Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

  • 2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen. Jaurlaritzako hainbat arduradun eta enpresako arduradun bat inputatu dituzte, ingurugiroaren aurkako delituengatik.

Artikulu hau CC BY-SA 2.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2024ko irailaren 20an - 07:00

Errauts-partikulen isurketa arautzeko jarrita dauden mugak etenik gabe urratu ditu Glefaran enpresak, Bizkaikoko Ingurumen-Fiskaltzaren txosten baten arabera. Enpresak Balmasedan (Bizkaia) izan zuen biomasa-lantegi bat, eta 2016. eta 2023. urteen artean egon zen martxan. Erraustegi horren isurketek Gueñesko (Bizkaia) eta Zallako (Bizkaia) biztanleak kaltetu zituela ohartarazi izan dute, eta, aipatutako txostenaren esanetan, "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen.

Elektrizitatea ekoizten zuen Glefaran (Global Efficiency Aranguren) enpresak, baso-lehengaiak erretzearen bitartez. Enkarterriko planta kokatzen zen tokitik gertu daude Aranguren eta Arangoiti auzoak, eta bertan bizi dira 15.000 pertsona inguru.

Arangurenen paper-fabrika bat egon zen lehen, eta bertako kogenerazio-plantaren azpiegitura probestuz eraiki zuten gero erraustegia, 2016an. Ekologistak Martxan kolektiboak erraustegiaren isurketa arriskutsua zela salatu zuen 2020an, "partikulen isurketa" handia zen-eta. Esan zuen erraustegiak maiz askatzen zituela "hauts hodeiak", kedarrarekin eta errautsekin batera.

Zorroztasunik gabeko txostenak

Erraustegiaren isurketei eta horri lotutako osasun-kalteei buruzko hainbat txosten egin dituzte azken urteetan: Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailak 2017an eta 2019an, Osasun Sailak 2018an, eta Gueñesko zein Zallako udalek 2019an. Baina, Ekologistak Martxanek salatu izan duenez, txosten horiek ez daukate inolako "zorroztasunik", eta "urriak" dira "metodologiari eta gardentasunari dagokionez". Hala, idatzi horiek ez dute gaitasunik ematen, besteak beste, Glefaran enpresaren erraustegiak isuritako substantzia kutsatzaileen osasun-kalteak idenfitikatu ahal izateko.

Lau urte igaro dira zonaldeko bizilagunek eta kolektibo ekologistek Gueñes eta Zalla herrietako kutsadura-maila altuak salatu zituztenetik. 2023an itxi zuten Balmasedako erraustegia, eta ordutik eman dituzte ezagutzera hark sortutako kalteak. Bizkaiko Ingurumen-Fiskaltzak ondorioztatu du ingurugiroaren aurkako delituak egon daitezkeela erraustegiaren jardunari lotuta, eta Eusko Jaurlaritzako lau kargudun ohi eta Glefarango administratzaile bat inputatu ditu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Ingurumena
2024-12-19 | Julene Flamarique
TikToken karbono-aztarna Greziako urteko emisioa baino handiagoa da, ikerketa baten arabera

Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.


Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


2024-12-18 | ARGIA
Euskal Y-a ez da Ipar Euskal Herriarekin lotuko gutxienez 2042 urtera arte

Frantziako Gobernuak Espainiakoari baieztatu dionez, Abiadura Handiko Trena ez da Hego Euskal Herrira iritsiko (Irungo loturara) gutxienez 2042 urtera arte. Ez dago Parisen lehentasunen artean.


2024-12-17 | Jon Torner Zabala
Otso edo hartz, abeltzaintzarekin duten elkarbizitza eztabaida-iturri da

Urriaren 19an, Xiberoko Batzorde Sindikalak bozketa egin eta adostu zuen lurraldea "babesteko zaila den eremu gisa" (ZBD) izendatzeko eskaera abiatzea, otsoaren "arriskuari" aurre egitea helburu. Artaldeei eraso egin ez badie ere, artzainek otsoari tiro... [+]


2024-12-17 | ARGIA
Itsasertzaren kudeaketa Jaurlaritzaren esku geratuta, proiektuak “bizkortu ahal izango dira”

Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.


2024-12-17 | Julene Flamarique
Chido zikloiak Mayotte uhartean milaka hildako eragin dituela kalkulatu dute

220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]


2024-12-17 | Usurbilgo Noaua
Parke eolikorik ez momentuz, Usurbil eta Zizurkil arteko Ezkeltzu mendian

Ezkeltzun eraikitzekoa zuten parke eolikoaren egitasmoa, momentuz ez dute gauzatuko. 2022ko otsailean jakin zen Ezkeltzun parke eolikoa eraikitzeko zegoen asmoa. Hortik aurrera, ibilbide bat egin du gaiak, baina badirudi, momentuz, proiektuak ez duela aurrera egingo. Hala... [+]


2024-12-16 | Jon Torner Zabala
Euskal Sagardoa
Ipar eta hego, mendeetako tradizioa txapel beraren pean

Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]


2024-12-16 | Garazi Zabaleta
Ozaetako (barrundia) sagar zuku ekoizpena
8.000 sagar zuku litro ekoitziak, 900 biztanleko herrian

“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]


Petrolio-ontzi hondoratu batek 4.300 tona isuri ditu Itsaso Beltzean, eta beste bat noraezean dabil

Ekaitz-erauntsia emana zegoen eta "hondamendia jazo da", Errusiako Gobernuak jakinarazi duenez. Ukrainak arduragabekeria egotzi dio.


2024-12-16 | Garazi Zabaleta
Xiberoko kolektiboa
Baratze kolektiboa Maulen, harreman sozialak ereiteko

Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]


2024-12-16 | Jakoba Errekondo
Txokolate menpekotasuna negozio

Txokolatea kakaotik sortzen da. Kakaoak Theobroma cacao du izena; Theobroma hitzak “jainkoen janaria” esan nahi du. Aspaldikoa da txokolatearen gurtza; jainkoena zena azkar asko egin genuen geure. Euskal Herrian, azukrearekin eta kafearekin batera elikagaien... [+]


Buruan urrea, gehiena akuikulturan ordea

Badira hainbat espezie arrandegietan beti egotera derrigortuak diruditenak. Haien arteko arrain batek dirdira berezia du, urrezko koroarekin begiratzen baikaitu: urraburuak (gazteleraz ere, ezaugarri berari men eginez, dorada-k). Ondoan haien artean anaiak diruditen sorta dago,... [+]


Eguneraketa berriak daude