Ez dute asmo suizidarik eta ez dute zertan buruko gaitzen bat izan: autolesionatzea min emozionala gestionatzeko modua da hainbatentzat. Adin txikikoen %20ak bere buruari min fisikoa eragin dio edo eragiten dio, eta nerabeek dituzten bost osasun arazo nagusien artean dago jada, Osasunaren Mundu Erakundearen arabera.
Gorputzean ebakiak edo erredurak eginez, zerbaiten aurka kolpeak emanez, norbere buruari hozka edo harramazka eginez... autolesioa praktikatzen duten nerabeen gehiengoak, kurioski, ez dio bere buruari min egin nahi, kontrakoa baizik: min emozionala askatzeko modua da, min fisikoak nolabait balio dio min sakonagoa estali eta sufrimendua erregulatzeko; ihesbide gisa funtzionatzen die, emozionalki gaindituta daudenean. Hala diote adituek. Izan daiteke egoera batek sortutako angustia edo estresari emandako erantzun puntuala (mutil-lagunak edo neska-lagunak utzi duelako, azterketa bat duelako...) edo ohitura hartu eta joera errepikakorra bihurtzea (arriskua areagotuz).
Profil zabalduena 15-19 urte arteko neskak diren arren, pandemiaz geroztik asko handitu da autolesionatzen diren gazteen kopurua, eta berrikuntza da ez direla buruko patologiaren bat duten pazienteak, eta gero eta gazteagoak direla gainera.
“Inori ez zaio gustatzen sufritzea eta emozio negatiboak sentitzea, baina helduarorantz goazen heinean sufrimendua erlatibizatzeko eta asimilatzeko mekanismo kognitiboak garatzen goaz, eta nerabezaroan ez daudenez hain garatuta, sufrimenduaren aurrean bestelako ihesbideak bilatzen dituzte -dio El Salton elkarrizketatu duten psikiatrak-. Gaizki zaudela komunikatzeko modua ere bada batzuetan: sentitzen dutenari hitzak jarri ezin diotenean, gorputzaren bidez adierazten dute”.
Zer egin eta zer ez egin
Etxean edo inguruan halakorik antzemanez gero, zer egin jakiteko profesionalen aholkuak ere bildu dituzte El Salton: ez eman iritzirik autolesioen inguruan, ez adierazi gaitzespenik egiten ari denaren aurrean, ez agindu zauriak eta orbanak erakusteko (oso ohikoa da gurasoen artean, baina batzuentzat oso pribatua da), ez debekatu edo esanarazi ez duela berriz egingo, ez sentitu errudun eta ez sentiarazi errudun, ez esan arreta deitzeko egiten ari denik. Bai galdetu zein kezka dituen eta nola sentitzen den, entzun eta helarazi laguntzeko zaudela, dituen emozioei garrantzia eman, jakinarazi ez dela porrot bat eta egoera konponduko dela transmititu.
Blanca Ester Díaz Pulido epaileak Osakidetzako 2018ko oposizioen filtrazioen inguruko ikerketari amaiera eman dio, sei urte eta erdi igaro ondoren. Akusatu guztiak absolbitu dituzte, 22 guztira, nahiz eta bi kasu behin-behingoz artxibatu dituzten.
Osasun Legea aldatzea beharrezkoa dela adierazi du Nafarroako Osasun kontseilariak, hala nola Osasunbidea enpresa-erakunde publiko bihurtzea, bestela “luze gabe sistemak porrot” egingo duela argudiatuta. Sindikatuak ez daude formula horrekin ados.
Kutsatze gutxiago egon ez dadin diagnostiko horiek lehenago egitea zein garrantzitsua den azpimarratu du Nafarroako Osasun zuzendari nagusiak. “Osasun-sistemara heltzeko zailtasun handiagoak dituztenengan” jarri du fokua aurtengo hiesaren Eguneko kanpainak.Nafarroak... [+]
Atun latatan aurkitu diren merkurio kopuruekin asaldatuta dabiltza herritarrak. Bloom erakundeak Europan egindako ikerketa baten arabera, Carrefour, Intermarché, Mercadona, Aldi... supermerkatu guztiek merkaturatzen dute atuna kutsaturik. Arrantza industrialak berehala... [+]
Haurdunaldiaren zazpigarren hilabetean hil zen Aduna, Amets Etxeberriaren alaba. Halakoetan, erru sentimendua da bizkar gainean emakume askok hartzen duen zama, dolua ere oztopatzen duena. Profesionalengandik jasotzen duzun tratua funtsezkoa dela dio Etxeberriak, horri aurre... [+]
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Azala ez da azaleko gaia, kanpoarekiko muga eta gure buruaren babesa baizik. Ordea, kosmetiko industrialak erabiliz gero, toxiko kimikoak barneratzen ditu gure gorputzak azaletik, eta dutxako zulotik behera joaten direnean, ura eta Lurra ere kutsatzen ditugu egunero. Eredu... [+]
Kexak eta esker onak paretsu mantendu dira, baina erreklamazioetan bada aldea. Esaterako, aurtengo ekaina iazkoarekin alderatuta, ia %30 igo dira erreklamazioak.
Aste honetan zehar egongo da AEBko auditoria Gurutzetako ospitalean; bere estandarrak betetzen dituzten osasun-zentroei akreditazioa ematen die. Osakidetzak 106.843 euro gastatu ditu bere aurrean itxurak egiteko.
Sexologian eta zoru pelbikoan aditua den Juncal Alzugaray Zurimendi fisioak zenbait gako eman ditu klimaterioa eta menopausia hobeto ulertzeko.
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.