Baratze kolektibo eta ekologikoak Gasteizko Zabalganan
Duela hamar urte inguru sortu zen Gasteizko Zabalgana auzoa, eta bertako auzokide talde baten ekimenez bost urte geroago jarri zuten martxan Zabalortu proiektua: “Baratze ekologiko eta autogestionatua martxan jartzea hasieratik genuen buruan, eta Udalarekin adostuta lur eremua lortu genuen duela bost urte”, dio Gorka Perea Salazar proiektuko kideak. Horrela hasi zen auzo-baratzea lehen pausoak ematen, eta orain, auzotarrei Zabalortu txiki gelditu zaienez, egitasmo berri bat sortzeko bidean daude: Ortubi. Udalak ez dio auzoaren eskaerari erantzunik eman oraindik, ordea.
Hasieratik lagun talde nahiz elkarte ugari batu ziren Zabalortu proiektura, eta guztira 60 lur eremu lantzen dituzte auzo-baratzearen esparru zabalean. “Zabalortu elkartea izan zen lur eremu zabala kudeatzeko Udalaren lehiaketara aurkeztu zen bakarra hasiera hartan”, azaldu du Pereak. Gutxienez bost pertsonaz osatutako taldea izatea eskatzen du elkarteak lursailak esleitzerakoan, eta hainbat irizpide dituzte kontuan: elkarte soziala izateak edo auzoko biztanle izateak, esaterako, puntu gehiago ematen dizkie lurra landu nahi dutenei.
Bertan lanean ari diren 60 taldeek badituzte bete beharreko baldintza batzuk ere: eredu ekologikoan ekoitzi beharra dute, inongo kimikorik erabili gabe: “Zabalortuko proiektuan parte hartzeko formazioa minimo bat jasotzea ezinbestekoa da gaur egun, eta borondatezko ikastaro asko ere antolatzen ditugu”. Ikastaro ofizialez gain, baratzea egiten duten taldeen eta auzokideen artean sortzen diren harremanek eta partekatzen dituzten ezagutzek asko aberasten dute egitasmoa, bultzatzaileen arabera.
Ortubi proiektua martxan jartzeko deia udalari
Azken urteotan auzo baratzeak hartutako martxa ona eta eskaera bazegoela ikusita, proiektu berri bat abiatzea erabaki zuten auzokideek: Ortubi baratzea. “Gasteiz Hobetzen programaren barruan, proiektu ezberdinentzat eskaintza egiten da, eta bertan hiritarrek Ortubi proiektua aukeratu zuten 2018an”. Proiektu honek Zabalgaina auzoko Orinbizkarra inguruan beste baratze autogestionatu bat sortzea du asmo, Zabalortu txiki gelditu dela-eta.
Bi urte daramatzate Zabalortuko kideek Gasteizko Udalarekin hizketan eta egitasmoa plazaratzen, baina Udalaren partetik inolako urratsik ez dela eman salatu dute: “Udalak daraman ekologiaren inguruko ardatz estrategikoaren baitan, ez dugu ulertzen Ortubi bezalako proiektu bat, kostu gutxikoa eta errentagarritasun handikoa, martxan ez jartzea”. Horregatik, herritarrek bozkatutakoari lehenbailehen erantzuna eman eta Zabalganako auzoari beste baratze esparru bat esleitzeko eskatu diote Udalari.
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]