Aurrekoen jakintza eta makrobiotika uztartuta sortutako ogia
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen jakintzak. “Xabiren amamak beti egin izan zuen ogia, eta horrela ikasi zuen berak. Nik, berriz, makrobiotika kontsulta egiten nuen”, azaldu du Uriartek. 2019an, aldaketa bila, ogia ekoizteko proiektuari ekin zioten, eta geroztik, hainbat ogi mota eta gozoak ekoizten dituzte baserriko obratzailean.
Amonaren egurrezko labean hasi ziren ogiak egiten Abasolo eta Uriarte. “Baserriko betiko labea zen, nahiko handia tamainaz eta ogi dezente sartzen ziren”. 300 urtetik gora zituen labe horrekin hasi zuten ibilbidea, eta duela bi urte, egurrezko labe birakari berriago bat eskuratu zuten. Gari, espelta eta zekaledun ogi integralak, ogi zuria, kurkumadun ogi gozoa, kurkuma, mahaspas eta intxaurduna, txapata, erdi-integrala… mota askotako ogiak egiten dituzte Errastin. Eta ez hori bakarrik, gozogintzan ere ari dira: gailetak, magdalenak, bizkotxoak, pasteltxoak, briocheak… “Produktu asko integralak dira, eta ez direnen kasuan ere, saiatzen gara azukre txuri findurik ez erabiltzen”.
Ekoizleak nabarmendu duenez, benetan elikatuko duen kalitatezko produktua da eskaini nahi dutena, osasunari eta ingurumenari begira onurak dakartzana. “Hasieratik argi genuen eredu ekologikoarekiko hautua, produktu on bat nahi genuelako, kimikorik eta pestizidarik gabea”. Irin ekologikoak darabiltzate, eta horien jatorriari ere begiratzen diote. “Orain aldaketekin ari gara, eta asmoa da epe motzean irina Euskal Herriko ekoizle ekologiko bati hartzen hastea”, dio.
Ekoizpena eta pedagogia eskutik
Ogia eta gozoak ekoizteaz gain, heziketa ere jorratzen dute proiektuko kideek. Uriartek makrobiotika ikastaroekin segitzen du, eta garaiko elikadurarekin lotutako tailerrak ematen ditu. “Bestetik, umeekin baserrian bisita gidatuak egiten hasi gara. Esaterako, Bergarako ikastolako haurrak etorri ziren, hango jantokirako ogia hartzen baitigute. Bisitetan ogia egiten dugu, baserriko bizia ikusi, baratzea bisitatu…”. Elikadura jasangarriarekin lotutako unitate didaktikoa ondu du Uriartek, eta eskoletara joaten da hori lantzera. “Baserria zer den, baratzeari lotutako kontuak, sukaldean egiteko moduak, urtaro bakoitzean nola elikatu, okintzari lotutako gaiak eta beste ikusten ditugu”, azaldu du.
Eskualdeko dendetan saltzen dituzte produktuak Errastiko kideek: Beroñan bertan, Arrasaten, Aretxabaletan, Eskoriatzan, Oñatin, Bergaran eta Elgoibaren. “Erantzun ona izaten ari gara orokorrean, eta bost urteotako balorazio oso positiboa egiten dugu”, amaitu du ekoizleak.
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]