Bakarrizketan
Autoan noala hasi naiz artikulua zirriborratzen, mentalki. Ideiarik onenak autoan izan ohi ditut, bakarrik gidatzen ari naizela. Bilborantz noa, Arriaga antzokira. Artedrama konpainiak Miñan antzezlana taularatuko du gaur. Urriak 25 ditu, ostirala da.
Antzokiko atarira hurbilduta, zinez pozgarria da jendearen ikusmina haztatzea, lehen aldiaren eferbeszentzia nabari dut giroan. Ulergarria izan ala ez, euskal sorkuntza-lan batek ez ditu egunero Arriagako eserleku guztiak betetzen. Jendea apurka bere lekuan esertzen hasi da. Argiztaturiko pantailak ez erabiltzea eta telefonoak itzali edo isiltzeko eskatu du megafoniako ahotsak, euskaraz eta gaztelaniaz, hurrenkera horretan. Argiak itzali dira.
Arantza batek zulatu dit asebetetasuna. Tamalez, Miñan ez da fikzioa; ezta Ibrahima Balde ginearraren Europarako bidaia bat ere. Apaingarririk gabeko munduko basakeriaren erretratua da
Ordu eta erdiren ostean, “bizitza ez da hain erraza esaten” esaldiarekin amaitu du antzezlana Sambou Diaby aktoreak. Txalo zaparrada etorri da jarraian, bi minutu ingurukoa. Zortzigarren ilaran Gorka Urbizu malkoak lehortzen ikusi dut, eta, beraz, neure buruari gauza bera egiteko baimena eman diot. Bien bitartean, Ander Lipus antzerki zuzendaria lan-talde osoa aurkezten ari da oholtza gainean: antzezleak, koreografo eta eszenografia arduradunak, argiztapen teknikoak eta Artedramako beste hainbat kide. Tartean dira Timberlake Wertenbaker, liburua egokitu duen antzerkigilea, Amets Arzallus egilea eta baita Ibrahima Balde bera ere. Irribarreak eta malkoak elkarrekin nahastu dira. Oso une hunkigarria izan da, benetan, horrela irakurrita ez badirudi ere.
Ikusleak asebeterik irten dira emanalditik. Merezi izan du! dio jendeak aurpegiko keinuekin. Autorantz noala, ordea, arantza batek zulatu dit asebetetasuna. Tamalez, Miñan ez da fikzioa; ezta Ibrahima Balde ginearraren Europarako bidaia bat ere. Apaingarririk gabeko munduko basakeriaren erretratua da, letretan lehenengo pertsonan irakur daitekeena, zuk eta nik hitzez entzun bai, baina sekula sentitu gabeko bizipenez betea. Eta nola ez, hezur-haragizko pertsonak ditu protagonista.
Era berean, ezin dezaket ahaztu adierazpide artistikoek jokatu behar duten papera; hain zuzen ere, kontsumo basatiaren kulturan sorturiko bidegabekeria neurrigabea salatu eta horiekin amaitzeko erantzukizuna. Alde horretatik, pozik noa etxera, Miñan antzezlana ekintza politikoaren berrespena delako. Bada mina hemen, eta bada mina han.
Gainerakoak agurtuta, autoan sartu, eta neure ausardia frogatzeagatik edo, Bilbotik Google Maps erabili gabe irtetea erabaki dut. Errepideari begira, berriz hasi naiz hausnartzen. Bihar idazten asmatuko ez ditudan sentipen ugari ditut orain buruan. Ziurtasun eta zalantza banarekin iritsi naiz etxera. Ziurtasuna da ezin naizela Google Maps gabe inora joan. Zalantza, aldiz, ea gaur ikusitako guztiak loa galaraziko ote didan.
Aritz Peñagarikano
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]