Barbados errepublika bihurtu da, Ingalaterrako monarkiari agur esanda

  • Sandra Mason izendatu dute lehen presidente, estatuburutzatik Ingalaterrako Elizabeth II.a kenduta. Azaroaren 29 gauerdian egin dute ekitaldia Bridgetownen, gaur bete baitira 55 urte independentzia lortu zuenetik.


2021eko azaroaren 30ean - 10:51
Azken eguneraketa: 12:18

396 urte egin ditu Ingalaterraren agintepean Karibeko 300.000 biztanleko irlak: 1966an independentzia lortu zuen, baina Commonwealth barruan egon da gaur arte, Ingalaterrako monarkia estatuburu izanik.

 

Irlako herritar gehienak jatorriz afrikarrak dira (%91 da beltza eta %4 zuria): izan ere, Ingelesek 1625ean irla beren menpe hartu zutenean, oso biztanle gutxi bizi zen eta azukrea ustiatzeko zuen gaitasuna zukutzeko 600.000 esklabu eraman zituzten esku-lanera. Blacks Lives Matter mugimenduak salatu du Ingalaterrako monarkiak esklabutzarekin lotura estua izan zuela. 1833an abolitu zuten esklabotza.

Bake irudia

Gatazkarik gabeko dibortzioa irudikatu du Ingalaterrako koroak, eta Charles Mountbatten-Windsor Elizabeth II.aren semeak parte hartu du bertan. Izan ere, bi aldeek jarraitu nahi dute Erresuma Batuko turismoa irlara bideratzen. Charlesek "esklabotzaren izugarrikeria" izan du mintzagai baina horrek ez ditu barbadostar denak asetu. David Denny Bakearen aldeko Mugimendu Karibearreko idazkariak adierazpen hauek egin ditu, The Guardian hedabideak jaso duenez: "Ez da dirua eskatzen duguna. Barkamenak eta laguntza zehatzak exigitzen ditugu, erreparazioa beharrezkoa baita gure gizartea eraldatzeko".


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Karibea
Kreolera hizkuntza ofiziala izatea ukatu du Martinikako prefektuak

Martinikako asanbleako bozeramaileek kreolera hizkuntza ofiziala bihurtzeko artikulu bat aurkeztu zuten maiatzaren 25ean. Parisko Gobernuaren ordezkari nagusi eta Martinikako prefektuak, ordea, atzera bota du proposamena, isla hartako hizkuntza ofiziala, frantsesa dela... [+]


Erresuma Batuko iragan esklabista onartzea eta kalte ordainak ordaintzea eskatu diote Sunak lehen ministroari

Familia esklabista ohi batek Grenada Karibeko uharteari barkamena eskatu eta kalte ordaina ematearen harira, laboristek parlamentura eraman dute eskaria. Grenadako Erreparaziorako Komisioak horixe bera eskatu die gobernuari zein errege-erreginen etxeari.


2022-07-20 | Leire Artola Arin
Puerto Rico
Historiako koloniarik zaharrenaren oihua

Karibeko irlako herritarrek bost mende daramatzate era guztietako zapalkuntzak jasaten: Espainiaren kolonia izatetik AEBen kolonia izatera igaro ziren duela 124 urte, uztailaren 25ean. Halere, puertorricarrak ez dira inoiz isilik gelditu, eta mendekotasuna borrokatzen jakin... [+]


Askatasuna kontu serioegia da, euskarara ez itzultzeko

Linton Kwesi Johnson –LKJ laburduraz ere ezaguna– artista eta ekintzaile jamaikarraren poesiak euskarara itzuli eta liburu batean bildu ditu Pantx Records kolektiboak. Askatasuna kontu serioa da (Pantx Liburuak, DDT Liburuak, 2021) du izenburu poesia antologiak, eta... [+]


2020-03-26 | Axier Lopez
Frantziako kolonialismoa, turismoa eta koronabirusa Martinikan

“Besteen bizitza arriskuan jartzea, arriskuan dagoen jendea ez laguntzea eta inkluso, homizidioa”. Gogor mintzo da Assaupamar erakunde ekologista Martinikan Frantziako Gobernuak koronabirusari aurre egiteko erakutsitako “axolagabekeriaz”. Ekologistek eta... [+]


Neokolonialismoa deitzen zaio Martinika eta Guadalupe osoki kutsatzeko hautuari

1972tik 1993ra arte aritu ziren Chlordecone izeneko intsektizida Martinikako eta Guadalupeko banana plantazioetan hedatzen. Produktua minbizi-emaile eta nahasle endokrino zela jakinda ere, erabilpena baimentzeko hautua egin zuen Frantziako Estatuak. Gaur egun osoki kutsatuak... [+]


2020-01-15 | Estitxu Eizagirre
Martinika uhartea pestiziden aurka altxa da minbizia kasuak biderkatu baitira

Martinika uharteko banana plantazioetan chlordécone (frantsesez) pestizida erabili zuten 1972tik 1993ra. Lurrak kutsatu eta prostatako minbizia kasuak areagotu dituela salatzen du chlordéconearen aurkako mugimenduak. Zazpi ekintzaileren aurkako epaiketaren... [+]


2019-12-19 | Harkaitz Cano
Aire espazioa
Baina literaturak dio… (zoaz atzerrira?)

Literatur jaialdi batera gonbidatzen nautenero esker ona da sentitzen dudan bigarren gauza. Lehena, nagia da. Singapur, Macao, Hong Kong. Ez nuke nire kasa toki horietara bidaiatuko. Horregatik, ez diot nire buruari ezezkorik... [+]


Esklaboen Biblia mehea

Euskarazko Wikipediak berriki jakinarazi du Biblia osoa wikiteka.eus-en libre jarriko dutela, Dionisio Amundarain itzultzailearen baimenaz.


Reggae musika gizateriaren kultura ondare immaterial izendatu du Unescok

Reggae musika gizateriaren kultur ondare izendatu du Unescok ostegun honetan. Nazio Batuen Erakundearen kultura eta zientziarako agentziaren ondare immaterialen zerrendan izango da hemendik aurrera Jamaikan sorturiko musika estiloa.


Nork hil nahi zuen Bob Marley?

Horrela dira gauzak nazioarteko agenda mediatikoan: urtetan ahaztuta egon da Bob Marley eta halako batean, nonahi ikusten hasten zara. Zergatik? Ba Netflixek estreinatu duen dokumental batengatik: Who Shot the Sheriff? lanean aztertzen da zer geratu 1976ko abenduaren 3an, zazpi... [+]


5. graduko beste zikloi bat dabil Karibea astintzen: ‘Maria’

Irma urakanak utzitako zauriak sendatu ezinik dabiltzanean, Maria 5. graduko beste zikloi bat iritsi zaie Karibeko uharteei. Dominika bete-betean harrapatu ondoren, Guadalupe bazterretik Puerto Rico aldera doa, aurreikuspenen ustez Kuba bakean utzita.


Kuba eta Floridan larunbaterako espero dituzte ‘Irma’ren astindu gogorrenak

Karibeak inoiz ezagutu duen urakanik bortitzena, Haiti eta Dominikar Errepublika kolpatu ondoren, ostiralean ari da pasatzen Bahama uhartee gainetik eta Kubako ipar-ekialdera hurbiltzen, azkenean AEBetako Floridan lehorreratzeko.


Eguneraketa berriak daude