Bazkideen denborari esker prezio eskuragarriak dituen saltoki kooperatiboa
Ipar Euskal Herrian eta Bidasoa aldean egon den saltoki kooperatiboen loratzearen baitan kokatu daiteke Hendaiakoop proiektuaren sorrera. 2018an hasi ziren lehen pausoak ematen nekazaritza iraunkorraren eta bestelako kontsumo ereduen alde egin nahi zuten zenbait kide, eta oparoa izan da bidea. Saskien banaketa bidez hasi ziren funtzionatzen, baina denborarekin, Hendaia erdigunean saltoki kooperatiboa irekitzera iritsi dira. Ia 300 bazkide dira egun. “Hasieratik erakunde parte-hartzailea sortzea zen helburua, konpromiso aktibo bat eskatuko zuena“, adierazi du Jokin Etxebarria administrazio kontseiluko kideak.
Hendaiakoopen balioez galdetuta, zerrenda luzea egin du Etxebarriak: “Norbere kontsumoaren aktore izateko tresna sortu nahi dugu, ahalik eta jende gehienari kalitatezko janaria helarazteko, tokiko produkzio iraunkorra eta ingurumena eta pertsona errespetatzen dituena bultzatzeko eta prezio justuak izateko”. Azpimarratu duenez, hasieratik garbi zuten denda "elitista" bihurtzea saihestu nahi zutela, edonorentzako moduko proiektua bultzatzea baita haien asmoa. Ehun euro jartzen ditu kooperatibista bakoitzak: horietatik 70 proiektua uztean errekuperatuko ditu, eta beste 30 kooperatibarentzako ekarpena dira.
Prezio ahalik eta eskuragarrienak bultzatzeko, produktuen prezioen marjinak txikiak direla dio kideak, eta kooperatibista bakoitzak bere denbora eskaintzen dio proiektuari. “Lau astero, kooperatibako kide bakoitzak hiru ordu eskaini behar dizkio proiektuari, horretarako dauden lantaldeetan: janari saltzaileak dira batzuk, beste batzuk ekoizleei produktuak erosten dizkiete, eta azkenik, kudeaketa eta komunikazioan aritzen direnak daude”. Modu horretan, bazkide bakoitzak bere gaitasun eta gustuen araberako ekarpena egiten dio kooperatibari, eta lan ordu horiei esker, prezioak ere eskuragarriagoak dira denentzat. “Gaur egun, langile bat ere badugu, lanpostu bat sortzeko konpromisoa ere hasieratik baikenuen”, gehitu du kideak.
Ehun ekoizle baino gehiagorekin lanean
Hendaiakoopeko dendako produktuen %20 Bidasoakoa da, eta %65 Euskal Herrikoa. “Batzuk bio etiketadunak dira, besteak ez, baina denak dira oinarrizko engaiamendu ekologikoa edo bidezkoa dutenak”, dio Etxebarriak. Alegia, zigilu ekologikoa ez dutenen kasuan ere, laborantza eredu iraunkorretik datozela egiaztatzen dute kooperatiban. “Guretzat garrantzitsua ez da eko izatea soilik, baita ere produktuaren atzean dauden lan baldintzak duinak izatea, produktuak sasoikoak izatea, ibilbide laburrekoak, garraio partekatu bidez mugitzen direnak… Azken urteotan, esfortzu handia egiten ari gara ontziratu gabeko produktuei lehentasuna emateko”, dio.
Kooperatibistek erosketa saski osoa egin dezakete bertan: fruta, barazkiak, haragia, urdaitegia, produktu beganoak, arraina, izoztuak, edariak… “500 produktu inguru ditugu dendan, eta bertako ehun ekoizle ingururekin egiten dugu lan. Aukera ederra da haientzat ere salmenta gune hau izatea”.
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]