Australiako Egun Nazionala “inbasioaren eguna” dela aldarrikatu dute milaka lagunek aurten ere
Britaniarren kolonialismoaren aurka egin dute, ekintzaile aborigenek inbasioaren eguntzat hartzen baitute. Melbournen hainbat monumentu kaltetu dituzte, esaterako, James Cook kolonizatzaile ingelesaren estatua.
Urtarrilaren 26a izendatua du gobernuak Australiako Egun Nazionala. Ospakizunak ohikoak dira, baita protestak ere, Australiaren Eguna abolitu lelopean. Milaka pertsonak, horietako askok bandera aborigenekin, hartu dituzte Australiako hainbat hiritako kaleak, britainiarren kolonizazioaren aurka egiteko. Ekintzaile askoren ustez, egun horretan hasi zen indigenak beren lurretatik diskriminatzeko eta kanporatzeko aroa.
1788ko urtarrilaren 26an lehen preso britainiarrak Australiara iritsi ziren, eta lehen kolonia ezarri zuten. Ekintzaile indigenek inbasioaren eguna gisa ikusten dute, eta ez dutela ezer ere ospatzeko diote. Ordutik, sexu gehiegikeriak, aborigenen lurrak lapurtzea, beren kulturak suntsitzea eta hiru mendetan, bere lurretan bigarren mailako herritar gisa tratatzea salatzen dute.
Melbournen, esaterako, errepideak eta tranbia-lineak lau ordu baino gehiagoz egon dira itxita. Aurten ere, Australiako iragan koloniala irudikatzen duten monumentuen aurka egin dute. James Cook kolonizatzaile ingelesaren estatua bat gorriz margotu dute, eta “kolonia eroriko da” dioten mezuak idatzi dituzte. Melbourneko Victoria erreginaren estatua ere pintura gorriz margotu dute, besteren artean.
Australiako ipar ekialdean dagoen Jiigurru uhartean duela 2.000-3.000 urteko zeramika zatiak aurkitu dituzte James Cook unibertsitateko eta Australiako Ikerketa Kontseiluko kideek. Australian orain arte aurkitutako zeramika arrastorik zaharrenak dira. Arrastoen azterketa... [+]
Konstituzioaren zuzenketaren proposamena Anthony Albanese lehen ministroak bultzatu du. Hala ere, herrialdearen gehiengoak ezezkoa bozkatu du erreferendumean.
Urriaren 14ean egingo dute konstituzioa aldatzeko bozkaketa. Lehen Ministro Anthony Albanesek “nazioa elkartzeko aukera” gisa definitu du erreferendumaren eguna.
Proposamenaren arabera, Herritarren Ahotsa taldeak ekarpenak egingo ditu aborigenen eta Torres Itsasarteko Irlen inguruko gaietan. Azken 50 urteetan ez da aldatu Australiako Konstituzioa.
Alderdi ezberdinetakoak dira, eta orain arte egon den aborigen-errepresentaziorik handienetakoa da.
1900 eta 1970 urteen artean beren familiengandik banatu zituzten haur indigenei laguntza ekonomikoa emango die Australiako Gobernuak. Hiru hamarkadetan zehar ezarritako “asimilazio politiken” parte izan zen umeak familia zuriekin bizitzera eramatea. Biktima bakoitzak... [+]
Kementasunaren adibide da Linda Burney (1957). Ama zuria eta aita aborigena zituen eta zurien landa-herri txiki batean jaio zen, Australian beltzak eta zuriak nahastea debekaturik zegoen garaian. Politikari eskaini dio bizitza eta bi aldiz egin du historia: 2003an, Hegoaldeko... [+]
Antzinaroko zenbait geografok uste zuten gure planetako ipar hemisferioak adina lur izan behar zuela hego hemisferioak ere; Aristotelesen arabera, “eskualde bat egon behar da hego poloarekin guk gure poloarekin dugun erlazio bera duena”. Eta erromatarrek Terra... [+]
Lepoa eta eskuak aulki bati lotuta eta burua estalita duen nerabe bat ageri da bideoan. Ikerketa abiarazi du gobernuak, Malcolm Turnbull lehen ministroak aginduta, The Guardianek jaso duenez.
National Geographic aldizkarian Australiako aborigenei buruzko foto erreportaje ederra egin dute. Uhartean 50.000 urtez bizitu arren, egun Australiako biztanleen %3 baino gutxiago dira. Beren kultura, bizimodua eta mundu ikuskera pixkana desagertzen ari dira. Hala ere, egun... [+]
250 inguru ziren XVIII. mendean Australiako aborigenek hitz egiten zituzten hizkuntzak. Gaur egun 100 dira bizirik dauden hizkuntzak, eta gehienek oso hiztun gutxi dituzte.
1964ko maiatzean ikusi zituzten, baina Australian aborigenez okupatzen ziren funtzionarioek irailaren 24a arte ezin izan zituzten harrapatu gizaki zuriekin harremanik gabe bizi ziren azken 20ak. Emakume, neskato eta haurrak, gizonik ez. Orduan 17 urte zituen Yuwaliren... [+]
Albiste susmagarriak iritsi ziren berrikitan Australiatik: aborigen jendeen artean haurrei sexu gehiegikeriak erruz egiten zaizkiela jakin eta agintariak neurriak hartzen ari omen direla. Albiste horren sustraian dagoen kolonialismo istorio iluna argitu nahi izan du John... [+]