Azken zazpi urteetan bikoiztu egin dira buru osasunagatik hartutako bajak Espainiako Estatuan
Gazteen artean izan da nabarmenena igoera: 2019tik %91 hazi da baja kopurua. Emakumezkoen bajak, berriz, ia bikoitza izan dira gizonezkoekin alderatuta. Konfinamenduan jo zuen goia buru osasunagatiko baja kopuruak, baina aurtengo maiatzean kopuru hori gainditu egin da.
2016ko urtarriletik 2023ko uztailera bikoiztu egin da buru osasunaren ondorioz baja hartu duen langile kopurua Espainiako Estatuan. Eldiario.es-ek Gizarte Segurantzaren Institutu Nazionalaren datuak eskuratu eta aztertu ditu: 163.000 baja zenbatu zituzten 2016ko urtarriletik uztailera, eta 338.000 aurtengo epe berean.
Gazteen eta emakumeen artean izan da nabarmenena igoera. 2019ko urtarriletik hona, 16 eta 25 urteko pertsonen artean %91 handitu da buru osasunaren ondorioz hartutako baja kopurua. 26 eta 35 urte bitarte dituztenen artean ere asko hazi da, %48. Generoari dagokionez, emakumeek hartutako bajen zenbatekoa ia bikoitza da gizonezkoek hartutakoekin alderatuta: 2023ko maiatzean emakumeenak 37.000 ziren, gizonenak 19.600 ziren bitartean.
Konfinamenduko zifrak gaindituta
2020ko martxoan, konfinamenduarekin batera jo zuen goia buru nahasteen ondorioz baja hartutako langile kopuruak. Nabarmen egin zuen gora aurreko hilabetetik (34.000 izan ziren otsailean, eta 51.000 martxoan). Behera egin du geroztik, aurtengo maiatzera arte (56.000). Adin tarte gehienetan 2021eko martxora arte joera beherakorra izan da, baina geroztik gora egin du berriz ere.
Hego Euskal Herrian, Bizkaia da arrazoi horrengatik portzentualki baja gehien dituen lurraldea, guztien %6,7. Haren atzetik daude Gipuzkoa (%6), Araba (%5,5) eta Nafarroa (%4,5).
Buru nahasmenduena hirugarren baja mota luzeena da Espainiako Estatuan, batez beste 108 egun luzatzen baita. Horien aurretik daude tumoreen eta zirkulazio aparatuko gaixotasunen ondorioz hartutako bajak.
Estresa, nekea, antsietatea eta beste dira sisifemiak eragiten dituen zenbait ondorio. Esanahiaz, jatorriaz eta prebentzio neurriez mintzatu da Ziortza Karranza psikologoa.
EAEk du elektroshockaren praktika tasarik altuena Espainiako Estatuan; Nafarroan berriz, pazienteen euste mekanikoa ohikoa da ospitale psikiatrikoko unitateetan. Psikiatrikoetako indarkeria eta gehiegizko medikazioa salatzeko, Estatuko Harro Zoro Erradikalen manifestazioa Bilbon... [+]
Bizkaiko Foru Aldundiko Emakumeak Babesteko eta Familiei Laguntzeko zerbitzuan, lau psikologotik hiru kendu dituzte. Are gehiago, langileek salatu dute indarkeria matxistaren biktimak artatzeko plan berriak emakume ugari uzten dituela kanpoan.
Ez dute asmo suizidarik eta ez dute zertan buruko gaitzen bat izan: autolesionatzea min emozionala gestionatzeko modua da hainbatentzat. Adin txikikoen %20ak bere buruari min fisikoa eragin dio edo eragiten dio, eta nerabeek dituzten bost osasun arazo nagusien artean dago jada,... [+]
Haur eta nerabeen artean (bereziki 12 eta 21 urteen artean), elikadura nahasmenduak lehentasunezko gaitz mental bilakatu dira, Osasunaren Mundu Erakundearen arabera. Pandemian nabarmen egin zuten gora elikadura nahasmenduek neska gazteen artean, muturreko kasuak areagotu egin... [+]
Lagundu nahi eta kontrakoa eragin dezakegu, ez badakigu gestionatzen zer esan eta egin, gertuko norbaitek aitortzen digunean egoerak gain hartu diola eta bere buruaz beste egingo duela. Jarraibide erraz batzuk eman ditu Pablo R. Coca psikologoak, hain egoera konplexuari aurre... [+]
Baleta, hipika, atletismoa… Denetarik probatzeko aukera izan du Irati Beorlegi Goñi bidasotarrak txikia zenetik. 21 urte zituela ordea, telebistako El Conquistador del Mundo saioan parte hartu zuela ezagutu zuen oztopo lasterketa. Txapelketaz txapelketa igaro ditu... [+]
Eskolan suizidioa prebenitu eta esku hartzeko protokoloa 613 aldiz abiatu dute EAEn, protokoloa martxan jarri den lehen ikasturtean. Bai irakasleak, bai ikasleak gaian trebatzea da helburua, buruko osasun arazoak ikasleen artean ere arazo larri bihurtu diren garaiotan.
Incidence of mental disorders in the general population aged 1–30 years ikerketak osasun mentalaren inguruko datuak argitaratu ditu. Egungo egoeraren berri eman eta bizitzako etapa garrantzitsuenak zein diren argitu ditu besteak beste.
Trambusaren ateak lerratu dira, zabalik utziz pasaia jaisten den jendeari. Kaia dei genezakeen espaloian, bi lerrotan antolatu gara: igo nahi dutenak batetik eta bestetik jaisten direnak. Azkenean, txanda heldu zaidanean igaiteko, hogeita zenbait urteko emazte bat aitzinatu zait... [+]
Osasun sistema mentalari aurre egiteko autogestioan oinarritutako alternatibak proposatzen ditu Judi Chamberlin aktibistak Por nuestra cuenta: Alternativas autogestionadas frente al sistema de salud mental (“Geure kabuz: osasun mentalaren sistemari autogestioan... [+]