2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
El Salto hedabidean Pablo Rivas kazetariak Espainiako Estatuko Iraunkortasunaren Behatokiak argitaratu duen Deskarbonizazioa 2023 txostena aztertu du. Txostenaren arabera, Repsol dago zerrendan aurrena, alegia, gas eta petrolio enpresa horrek isurtzen du atmosferara negutegi efektua duen gasik gehien. 2020an aurrea hartu zion Endesari eta orduz geroztik bera da nagusi sailkapenean.
Hauek dira Espainiako Estatuan gehien kutsatzen duten hamar enpresak: Repsol: 11,8 milioi tona karbono dioxido. Ondoren datoz sektore elektrikoko hiru enpresa handi: Endesa (10,5), EDP (5,6) eta Naturgy (4,8). Zazpigarren dago beste enpresa elektriko bat: Iberdrola (3,5). Bosgarren tokian dago ArcelorMittal siderurgia enpresa (4,3) eta petrolioaren adarrean dabilen Cepsa seigarren (3,8). Iaz Lurra berotzen gehien lagundu zuten espainiar konpainietan zortzigarren eta hamargarren postuen artean daude Iberia (AEG, 3,6), FCC eraikuntza enpresa (2,9) eta hormigoiarekin aritzen den LafargeHolcim (1,9).
Berri onak
Espainiako Estatuan, 2023an, hazkunde ekonomikoa gertatu zen, Barne Produktu Gordinak %2,5 egin zuen gora. Hala ere, karbono dioxido isuriei dagokienez, egoerak hobera egin zuen. 2022arekin alderatuta, isurketek %5,3 egin zuten behera. 2022an isuriek %9 egin zuten gora.
EL Salto-ko kazetariak Iraunkortasunaren Behatokiko zuzendari Fernando Prietorekin hitz egin du, eta hark ontzat eman du jaitsiera, nahiz eta zifrak txikiagoa izan beharko lukeela azpimarratu: “Nolabait esatearren, ekonomiak txikitzera egin du, eta deskarbonizazioa ari da gertatzen. Hori ona da, salbuespen batekin, hegazkin sektoreak asko egin du gora. Prietoren ustez, ehunekoak handiagoa izan beharko luke Espainiako Estatuak komunitate zientifikoak ezarritako helburuak bete ahal izateko eta tenperatura 1,5 C-tatik ez igotzeko: “%7 jaitsi behar zuen, baina tira, beherantz egitea ondo dago”.
Sektore elektrikoak nabarmen jaitsi ditu isuriak
Iberia hegazkin konpainiak %10,7 egin du gora isurietan. Aldiz, 2022ko datuekin alderatuta, behera gehien egin dutenen artean hiru daude. Naturgyk %33,9 egin du behera, ArcelorMittalek %31,8 eta Iberdrolak %11,4. Behatokiak azpimarratu du sektore elektrikoak nabarmen egin duela behera, hau da, %24,4. Prieto zuzendariaren ustez, jaitsieraren arrazoia da “karbono zentralak itxi direla, eta batez ere, hidroelektrikarentzat urte oso ona izan dela”
Zerrendako lehenengo hamar enpresa horiek, karbonoaren merkatua kontuan hartuta, isurien %59,9aren arduradun dira. Estatuko isuri denak kontuan hartuta, berriz, %19,1en atzean daude.
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]