2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
El Salto hedabidean Pablo Rivas kazetariak Espainiako Estatuko Iraunkortasunaren Behatokiak argitaratu duen Deskarbonizazioa 2023 txostena aztertu du. Txostenaren arabera, Repsol dago zerrendan aurrena, alegia, gas eta petrolio enpresa horrek isurtzen du atmosferara negutegi efektua duen gasik gehien. 2020an aurrea hartu zion Endesari eta orduz geroztik bera da nagusi sailkapenean.
Hauek dira Espainiako Estatuan gehien kutsatzen duten hamar enpresak: Repsol: 11,8 milioi tona karbono dioxido. Ondoren datoz sektore elektrikoko hiru enpresa handi: Endesa (10,5), EDP (5,6) eta Naturgy (4,8). Zazpigarren dago beste enpresa elektriko bat: Iberdrola (3,5). Bosgarren tokian dago ArcelorMittal siderurgia enpresa (4,3) eta petrolioaren adarrean dabilen Cepsa seigarren (3,8). Iaz Lurra berotzen gehien lagundu zuten espainiar konpainietan zortzigarren eta hamargarren postuen artean daude Iberia (AEG, 3,6), FCC eraikuntza enpresa (2,9) eta hormigoiarekin aritzen den LafargeHolcim (1,9).
Berri onak
Espainiako Estatuan, 2023an, hazkunde ekonomikoa gertatu zen, Barne Produktu Gordinak %2,5 egin zuen gora. Hala ere, karbono dioxido isuriei dagokienez, egoerak hobera egin zuen. 2022arekin alderatuta, isurketek %5,3 egin zuten behera. 2022an isuriek %9 egin zuten gora.
EL Salto-ko kazetariak Iraunkortasunaren Behatokiko zuzendari Fernando Prietorekin hitz egin du, eta hark ontzat eman du jaitsiera, nahiz eta zifrak txikiagoa izan beharko lukeela azpimarratu: “Nolabait esatearren, ekonomiak txikitzera egin du, eta deskarbonizazioa ari da gertatzen. Hori ona da, salbuespen batekin, hegazkin sektoreak asko egin du gora. Prietoren ustez, ehunekoak handiagoa izan beharko luke Espainiako Estatuak komunitate zientifikoak ezarritako helburuak bete ahal izateko eta tenperatura 1,5 C-tatik ez igotzeko: “%7 jaitsi behar zuen, baina tira, beherantz egitea ondo dago”.
Sektore elektrikoak nabarmen jaitsi ditu isuriak
Iberia hegazkin konpainiak %10,7 egin du gora isurietan. Aldiz, 2022ko datuekin alderatuta, behera gehien egin dutenen artean hiru daude. Naturgyk %33,9 egin du behera, ArcelorMittalek %31,8 eta Iberdrolak %11,4. Behatokiak azpimarratu du sektore elektrikoak nabarmen egin duela behera, hau da, %24,4. Prieto zuzendariaren ustez, jaitsieraren arrazoia da “karbono zentralak itxi direla, eta batez ere, hidroelektrikarentzat urte oso ona izan dela”
Zerrendako lehenengo hamar enpresa horiek, karbonoaren merkatua kontuan hartuta, isurien %59,9aren arduradun dira. Estatuko isuri denak kontuan hartuta, berriz, %19,1en atzean daude.
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]
Hauteskunde-kanpainen arteko tarte gero eta estuagoan, komeni da XXI. mendeko urte erabakigarrietan sartu garela gogoraraztea. Adibide bakarra jartzearren, ozeanoen tenperatura-errekorrak etengabe gainditzeak izututa dauzka zientzialariak, eta dagoeneko ez dakite egoeraren... [+]
Munduko Meteorologia Erakundearen (MME) 2023ko txostenak erakusten du beste behin ere markak hautsi direla klimaren adierazle diren hainbat alorretan: berotegi-efektuko gasak, lurrazaleko tenperatura, ozeanoen berotzea eta azidotzea, itsasoaren mailaren igoera, Antartikako itsas... [+]
Jauzi Ekosoziala eragilea aurkeztu dute maiatzaren 4an Eibarren. Bere helburu nagusia "sistema ekozidaren aurrean, eta krisi anizkoitzen kontestu batean, Euskal Herrian justizia sozialean oinarritutako trantsizio ekosoziala bultzatzea da". Horretarako, "borroka... [+]