Baliteke COVID-19aren kontrako neurriek batere maskaradarik gabeko negua ekartzea, baina, hala gertatzen ez balitz, bi maskarada izanen lirateke: Barkoxen eta Atharratze-Alozen. Aspalditik ez da horrelakorik ikusi; herri bakoitzak bere aldetik iragarri zuen aurten egiteko nahia, eta, bestearen berri ukaitean nehork ez zuenez gibel egin, bi herrietan ari dira prestaketa lanetan, osasun egoeraren inguruko neurriek baldintzaturik.

Barkoxen eta Atharratze-Alozen dudan ezartzen dute negu honetan egitea posible izanen den, baina, egiten bada, adostu dute nola egin. Johañe Iriart aloztarrak hatsarrean pentsatzen zuen “ez zatekeela sinple” bi maskarada izatea, baina bi aldiz juntatu ziren bi herrietako gazteak, eta “harreman sanoa izan da”, Ximun Pinque barkoxtarraren arabera. Besteak beste, Larraine, Ezpeize edo Idauze-Mendira joatekoa da. Atharratzeko maskaradakoek ez dute oraino galdetu herrietan taldea errezibitzeko prest direnetz, COVID-19ak ekarri egoerarekin goizegi iduri zaielako. Baina aldizkatuz ariko dira, egutegi desberdinekin eta herri desberdinak bisitatuz.

Mustrakak ere, dudan

Hilabeteetako prestaketa beharrezkoa izaten da herriz herriko biran abiatzeko; bereziki, dantzarientzat. Baina koronabirusaren kasu positiboak trumilka diren garaiotan, arrunt baldintzatuak dira errepika edo mustrakak egiteko ere. “Ez gara heltzen mustraken antolatzera ere; COVID-19aren susmoekin ez gara sekula oro elkar atzematen: bi mustraka baizik ez dugu egin orain arte”, erran du Iriartek. Barkoxen haboro egin ahal izan dituzte larunbat iluntzeetan, baina aste honetan berean herrian agertu kasu positiboen ondorioz egoera nola aitzinatuko den “ageriko da”, Pinqueren erranetan.

Iriartek ez du sinesten negu honetan maskarada egiten ahalko dutenik ere, mustrakekin jadanik dituzten zailtasunak ikusirik: “Ene ustez, ez da uste ukan behar zerbait antolatzen ahalko dugula”. Halere, egoerak hobera jotzen balu, prest izateko ahaleginak oro eginen dituztela argi du; baina, maskarada egitekotan, osoki egin beharko da, Iriarten iritziz: “Edo egin behar da osoki, edo behar da utzi aitzinago egiteko. Ez dakit ahalko denetz egiten edo ondoko negura pusatu beharko den”. Gogoan ditu, segur aski, joan den neguan herriz herri abiatu ziren altzürükütarrak, emanaldi gutiren buruan gelditu behar izan zutelako, konfinamendua iragarri berritan.

Pastorala egin zutelarik bezala, Atharratzeko eta inguruko gazteak juntatzeko badute pribatua den sabai bat Zibozeko herrian. Barkoxtarrek, berriz, frontoi estalia mustraketarako eta egokitu duten borda zahar bat “bestaren egiteko mustrakaren ondotik, herriko gelara joatea debekatua” zaielako.

2008an izan zen Atharratzeko eta Alozeko gazteak elkarturik egin zuten lehena “saldoa biltzeko”, Iriarten erranetan. Bi mustraka baizik ez baitituzte egin, oraino ez dira aitzinatuak kargu edo rolen banaketan ere. Halere, bi herriak elkarturik 35 bat gazte biltzen dira saldo “ederrean”. Barkoxen, aldiz, karguak emanak dituzte, lehenago hastekoak bailirateke 2009an azken maskarada eman zuen herrian.

Barkoxtarrek 2017an dantzaren eta errugbiaren arteko zubiak egin zituzten Dantz’Haka emanaldian, ikuskizunean “kantatzen edo dantzatzen ez dakiten” errugbilariak integratuz, eta “herexa ona utzi du”, Pinquek dioenez. Garai batean kirol eta kultur elkarteen arteko harremana “tiran” izan bazen ere, espiritu berarekin antolatu dituzte maskaradak, eta abenduaren erditsuan hasiko lirateke, garai horietan zenbait asteko pausa izaten baita errugbilarientzat. Atharratze-Alozeko gazteria, berriz, urtarrilean hasiko litzateke.