Baratzegintza ekologiko intentsiboa
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten lanetan aritu naiz”, azaldu du. Txikitatik maite izan du baratzegintza, dena den, eta pausoa emateko erabakia hartu du. Saran du lursaila, eta baratzea eta fruta arbolak jarri ditu bertan, eredu biologikoan.
Nekazaritza tradizionala egiten du Hiru Xilo proiektuko ekoizleak, bere inguruan betidanik ekoitzi izan diren gauzak: letxuga, tomatea, beterrabak, aza, tipula… Baratzeaz gain, udazkenean fruta arbolak ere landatu ditu lursailean, batez ere ahabiak: “Txikiak dira oraino, hemendik bizpahiru urtera hasiko dira fruituak ematen”, azaldu du. Hiru hektareako lursailean sartu ditu fruta arbolak; momentuz, alokairuan ditu lurrak.
Hasieratik, argi zuen ekoizle saratarrak eredu ekologikoan arituko zela. “Baratzegintzan nahiko zabalduta dagoen eredu batean aritu nahi nuen, kanadar batek, Jean-Martin Fortierrek garatutakoan. Biologiko intentsiboa esaten diogu”, azaldu du gazteak. Biologikoa eta intentsiboa, kontrako kontzeptuak irudi dezakete lehen kolpean, baina permakulturaren mundutik datorren eredua da aipatutakoa, frantsesez maraichage sur sol vivant deitzen dutena. Lurreko bakterioen aktibitate biologikoaren intentsitateari egiten dio erreferentzia izenak, eta laborariak ez du goldearekin edo antzeko tresnekin sakoneko lur-lantzerik egiten. Lurreko xixare eta mikroorganismoei uzten zaie haien lana egiten, toki txikian lur aberatsa eta ekoizpen handia lortzeko.
Zuzeneko salmenta lursailean bertan
Etxe ondoan du lursaila saratarrak, eta ekoizpenaren zati handiena hor bertan saltzen du, zuzeneko salmenta bidez. “Astean hiru egunetan jartzen naiz zuzeneko salmenta egiten, etxean bertan”, dio. Hurbileko zenbait jatetxek ere erabiltzen du bere produktua. “Momentuz oso pozik nago, eskaera badago eta ez zait zaila egiten produktua saltzea”, gehitu du gazteak.
Proiektua abiatzerako orduan, Euskal Herriko Laborantza Ganbararekin harremanetan izan da ekoizlea, eta paper kontuekin eta baimenekin laguntza handia eman diotela dio. Horrez gain, Biharko Lurraren Elkarteko kide ere bada ekoizlea. “Formazioak egiten ditut haiekin, aholkuak ematen dizkidate… sarean harremanetan egotea garrantzitsua da, eta aski kontent naiz, esperientzia ona ari da izaten”, amaitu du.
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]