Atristain eta Inziarteren kartzelatzeekin hirugarren gradua fiskalaren esku dago, espetxearen esku egon beharrean
Xabier Atristain eta Juan Manuel Inziarte euskal presoak Martuteneko espetxera itzuli ziren joan den martxoaren 13an, Auzitegi Nazionaleko Espetxe Zaintzak haien hirugarren graduei fiskaltzak jarritako helegitea onartu ondoren.
Ohikoa bihurtu da fiskaltzak helegitea jartzea euskal espetxeetako tratamendu batzordeek eta Eusko Jaurlaritzak euskal preso politikoei onartutako hirugarren graduen aurka. Jaurlaritzak onartzen du hirugarren gradua, fiskalak helegitea jartzen du eta, Auzitegi Nazionaleko Lehen Zigor Aretoak ebatzi arte, presoak kalean egon izan dira hainbat hilabetez. Aurkakoa izanik, ebazpenaren ondoren espetxera itzuli dira.
Oraingoan, aldiz, Auzitegi Nazionaleko Espetxe Zaintzak lehenbiziz erabaki du presoak espetxean itxarotea helegitearen emaitza. Iragan abenduan Espainiako Auzitegi Gorenak horrela izatea erabaki zuen, eta orain, lehenbiziz, bete egin du zaintza epaitegiak. Horrela, hirugarren gradua eman eta presoak egun batzuk bakarrik egin ditzake kalean –Atristainen kasuan aste eta erdi izan da, eta hiru egun Inziarterenean–, bestela hilabeteak ematen dituenean.
Auzitegi Nazionalaren eta Eusko Jaurlaritzaren arteko soka-tira gisako bat gertatzen ari da, tartean presoak harrapatuta. Oro har, Espainiako Estatuko espetxeetan tratamendu batzordeek hartutako erabakiak aurrera doaz eta hirugarren gradua haien esku dagoela esan liteke. Han egiten da preso bakoitzaren jarraipena, eta horren arabera erabakitzen dute; fiskaltza gutxitan sartzen da hori zalantzan jartzen. Euskal preso politikoen kasuan, aldiz, guztiz ohikoa da fiskalaren esku hartzea.
Hirugarren gradua, birgizarteratzeko tresna
Jaurlaritzak 2021eko udazkenean eskuratu zituen espetxe eskumenak eta denbora horretan hirugarren gradua presoen birgizarteratzeko tresna garrantzitsua dela aipatu dute Justizia Sailetik, Europako herrialde aurreratuetan gertatzen den moduan. Jaurlaritzatik ohartarazi zuten ez zutela bereizketarik egingo presoen artean, eta ondorioz, lehen urtean emandako 400 hirugarren graduetatik 30-40artean euskal preso politikoei eman zizkien. Fiskaltzak, aldiz, etengabe jarri du horien aurkako helegitea, presoek ihes egin dezaketela argudiatuz.
Etxeratetik edo presoei sostengua ematen dieten beste talde batzuetatik argudiatu den gisa, ostera, ihesarena aitzakia hutsa da. Hirugarren gradua lortutako preso politiko bakar batek ere ez du ihes egin, besteak beste, ez duelako zentzurik: presoek, oro har, hirugarren graduan denbora bat egin ondoren, baldintzapeko askatasunean geratzen dira.
Horregatik, presoen inguruko eragileek salatzen dutenez, fiskaltzaren helegiteekin, eta hauen ebazpena espetxean itxaron beharrarekin, funtsean, hirugarren graduaren erabakia espetxe batzordeen esku geratu beharrean, fiskalen esku dago. Hori guztiz praktika ezohikoa da presoen birgizarteratzea bilatzen duten espetxe politiketan.
UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]
ELA, LAB, ESK, STEILAS, CGT-LKN, CNT, HIRU, EHNE eta ETXALDE sindikatuak, Sarek abiatutako Gotzon SOS kanpainara batu dira. 2019an antzeman zioten gaixotasun genetiko sendaezina 68 urteko preso politiko bilbotarrari. Sindikatuek gaixotasun larriak dituzten presoak kartzelatik... [+]
“Saihestu egingo dira giza eskubideen, ordenamendu juridikoaren eta espetxeetako tratamendu psikosozialaren aurkako balioak eta jarrerak babestea, justifikatzea eta goratzea ekar dezaketen adierazpenak”, dio, besteak beste, agiriak. Azaroan Eusko Jaurlaritzako... [+]
Asteazken eguerdian berreskuratu du askatasuna astigartarrak, zigorra osorik beteta. Espainiako Auzitegi Nazionalak otsailean inputatu zuen ETAren zuzendaritzako ustezko beste lau kiderekin batera, Gregorio Ordoñezen hilketa leporatuta.
Martxoaren 13an lau urte bete dira Fran Balda arbizuarra istripuz hil zela. Preso, iheslari eta deportatuen etxeratzearen alde egin zuen lan, eta haren bost kidek idatzi diote gutun hau.
Frantziako Poliziak 2002an atxilotu zuen zumarragarra, eta 30 urteko zigorra betetzen ari da. Sare Herritarrak mobilizazioa deitu du datorren ostiralerako, Urretxuko Potros Plazan.
Iratxeren Bidasoaldeko Lagunak ekimenak deituta, dozenaka lagun kalera atera ziren atzo Iratxe Sorzabal preso politiko irundarraren absoluzioa eskatzeko eta behingoz etxera ekartzeko, torturak salatzeaz gain.
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Urte hasiera honetan ere Bilboko kaleak bete ditu Sare Herritarrak larunbatean Bilbon antolatutako manifestazioak. Presoei ezartzen zaizkien salbuespeneko lege eta tratamenduekin amaitzea eskatu dute amaierako ekitaldian, eta memoria “kolektibo” bat eraikitzea... [+]
Larunbat honetan egingo da Bilbon euskal preso politikoen aldeko urteroko manifestazioa. Gero eta preso gutxiago dago, baina 2011n ETAk bere jarduera armatua eten zuenean inork gutxik irudikatuko zuen handik hamabost urtera oraindik gatazka haren ondorioz espetxeratutako... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.