Banatzaile handien inguruko hamar mito
Supermerkatu handien gehiengoak egiten dituzten abusuzko jardueren zerrenda egin du elsalmoncontracorriente.es webguneak. Hauek “merkatuan duten pribilegiodun posizioa” erabiltzen dute jarduerak aurrera eramateko, Luis Azorín egilearen ustez.
Enpresa hauek hipermerkatu handiak eta auzoetako denda txikiagoak dituzte. Egun Espainiako Estatuko elikagai-banaketaren %75 zazpi enpresak kontrolatzen dute: Mercadona, Alcampo, El Corte Inglés, Eroski, Euromagi eta Iffa.
Ondorengo lerroetan enpresa hauen inguruan dauden baieztapen, sinesmen eta onuren analisia egingo da, hamar puntutan:
1-Banatzaile handiak merkeak dira
Produktuen eskari handiago bat egiten dutenez, merkeago erosten dituzte. Horrek salmenta prezioetan eragin zuzena eduki beharko luke, baina ez da hala. Kontsumitzaileen erakundeek egindako hainbat ikerketen arabera erlazio hori ez da hain zuzena, enpresa desberdinek produktu berdinetan dituzten prezio desorekak kontuan hartuta. Hauek hainbat produktu erabiltzen dituzte kako gisa erosleak erakartzeko, baina beste hainbat produktutan komertzio txikiek baino prezio altuagoak dituzte. Orokorrean merkeagoak diren arren, baliteke kasu konkretuetan hala ez izatea.
Horri hipermerkatuen barneko musika, erlojurik ez egotea, produktuen kokapena eta beste hainbat faktore gehitu behar zaizkio. Hauek kontsumitzailea beharrezkoa baino %20 gehiago erostera eramaten dute.
2-Banatzaile handiek lanpostuak sortzen dituzte
Hauen irekierak lanpostuak sortzen dituen arren, komertzio txikien itxiera dakar. 1998. eta 2004. urteen artean hauen inguruan kokatutako dendak 95.000 izatetik 25.000 izatera igaro ziren Espainiako Estatuan. Hainbat ikerketen arabera, banatzaile handiek sortzen duten lanpostu bakoitzeko bat eta erdi galtzen dira komertzio txikietan. Horrez gain, aberastasuna esku gutxi batzuetan pilatzea dakar.
3-Banatzaile handiak erosoak dira dituzten ordutegi zabalengatik
Orain arte astean zehar eta larunbat goizetan irekitzen zuten dendetan egin badira erosketak, beharrezkoak dira ordutegi zabalagoak?
Ordutegien mugaketak komertzio txikien aldeko erabakiak izan dira. Hauek ezin baitute ordutegi zabalagoa eskaini dituzten lanpostu kopuruekin. Ordutegi zabalketen alde egin dute Autonomia Erkidegoek lanpostu gehiagoren sorreraren aldeko apustua justifikatu dute. Aurretik azaldu bezala, ordea, sortu baino gehiago suntsitzen dituzte.
4-Banatzaile handiek deskontuak egiten dizkiete euren bezeroei
Enpresek fideltasun txartelak eskaini ohi dituzte, hauen bidez deskontu eta opariak eskainiz. Kontuan izan behar da eskaintza hauek bezero gutxien egoten diren egunetarako direla baliogarri, edo iraungi daitezkeen produktuetan. Halere, ongi ateratzen zaie, txartel hauen bidez, merkatuaren ikerketak egiten baitituzte.
5-Banatzaile handiak azkarrak dira
Hala uste da produktuak zuk zeuk hartu behar dituzulako, ilararik itxaron gabe. Halere, kontuan izan behar da bertara autoan joateko denbora edo produktu guztiak hartzeko behar dena. Are gehiago kontsumoa handitzeko eginda daudela kontuan izanda. Ondoren, normalean ilarak itxaron behar dira ordaintzeko, langile kopurua beharrezko gutxiengoa baita.
6-Banatzaile handiek aniztasun handia dute
Aniztasun horren baitan kontuan izan behar da produktu horiek sektoreko 3 edo 4 multinazionalen marka desberdinak izan daitezkeela. Produktu freskoetan ez da berdin gertatzen, hauen aniztasuna askoz txikiagoa da. Horrek, adibidez, nekazariak fruta edo barazki mota zehatz batzuk landatzera behartzen ditu.
Bestalde, Mercadona fenomenoak marka zurien gorakada eragin du, gainontzeko marken eskaintza gutxituz.
7-Banatzaile handiek bertako produktuak saltzen dituzte
Marketing era bat da. Produktu hauei lekutxo bat eskaintzen diete bezeroei lurraldera lotuak daudela pentsarazteko.
8-Banatzaile handiek jarduera jasangarriak sustatzen dituzte
Enpresa batzuk ingurumenaren aldeko jarduerak egiten dituzte: plastikozko poltsen erabilera murriztu, pilak jaso… Hauek ere marketing estrategia baten zati dira, bezeroen aurrean itxura hobea emateko, ingurumenaren aldekoa. Negozio era hau, ordea, ez da batere ekologikoa:
-Ez da bertako jatorria duten produktuen erosketa sustatzen. Hainbat fruta edo barazki beste kontinente batzuetatik ekarriak dira.
-Produktuek ontziratzeko plastiko edo kartoi gehiegi izaten dituzte.
-Hipermerkatuek autoaren erabilera ezinbestekoa den merkataritza sustatzen dute.
-Gehiegizko gastu energetikoa izaten dute.
- Zakarretan amaitzen duten produktu kantitate handia sortzen dute.
9-Banatzaile handiak solidarioak dira, alimentu bankuekin kolaboratzen dutelako
Irudi korporatiboa garbitzeko era bat da, inoiz ez baitute anonimoki egiten. Bestalde, iraungitzear dauden produktuak gainetik kendu eta dohaintzengatik desgrabazio fiskalak lortzeko erabiltzen dute.
10-Banatzaile handiek produktu ekologikoak saltzen dituzte
Etiketa hauek daramatzaten produktuak saltzen dituzte bezero kopurua handitzeko, zeliakoentzako produktuak saltzen dituzten bezala. Etiketatze horrek, ordea, produkzio sistemari bakarrik eragiten dio. Ekologikoa da hala ekoiztu den produktu bat, komertzializatzen duen enpresak ingurumenarekiko errespeturik ez badu?
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.
Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Getarian (Gipuzkoa) itsasoratu berri dute Euskal Herriko lehen itsas zabaleko arrain haztegia. 50 metroko diametroa eta 40 metroko sakonera duten bi kaiola jarri dituzte, eta itsasoko baldintzetara ongi egokitzen badira, aurtengo udan 50 hegalabur (atun gorri gisa ere ezaguna,... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Atun latatan aurkitu diren merkurio kopuruekin asaldatuta dabiltza herritarrak. Bloom erakundeak Europan egindako ikerketa baten arabera, Carrefour, Intermarché, Mercadona, Aldi... supermerkatu guztiek merkaturatzen dute atuna kutsaturik. Arrantza industrialak berehala... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Bi ordu edo bi ordu eta erdiz haur eta gazte andana hartzen ditu jantokiaren tarteak eskoletan. Jateko, jolasteko eta elkarbizitzeko espazio horretan jantokiko arduradunak esku hartzeko dituen mugez, jarraitzen diren irizpideez, begiraleen rolaz eta duten formazioaz arituko... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Hego Euskal Herrian energia berriztagarrien makroproiektuen zaparradari zenbakiak jarri dizkiogu erreportaje honetan. Datuek marrazten duten mapan, Nafarroak gori-gori jarraituko du eta Araban daude kontzentratuta EAEn enpresek egin nahi dituzten energia zentralen %75,4. Hori... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]