito” bat zela esanda. “Negazionismo klimatiko kriminala”, deitu dio horri Contexto aldizkariak bere editorialean.
Bestalde, iragarpen baliabide gehiago eta protokolo garbirik ez izateak hondamendia areagotu du: “24 ordu lehenago jakin izan bagenu zein izango ziren Valentziako gune kritikoak, seguruenik abisua lehenago aktibatuko zen”, azaldu dio La Vanguardia-ri Meteoredeko kide batek. Sareetan birala bihurtu da nekazari batek aurretik zabaldutako mezua, salatzen Valentziako Aemeten radarra ez zebilela. Gero agentziak gezurtatu egin du halakorik.
Valentzian “euriak ez daki euria egiten”, gogorarazi du Nuria Cadenesek Vilaweben egindako kronikan, lurralde haietako abesti ezagun batek dioen bezala. Hedabide horretan azaldu dute Paiportan (40 hildakotik gora) gertatutakoa: herria erdibitzen duen Xiva errekatik erauntsia iritsi zenean, ez zuen euririk ere hari: “Inork ez zien abisatu infernua zetorrela herrira”. Eta hori agintarien ardura da.
Eskerrik asko, Mercadona
Negazionismoa eta negozionismoa sinonimoak izan daitezkeela ikusi dugu oraingoan. Abisurik eman gabe, jendea lanera bidali zuten berdin-berdin arratsaldez. Produzitzera. Aterik itxi ez zuten Mercadona, Ikea eta antzeko multinazionaletako langileen testigantzak ezagutu ditugu sareetan: “Bizia jokatu dugu lau gauza saltzearren”, zioen haietako batek. Bitartean, Valentziako alkateak (PP) eskerrak eman dizkio Mercadonari kaltetuen artean jakiak banatzeagatik.
Eta badira esaten dutenak hau guztia askoz okerragoa izango litzatekeela Francok ez balu Turia ibaiaren arroa desbideratu. Eskuineko zenbait hedabidek nabarmendu dute 1957ko Gran Riuada-ren ondoren egindako obrek salbatu dutela hiria urpetik. Baina mapek ez dute halakorik erakusten, Turia “berriaren” hegoaldea izan baita batez ere urak hartu duena.
Hegoaldeko periferia horretan hamarkada askotan poligonoak eta autopistak eraiki dira, herrien eta nekazaritza lurren artean. Baina mantentze lan eskasak egin dituzte, kutsadura eta zikin ugari jasotzen duen Xiva errekarekin gertatu bezala
Hegoaldeko periferian poligonoak eta bazterketa
Hegoaldeko periferia horretan hamarkada askotan poligonoak eta autopistak eraiki dira, herrien eta nekazaritza lurren artean. Baina mantentze lan eskasak egin dituzte, kutsadura eta zikin ugari jasotzen duen Xiva errekarekin gertatu bezala, Vilawebek azaltzen duen moduan.
Paiporta, Alfafar, Aldaia, Torrent... dira ingurune horretako herrietako batzuk. Denboraleak kaltetuenak, hildako gehien izan dituztenak. Eta jartzen baditugu bi mapa elkarren ondoan, demagun, uholdeek harrapaturiko Turia ubidearen hegoaldeko eremukoa alde batean, eta auzoz auzoko per capita errentarena bestean, konturatuko gara inozoegia dela pentsatzea erauntsi “historiko” baten patu hutsa denik gertatutako hau guztia.
Iragan astean kontatu genizuen etorkizuneko hilerriaz gogoeta prozesua egin dutela Antzuolan, eta protagonista nagusietakoak umeak izan direla, Herri Eskolan heriotzaren bueltan 1980ko hamarkadaz geroztik egiten ari diren lanketaren ildotik. Hain justu, “hainbat urtetan... [+]
Hendaiako ikastetxean komun klasikoak kendu eta komun idorrak eraiki zituzten martxoan. Ikuspegi ekologikoari tiraka, egitasmo orokorrago baten barne dute aldaketa: hondarrak jangelako konpostari gehitu eta guzia baliatzen dute ikastetxean duten baratze pedagogikoan, Hendaiako... [+]
Garraio publikoa dohainik erabili ahal izango dute 12 urtetik beherako EAEko haurrek. Administrazio gehienek babestu dute neurria, eta datorren urteko urtarriletik aurrera sartuko da indarrean.
‘Xoka. Jite disidenteak’ jardunaldiak antolatu ditu Ehgam Nafarroak. Hiru saio eginen dituzte Iruñeko Laban: azaroaren 5ean, 13an eta 19an.
Ikasturteko bigarren greba eguna izan zuten asteartean hezkuntza publikoko irakasleek. Urriaren 29an Nafarroako hezkuntza sektoreko sindikatu nagusiek, hala nola Steilas, ANPE, AFAPNA, LAB, CCOO, ELA eta UGT-k greba eguna egin zuten.
Astearteko manifestazioa bukatuta aldarrikapenak Parlamentu aurrera eraman dituzte. Zenbait bide moztu dituzte eta tentsio uneak izan dira Espainiako Poliziarekin.
Hedabide eta politikari ugariren ahotan entzuten dugun segurtasun ezaren eta delinkuentziaren diskurtsoa argudio hartuta, bai Hendaiako auzapezak bai Donibane Lohizunekoak iragarri dute udaltzainek armak eramango dituztela. 2025ean sartuko da neurria indarrean.
Artea eta zientzia elkarrengandik oso urrun egon daitezkeela dirudien arren, biak gustuko ditu Maider Mimi (Maider Triviño) zientzialari eta artistak (Aretxabaleta, Gipuzkoa, 1997). Ikerkuntzan, antzerkian, musikan, bakarrizketetan, poesian eta beste gauza askotan dabil... [+]
Gure herri eta hiriek ez gaituzte zaintzen. Lurra falta zaigu, berdeguneak, espazio komunitarioak. Gure herria kapitalaren zerbitzura dago diseinatuta. Zaintzaren herrian, ordea, bizitza da erdigunea.
Lehen Kale Nagusia zegoen, hiria zeharkatzen zuen kale erraldoi bat... [+]
Zestoa Gipuzkoako Urola bailaran dagoen herria da. 3.800 biztanle ditu. 2019tik zaintza sarea garatzen ari dira: herriko baliabide profesional guztiak koordinatu eta zestoarrek elkar zainduko duten eredu komunitario bateranzko bidea egiten hasi dira. Udalak du egitasmoaren... [+]
Gasteizko Jimmy Jazz aretoak 15 urte bete ditu aurten. Ospakizunetarako jaia, zarata eta estimuluak bilatu ohi ditugu maiz; kontrako hautua egin du aretoak, ordea: tempoa jaitsi eta hausnarketarako tartea ireki. Ez dago kerik surik gabe mahai inguru zikloa antolatu dute urritik... [+]
Urriak 29 goizean egin da Gasteizen, Arabako Mendiak Askeko ordezkari moduan identifikatu eta Mozal Legearen bidez jarri zioten isunari buruzko epaiketa. Lurraren defentsan ari diren kideak atarian batu dira elkartasuna adierazteko eta zera adierazi dute: "Nahikoa da esan... [+]
Astelehen gauean su hartu du Donamartiriko (Nafarroa Beherea) ikastolako eraikin batek. Ez da zauriturik izan, baina kalte material handia eragin du suteak.