Azken 30 urteetako ikerketa arkeologikoen bilduma argitaratu du Gipuzkoako Diputazioak
Azken 30 urteetan Gipuzkoan egindako ikerketa arkeologikoak biltzen dituen Arkeologia bildumako zazpi liburuak aurkeztu zituen atzo Foru Aldundiak, egitasmoan parte hartu duten zenbait aditurekin batera. Historiaurretik hasi eta XX. mendeko arkeologia industrialera arteko aurkikuntzen berri ematen dute liburuok.
Arkeologia bilduma osatzen duten zazpi liburuak:
1. Ehiztari-Biltzaileak Gipuzkoako Historiaurrean (Egileak: Alvaro Arrizabalagak eta Maria Jose Iriartek idatzia).
2. Lehengo Nekazari-Abeltzainak Gipuzkoan: Neolitikotik Burdin Arora (Jose Antonio Mujika eta Jose Miguel Edesorena).
3. Burdin Aroa (Xabier Peñalver eta Sonia San Jose)
4. Erromatar Arkeologia (Mertxe Urteaga eta Javier Urteaga ).
5. Erdi Aroko Arkeologia (Nerea Sarasola eta Alfredo Moraza)
6. XVII., XVIII. eta XIX. mendeko arkeologia (Marian Gereñu)
7. Arkeologia industriala: egungo egoera (Beatriz Herreras eta Josune Zaldua).
Indusketetarako laguntzen murrizketez kexu
Bildumaren aurkezpen prentsaurrekoan izan ziren arkeologoek, indusketetarako laguntzen murrizketak direla-eta kexu azaldu ziren. "Lehen, 40 lagunek urtean hilabetez egiten genituen indusketak; orain, hamabost lagunek hamabost egunez", adierazi zuen Xabier Peñalverrek.
Praileaitzeko indusketen zuzendaria da Peñalver. Bere hitzetan, Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak onartuko duen dekretu berria "astakeria hutsa" da. Aztarnategiaren babes eremua 50 metrotik 65 metrora handitzeko aukera ematen du dekretuak. "Orain hilabete, urte, batzuk ere, esan genuen 65 metrokoa zentzugabekeria zela", esan zuen Peñalverrek: "Ezin dugu ezagutzen dena soilik babestu galeria gehiago daudenean sedimentu arkeologikoz gainezka".
Muru Artederreta herrian, Murugain izeneko muinoan, Burdin Aroko herrixka baten horma agerian geratu da, AHTren lanentzako laginak hartzen ari zirela. Bizilagunen hango elkarteak salatu du trenarentzako tunel baten ahoa eraikitzeak harresiaren zati bat suntsituko lukeela.
Irulegiko Burdin Aroko herri gotortuan azaldutako brontzezko piezari buruzko ikerketa “osoena” azaltzen duen artikulua argitaratu du aditu talde batek nazioarteko aldizkari zientifikoan. Orain arte ez genekizkien hainbat berritasun dakartza.
Antzinako euskarazko hitzak dituen eskua agertu zen Nafarroako indusketagunean arkeologoek lanean jarraitu dute aurten eta Burdin Aroko herrixka baten aztarna gehiago aurkitu dituzte, tartean harrizko eskailerak dituen etxebizitza, mendebaldeko Pirinioetan ez da inoiz orain arte... [+]
Irulegiko eskuaren aurkezpen publikoak jendartean nabarmen piztu du duela bi mila urte baino gehiagoko Euskal Herria nolakoa zen jakiteko grina. Zorionez, Burdin Aroko arkeologiak tradizio luzea du gurean, eta garai hartako zenbait aztarnategi ezagutuz iraganera bidaia txiki bat... [+]
Hainbat urteko ibilbidea egin du Irulegiko proiektu arkeologikoak (Aranguren, Nafarroa), Aranzadi Zientzia Elkartearen eta erakunde publikoen elkarlanari esker. Berriki aurkeztu dute aztarnategiak eman duen azken sorpresa, Nafarroako Gobernuak egindako agerraldian: esku-itxurako... [+]
Hebrida uharteak (Eskozia), duela 5.600 urte. Loch Arnish, Loch Bhorgastail, Loch Langabhat eta beste hainbat aintziretan, gizakiek irlatxo artifizialak eraiki zituzten, ahalegin izugarria eginez. Loch Bhorgastaileko uharte artifizialera iristeko harbide bat ere egin zuten.
Turkiako Tayinat aztarnategian, Burdin Aroko Patina erresuma hititaren hiriburu Kunuluaren arrastoen artean, 3.000 urteko emakumezko estatua baten burua eta gorputz-enborra aurkitu dituzte.
Egokitze eta garbitze lanak egin ostean, jendaurrera ireki dute berriro ere Guardiako La Hoya aztarnategia; egindako lanen emaitza erakusteko ate irekien jardunaldia prestatu du Arabako Diputazioak larunbaterako.