Aurkezpen berezia Alegian, bi hankako piztientzat
Urriaren 13an Alegian aurkeztuko du ARGIAren Bizi Baratzea proiektuak Ilargia eta Landareak 2023ko agenda. Ilargiaren arabera datorren urtean garai bakoitzean zer lan egin azaltzen du, bai baratzean, basoan, lorategian eta fruitu-arboletan. Aurtengo agendaren gaia animaliak da, landareen inguruan bizi diren intsektu, hegazti, ugaztun, anfibioak... Alegiako aurkezpenean parte hartuko dute Jakoba Errekondo eta Antton Olariaga egileek, eta baita animalien gaia landuko duen Iñaki Sanz Azkue biologoak eta piztiei buruzko bertso zaharrak kantatuko dituzten Unai Agirre eta Eñaut Agirre anaiek ere. Beraz, ahozko azalpenak, ilustrazioak eta bertsoak uztartuko ditu hitzaldi berezi horrek.
Erabiltzaile oso anitzentzako da erreminta ederra 2023ko Ilargia eta Landareak agenda: baratzea zaintzen durtenentzako, ekologikoan ari diren laborarientzako, basoa kudeatzen dutenentzako, lorategia edo fruitu-arbolak dituztenentzako... Baita ingurumenarekiko jakinmina duten irakasleentzako ere. Euskal Herrian lurrari lotuta dagoen jakintza ematen du agenda honek, ilustrazio ederren bidez eta euskara aberatsean: ilargiaren zikloaren arabera 2023ko garai zehatz bakoitzean zer lan egin, zein landare zeinen ondoan jarri, nola ongarritu... guztia ingurumenarekiko errespetuz egiteko moduan, pestizidarik eta ongarri kimikorik erabili gabe.
Eskuak lurrean zikindu ez arren, hankak lurrean bizi nahi duen herritarrarentzat ere altxorra da agenda hau, laneko kontuak edo eguneroko bizitzako gauzak gogoan eramateko: agenda praktikoa da, aste osoko egunen ikuspegia ematen baitu ezker eskubi, anilladun liburuxka zabaltzean. Orrialde bakoitzean, garaian garai eskura ditugun bertako barazkien ilustrazioak ikus ditzakegu orrien behealdean. Eta goiko aldean, naturari loturiko esaera zahar bat. Euskal Herri osoko jai egunak markatuta agertzen dira, eta egun bakoitzean behar adina idazteko espazioa eskaintzen du.
Agenda erabilgarri honek, beraz, lurrari lotua den euskal kulturaren eduki osoa ematen digu ilustrazio ederren eta azalpen motzen bidez, ilargiak eta eguzkiak markatutako zikloen baitan.
Urriaren 13an aurkezpen oso berezia Alegian
Urtero gai bat izaten du ardatz ARGIAk kaleratzen duen agendak. Aurtengoan animaliak ditu gai gisa. Hitzaldian argi ikusiko da baratzeak eta bioaniztasunak nola elikatzen duten elkar. Jakoba Errekondok aurkeztuko ditu agendako edukiak, eta Antton Olariagak azalduko du nola egin dituen agendako ilustrazio ederrak, horiek erakusten dituen bitartean. Jarraian, Iñaki Sanz Azkue biologoak balioan jarriko du bioaniztasuna zaintzeko baratzeek duten garrantzia, eta zeinbat adibide bitxi ere emango ditu. Amaitzeko, Unai Agirre eta Eñaut Agirre anaiek animaliei buruzko hainbat bertso zahar sorta kantatuko dituzte.
Aurkezpena urriaren 13an izango da, ostegunez, 18:00etan Alegiako Kultur Etxean.
Odei Etxeberri Bimboire, Gorka Roca Torre eta beraien seme Oihan eta Miru buruaskiak dira elikaduran. Horretarako, aztertu behar izan dute gorputzak zer elikagai eta zein kopurutan behar dituen; horiek zein janaritan dauden; urtaro bakoitzean horiek denak eskuratzeko zer landu... [+]
Gaurko artikuluari ekitera noalarik Chamaemelum nobile loretxoari larranbiloa, larramilua, amasabel-belarra edo bitxeleta deitzen diozuenak ere nire gogoan zaudete; zuetako batek idatzi baitit duela ez egun asko Instagrametik “gaur Goizueta aldean kamabillua bildu dut eta... [+]
Tolosatik abiatu eta Bedaion gora egin, Menditxiki aldera. Batean Bedaio, bestean Zarate, Gipuzkoako eta Nafarroako muga-mugan gara. Hantxe dira helburu ditugun lursailak, Itxitua eta Erlo, garai batean lahar, pagadi gaur egun: Gregorio Ugartemendia Zubillagaren basoa duzu.
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Duela gutxiko kontua da. Iberiar katamotza (Lynx pardinus), mundu mailako felino espezie mehatxatuenetarikoa, “galtzeko arriskuan” egotetik “kaltebera” kategoriara igaro da IUCNren Espezie Mehatxatuen Zerrenda Gorrian. Espeziea kontserbatzeko egindako... [+]
Zuhaitzen eta arbolen sarobean nabil azken urte hauetan. Larrean, abaroan eta biaoan hor nabil atera ezinik. Zuhaitzei eta arbolei aparteko begirunea diedala jabetua izango zara, tarteka behinik ARGIAren Bizi Baratzea txoko honetan ibiltzen bazara. Eta azkenaldi honetan,... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
Txikitan kaian arrantzatu ohi genituen ‘pantxito’ gehienak ziurrenik bisiguak izango ziren, baina nekez ikusten genituen bisigu handiak. Izatekotan, jatetxe ezagunetan izango zen, arraindegietako bisigu gehienak kanpotik ekarriak ziren bitartean. Egun, kostaldeko... [+]
Galdera hau jaso berria dut Bizi Baratzeako postontzian: "Gaia San Joan bezperako familia afarian atera huen, Unanue sagardotegian, Azpeitian. Seguran Santa Engrazia egunean erein behar ditugun haziak bedeinkatzen dira. Erein beharreko hazi guztiak eramatea komeni al da?,... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Ur azaletik gertu dabiltza arrainak igerian. Zerbait uretarantz gerturatzen ari da, hegan: arrano bat dator, bere atzaparrak aurrerantz luzatuta eta zaplast! Uretan sartu da, bete betean. Arraina harrapatu ostean burua uretatik atera du arranoak, baina arrainak hondorantz egiten... [+]
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
A zer lanak ematen dizkigun! Txoratzen gaitu tomateak (Solanum lycopersicum). Artaxoakoa dela, edo Tuterako Itsusia, edo Aretxabaletakoa, edo Erandiokoa, pikoluzea, gerezia dela, madari tomatea dela, Igeldo, mendigorria, transgenikoa dela, Eusko Labela dela, idi-bihotza, korta... [+]