Aurtengo Lurramak mendiaz gogoetatzeko aukera eskainiko du azaroaren 10, 11 eta 12an
Miarritzeko Irati aretoan iraganen da laborantza herrikoiaren besta. Besta eta hausnarketa uztartuko dituzte hiru egunez, laborantza industrialaren parean garaturiko eredu herrikoia ezagutarazteko xedez.
Iazkoa berezia eta gogoangarria izan zen, 120 egunez okupaturiko Arbonako lurretan burutu zutelako azoka. Aurten ohikora itzuliko dira: hirira, Miarritzera, baserri mundutik at bizi direnei laborantza herrikoiaren berri emateko xedez. Haurrentzako animazioak, apairuak, hitzaldiak eta eztabaidak, merkatua, kontzertuak, txarangak, film proiekzioak, etxaldeko lanen erakusketak zein kabalak hurbiletik ikusteko aukera, anitza eta zabala dute egitaraua. Azaroaren 10, 11 eta 12an iraganen da Miarritzeko Irati aretoan, hots, ostegunean hasiko da, azaroaren 11 festa eguna izanik Ipar Euskal Herrian, eskoletako umeentzako eguna ez galtzeko.
“Bizi den mendiaren alde”
Mendiaz gogoetatzeko hainbat hitzaldi antolaturik dituzte, mendiak etxaldeen eta laborarien bizian duen garrantziaz ohartarazteko helburuarekin. "Bizi den mendiaren alde" leloa jarri diote aurtengo edizioari. "Mendigune honetan, Euskal Herrian bereziki, paisaia anitzen sorburuan dugu gizakiaren eta mendiaren arteko mendeetako bizikidetza orekatua. Artzaintza da horien artisau nagusia" antolatzaileen hitzetan.
Ostiralez, 11:00etan, "mendiaren erabilpena nola partekatu?" galderari erantzun nahian bilduko dira, kirolariak, laborariak, ehiztariak ala ibiltariak, guztien arteko elkarbizitza atzeman nahian. Egun berean, 15:00etan, mendiko laborantza praktikei buruz ariko dira, eta 17:00etan "Prehistoria denboretatik gaur arte, jendeak baliatua duen mendia" hitzaldia eskainiko du Pablo Marticorena arkeologoak.
Biharamunean 11.00etan hartza, otsoa eta kanpoko hazkuntzaren arteko harremanenei buruz gogoetatuko dute. Mahai-inguru horretan, CNRS ikerketa zentroko Nicolas Lescureuxek azalduko ditu Frantziako Estatuan azken 30 urteetan izandako otsoaren hedapenaren ondorioak, artzain/laborari batzuek haien lekukotasunak emanen dituzte, eta Euskal Herriko testuinguruan guztien arteko elkarbizitzaren aukerez eta ondorioez hausnartuko dute, tartean ELB sindikatuko kide batzuen gogoetak sartuz.
Merkatu gunean ere mendiko ekoizpenek ukanen dute leku, Pirinioetako laborariak direlako aurtengo gomita berezia: "Biarnotik Kataluniara arte, txoko guzien berezitasunak atzemanen dira etxe ekoizleen merkatuan”.
Cyrille Marlin, aurtengo ugazaita
Urtero ugazaita/ugazama bat aukeratzen dute antolatzaileek. Paisaia antolatzaile, geografoa eta arkitektoa den Cyrille Marlin da aurtengoa. Mendietako biztanleen bizimoldeak paisaien garapenaren arabera ikertzen ditu, laborarien praktiketan zentratuz bere behaketa. Besteak beste, Zuberoa, Oztibarre, Iholdi eta Garaziko lurraldeetako laborarien esperientzien inbentarioa egin du.Arkitektoz osaturiko Encore kolektiboko parte da; bestelako eraikuntza forma batzuei buruz gogoetatzen dabiltza, ingurunea eta bizia zentroan jartzeko ikuspegiari segi.
Emazteek laborantzan leku garrantzitsua izanik ere, ainitzetan gizonen itzalean izan dira. Hori aldatu nahian, emazteak erdigunean ezarriko dituzte aurten Lurraman.
Azaroaren 10, 11 eta 12an, Biarritzeko Irati gelan iraganen den Lurramaren 2023ko edizioaren kari, emazte laborariak argitan ezartzea erabaki du Lurrama elkarteak, «Emazte laborariak argitan» tematikarekin.
"Emazte Laborariak Argitan" izanen da aurtengo Lurramaren leloa. 27 emazte laborari agertzen dira afixan. Haien rolak, engaiamenduak, eskumenak eta berezitasunak azpimarratuko dituzte heldu den azaroaren 10, 11 eta 12an, Miarritzeko Irati gelan.
Lurrama, laborantzaren saloina Miarritzeko Irati gelara itzuliko da aurten baina kasu, ostegunetik larunbatera iraganen da 17. edizioa. "Mendiguneak bizirik!" hautatu dute lema gisa eta Pirinio inguruko laborariak gomitatuak dira.
Urriaren 24an 6.000 pertsona baino gehiago elkartu dira Arbonan, "lur elikatzailea defendatzeko". Izan ere, urtero elikagaietarako 650 hektarea lur desagertzen direla nabarmendu dute antolatzaileek. 120 egunez lurrak ez saltzeko egindako borrokari Lurrama festara... [+]
Lurzaindiak eta ELBk jakinarazi dute Arbonaren okupazioa urriaren 24ean amaituko dela, eroslea erretiratzea lortu baitute. Urriaren 24ak, okupazioaren 120garren eta azken eguna markatuko du eta bertan egingo da 2021eko Lurrama berezia.
Erosleak azkenean ez ditu Arbonako etxe eta lursaila erosiko. ELB eta Lurzaindiako kideen eta hauei juntaturiko herritarren aitzinean amore eman behar izan du. Okupazioak oraindik segitzen du, saltzaileak 3 milioi euroren gose segitzen duelako eta negoziaketa fasean okupaziotik... [+]
Ekimen gehienak bezala, Lurrama ere ezeztatu behar izan dute aurten. Baina zer nolako ondorioak utziko ditu horrek Lurrama elkartean eta Euskal Herriko Laborantza Ganberan?
Azaroaren 13tik 15era egitekoa zen 2020ko Lurrama bertan behera uztea erabaki du Euskal Herriko Laborantza Ganbarak: "Apiriletik formula desberdinak landu ditugu, suprefeturaren gomendioen arabera egokituz, bainan ezin dugu bururaino joan. Hamaboskarren edizioa berezia... [+]
"Biharko mundua, gaurko hautua" lemapean egingo dute Lurrama aurten, azaroaren 12tik 15era, Miarritzetik atera eta Ipar Euskal Herriko xoko ezberdinetan ekimen ezberdinak eskainiz.
Abiatu da Lurrama Miarritzen, igande gauera arte iraunen duen laborantza herrikoiaren festa. Klima aldaketaren gaiari begira jarri dira, soluzio indibidual zein kolektiboetan arreta jarriz.
Hamar mila jende hurbildu da asteburuan zehar Miarritzen burutu den Lurrama feriatik, antolatzaileek astelehenean azaldu dutenez. Azokako parte hartzaile eta bisitarien zerbitzuak bermatzen 900 boluntario aritu omen dira.