Baratzetik datozen izozkiak
Anhauzeko lursail batean frutarbolak eta landare usaintsuak landatu zituen 2017an Miren Harignordoquyk eta horietatik ateratakoekin izozkiak egiteari ekin dio udaberri honetan. Esnekirik eta gehigarririk gabe egiten ditu izozki ekologikoak. Horrela sortu da Milika proiektua.
Gaztetatik laborantzari lotutako ikasketak egin zituen Miren Harignordoquyk, eta lurrarekin harremanean egon da gerora ere: “Euskal Herriko Laborantza Ganbaran aritu nintzen teknikari lanean, eta hortik hasi nintzen laborantzan plantatzeko ideiarekin bueltaka”, dio. Hainbat etxaldetan bere burua frogatu eta zenbait ikastaro egin ondoren, azkenean, 2017an bere proiektua abiatzea erabaki zuen: Anhauzeko lursail batean frutarbolak eta landare usaintsuak landatu eta horietatik ateratakoekin izozkiak egiten hasi da. Horrela sortu da Milika proiektua.
Baratzetik hozkailura
Zuhaitzak eta fruitu txikiak landatu zituen Anhauzeko lursailean Harignordoquyk, eta orain hasi da horietako zenbaitetik fruituak jasotzen. “Gure eskualdean fruitu ekoizle gutxi da, eta nik gainera eraldatu egin nahi nuen, ez fruitu gordina eskaini. Erreximentak egiten dituztenak badira inguru hauetan, eta beste zerbait nahi nuen proposatu”. Han-hemen kuxkuxeatzen ibili eta gero bururatu zitzaion fruituekin izozkiak egiten has zitekeela. “Iaz hasi nintzen lehen fruitu txikiak jasotzen: masustak, mertxikak, pikuak...”. Hozkailuetan sartu eta udaberri honetan ekin dio fruitu horiekin izozkiak prestatu eta saltzeari.
Ekoizpen ekologikoan dihardu Anhauzeko laborariak, osasunarentzako eta ingurumenarentzako errespetuz ekoitzi nahi duelako. Eta bere izozkiek badute ohikoetatik ezberdintasunik: “Esnekirik gabe egiten ditut izozkiak, eta inolako gehigarririk ere ez dut erabiltzen”. Fruituak, ura, eta azukre pixka bat darabil izozkiak egiteko, ez besterik. “Hozkailutik fruitua atera, hezurra eta azalak kendu, xehatu eta fruitu purea ateratzen dut. Horri ura eta azukrea gehitu eta izozkia egiteko tresnara doa”. Ohiko izozkietan egonkortzaile ugari erabiltzen dira testura eta iraunkortasuna lortzeko, horiei guztiei uko egin die.
Inguruko mugimenduekin elkarlanean
Ekoitzi, eraldatu eta saldu, prozesu osoa berak egiten duela azaldu digu. “Izozkien zati bat zuzenean kontsumo taldeen eta AMAPen bidez saltzen dut, eta beste partea etxe ekoizle, saltoki edo biodenden bidez”. Inguruko kontsumo taldeekin duen harremanaz gain, Idoki Euskal Herriko Etxe Ekoizleen Elkarteko kide ere bada, eta fruituzainen taldeetan ere parte hartzen du. “Lurraldean badira elkarte eta mugimendu anitz, ene maneran parte hartzen ari naiz eta proiektua garatzeko haien laguntza ukan dut”. Etxaldean bertan ekoizten aritzeaz gain dinamika horietan parte hartzea garrantzitsua dela uste du. Lehen uda izanen du aurtengoa, eta jendeak bere izozkiak dastatzeko gogobeteta dago.
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]
Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]