Aurkezpen berezia Alegian, bi hankako piztientzat
Urriaren 13an Alegian aurkeztuko du ARGIAren Bizi Baratzea proiektuak Ilargia eta Landareak 2023ko agenda. Ilargiaren arabera datorren urtean garai bakoitzean zer lan egin azaltzen du, bai baratzean, basoan, lorategian eta fruitu-arboletan. Aurtengo agendaren gaia animaliak da, landareen inguruan bizi diren intsektu, hegazti, ugaztun, anfibioak... Alegiako aurkezpenean parte hartuko dute Jakoba Errekondo eta Antton Olariaga egileek, eta baita animalien gaia landuko duen Iñaki Sanz Azkue biologoak eta piztiei buruzko bertso zaharrak kantatuko dituzten Unai Agirre eta Eñaut Agirre anaiek ere. Beraz, ahozko azalpenak, ilustrazioak eta bertsoak uztartuko ditu hitzaldi berezi horrek.
Erabiltzaile oso anitzentzako da erreminta ederra 2023ko Ilargia eta Landareak agenda: baratzea zaintzen durtenentzako, ekologikoan ari diren laborarientzako, basoa kudeatzen dutenentzako, lorategia edo fruitu-arbolak dituztenentzako... Baita ingurumenarekiko jakinmina duten irakasleentzako ere. Euskal Herrian lurrari lotuta dagoen jakintza ematen du agenda honek, ilustrazio ederren bidez eta euskara aberatsean: ilargiaren zikloaren arabera 2023ko garai zehatz bakoitzean zer lan egin, zein landare zeinen ondoan jarri, nola ongarritu... guztia ingurumenarekiko errespetuz egiteko moduan, pestizidarik eta ongarri kimikorik erabili gabe.
Eskuak lurrean zikindu ez arren, hankak lurrean bizi nahi duen herritarrarentzat ere altxorra da agenda hau, laneko kontuak edo eguneroko bizitzako gauzak gogoan eramateko: agenda praktikoa da, aste osoko egunen ikuspegia ematen baitu ezker eskubi, anilladun liburuxka zabaltzean. Orrialde bakoitzean, garaian garai eskura ditugun bertako barazkien ilustrazioak ikus ditzakegu orrien behealdean. Eta goiko aldean, naturari loturiko esaera zahar bat. Euskal Herri osoko jai egunak markatuta agertzen dira, eta egun bakoitzean behar adina idazteko espazioa eskaintzen du.
Agenda erabilgarri honek, beraz, lurrari lotua den euskal kulturaren eduki osoa ematen digu ilustrazio ederren eta azalpen motzen bidez, ilargiak eta eguzkiak markatutako zikloen baitan.
Urriaren 13an aurkezpen oso berezia Alegian
Urtero gai bat izaten du ardatz ARGIAk kaleratzen duen agendak. Aurtengoan animaliak ditu gai gisa. Hitzaldian argi ikusiko da baratzeak eta bioaniztasunak nola elikatzen duten elkar. Jakoba Errekondok aurkeztuko ditu agendako edukiak, eta Antton Olariagak azalduko du nola egin dituen agendako ilustrazio ederrak, horiek erakusten dituen bitartean. Jarraian, Iñaki Sanz Azkue biologoak balioan jarriko du bioaniztasuna zaintzeko baratzeek duten garrantzia, eta zeinbat adibide bitxi ere emango ditu. Amaitzeko, Unai Agirre eta Eñaut Agirre anaiek animaliei buruzko hainbat bertso zahar sorta kantatuko dituzte.
Aurkezpena urriaren 13an izango da, ostegunez, 18:00etan Alegiako Kultur Etxean.
Otsailean, neguaren erdigunean gauden honetan, lehentasuna gorputza ondo ureztatua edukitzea da. Intxaurrondoa egiten ari den bezala: sustraiak neguan biltegi gisa erabiltzen ditu, sustrai motz eta lodiak behar ditu, ura eta lurreko mantenugaiak biltzeko.
Txerri-hiltze sasoia da negua. Hotzak beroarena errazago kenduko dio. Guri ere txerriez hitz egiten dugunean beroarena behinik kenduko baligute!
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Gaur egun Lur planetan bizi diren intsekturik handienek 30 cm inguruko tamaina izan dezakete, gizaki baten seiren bat, gutxi gorabehera. Horien artean daude tximeleta eta sits erraldoiak edo kakalardo potoloak. Halako izaki harrigarrien aurrean nola bada erreparatu lau... [+]
Lapurdiko hezegunea funtsezkoa da biodibertsitatearen biziraupenerako. Proposamena eremuan zabaldu dute eta Errobi inguruko sistema hidrauliko osoa barnean izango luke; Baionako, Angeluko, Basusarriko, Milafrangako eta Uztaritzeko Aturri ibaiaren ibaiadarrak, esaterako. Bost... [+]
Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]
Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Sudurrak egia dio. Zaila da sudurra engainatzea. Usaimena saihestea ezinezkoa da. Sudurretik garunerako lotura bidearen ikerketa zirraragarria, liluragarria, zoragarria da makina bat ikerlarirentzat. Usainaren eta memoriaren arteko zubia azkarrena ez bada, bizkorrenetakoa bai... [+]
Duela 180 milioi urte Pangea kontinentea zatitu zenerako ikasia zuen aingirak Thetis itsasoa zeharkatzen. Ordudanik kontinenteak mugituz joan dira, eta aingira espezieak ezberdinduz. Jatorrizko arbaso beretik bereizi diren 20 aingira espezieen artean, gurea da, ibai-aingira edo... [+]
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]