Instagrameko ‘Denuncias Euskal Herria’ kontuak sexu erasoen ia 500 testigantza jaso ditu azarotik
Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez, bortizkeria obstetrikoa, instituzionala, mendekatze kimikoa, haurtzaroko sexu gehiegikeriak, eta eraso fisiko nahiz psikologiak salatu dituzte.
“Zoritxarrez akosoarekin loturiko bizipen ugari izan ditut ene 37 urteetan zehar baina gertakizun batek bereziki barrenak apurtzen dizkit. Donostiko taberna ezagun batean lan egin nuen garai batean 20 urte nituenean eta ostiral goiz baten bertako tabernari matxirulo sexista baten ohean esnatu nintzen bularrak eta gerrialdea beltzunez beteta. Korrika eta izututa atera nintzen bertatik. Hurrengo hilabeteak VIH-ren eta beste ETS-n frogak egitera, haurdunaldikoak...”. Horrela hasten da emakume batek idatzi duen testigantzetako bat. Hamarnaka kontakizunen artean ale bat baino ez da.
Hala Bedi irratiak elkarrizketa egin die egitasmoaren sortzaileei, beti ere anonimotasuna mantenduta. Elkarrizketa horretan esandakoak jaso ditugu artikulu honetan. Emakume taldeak bi elkarrizketa baino ez ditu eskaini, bata Berria-ri, eta bestea, Hala Bediri.
Azaroaren 20an ireki zuten kontua Instagramen, @denuncias_euskalherria izenean. Cristina Fallarás kazetariaren #Cuentalo kontuan oinarritu dira, eta hor Euskal Herriko informazioa eskuratzea oso zaila zelakoan, bertako testigantzak errazago jasotzeko bidea ireki dute. Herrika daude antolatuta salaketak, euskaraz eta gaztelaniaz egindakoak. Orain arte (Hala Bedik elkarrizketa urtarrilaren 9an argitaratu zuen) ia 500 testigantza jaso dituzte, kontuak 10.000 jarraitzaile ditu eta bost milioi bisita.
Helburua nazioartean ireki diren hainbat konturen berbera da: emakumeek bizitzaren momenturen baten bizitako bortizkeriak eta erasoak jasotzea, emakume horiei ahotsa ematea haien konfidentzialtasuna mantenduta.
Mehatxuak jaso dituzte
Emakume taldeak denbora librean kudeatzen du kontua eta testigantzak mezu pribatu bidez jasotzen dituzte Instagram plataforman bertan. Helbide elektronikoa erabiltzeko aukera ere badago. Kudeatzaileak irakasleak, gizarte-hezitzaile eta -langileak dira, gehienak amak.
Hainbat motatako indarkeriak kontatu dituzte: bortizkeria obstetrikoa, instituzionala, mendekatze kimikoa, haurtzaroko sexu gehiegikeriak, eta eraso fisiko nahiz psikologiak. Harrigarriena egin zaie biktimak elkarren artean identifikatuta sentitzen direla eta kontakizunetan bat egiten dutela. Elkarrizketatuaren ustez, “dirudienez erasotzaile askok patroiak errepikatzen dituzte, nahiz eta beti ez den horrela”. Azaldu dute oihartzun handiena izan dutenak izan direla biktima bat baino gehiago duten erasotzaileei buruzko testigantzak.
Kontua ireki zutenean, “oraindik mugimendu sozial honek eragin handirik ez zuenean”, erasotzaileen mehatxuak jaso zituztela esan dute, baita Ertzaintzarena ere. Ez dute mehatxuen xehetasunik eman. Batez ere lehenengo egunetan gertatu zirela diote.
Zama arintzeko bide bat
Testigantzak jasota, memoria kolektiboa sortzen ari direla diote, emakumeek gaur egun jasaten duten eta mendetan jasan duten indarkeriarena.
Erronkei dagokienez, taldearen ustez kontuak lortu du emakumeentzat eremu seguru bat sortzea haien esperientziak elkarbanatu ahal izateko. Kontuaren helburu bakarra ez da emakumeak ohartaraztea, hau da, balizko arrisku egoerak eta indarkeria identifikatzen laguntzea; baita ere gertaera traumatikoaz besteekin hitz eginda arindu emozionala hartzea, zama gainetik kenduta: “Komunitate solidarioa ari gara sortzen, elkar babesten dugu”.
Harago iritsi nahi dute, eta bi erronka aipatu dituzte: baliabide gida bat sortzea eta arrakala digitala bizi dutenengana beste modu batez ailegatzea.
Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]
Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]
Dozenaka lagun batu dira igandean Laudioko Herriko plazan, Ez zara fisioa, erasotzailea zara lelopean.
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
Gipuzkoako Auzitegiak urte eta erdiko espetxe zigorra ezarri dio gizon bati, emakume bat bortxatzen saiatzeagatik. Epaiketa asteazkenean egin zuten, eta, hasi aurretik, gizonak gertakariak onartu eta akordioa erdietsi zuen Fiskaltzarekin eta akusazio partikularrarekin, zigorra... [+]
Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]
Hiru hilabetez iraun du Mazango auziak, Gisèle Pelicotek irekitakoa, zeineten ikertu duten urte luzez senarrak somniferoz drogatu eta berak zein beste dozenaka gizonek 200 bat aldiz bortxatu izana. 51 gizon epaitu dituzte, eta senar ohi Dominique Pelicotentzat 20 urteko... [+]
.jpg)
Bilboko ikastolako ikasle eta ikasle ohien talde batek zentroko irakasle baten partetik jasandako sexu abusuak zerrendatu ditu, eta komunikatu baten bidez salatu du ikastetxeak gizona babestu duela. Gertakariak azalera atera direnean ikastolak “beren burua zuritu besterik... [+]
Biktimak 13 urte zituenean, 1998 eta 2001 artean, Lointek kirol taldeko Mario Lopez entrenatzaile ohiaren parteko sexu abusuak jasan zituen. Emakumeak duela urtebete salatu zuen, eta epaiketa 2025eko urtarrilaren 14tik 16ra egingo da, Bizkaiko Auzitegian. Mugimendu... [+]
.jpg)
Urretxindorra Ikastolako (Bilbo) eta Azkue Ikastolako (Lekeitio) bi irakasleren aurkako salaketak egin dituzte zenbait emakumek sare sozialen bidez. Horren aurrean, Urretxindorra ikastolako irakasleak astelehen honetatik aurrera klaserik ez ematea erabaki du Ikastolen Elkarteak... [+]
Zur eta lur hartu dituzte Nafarroako Berdintasun teknikariek festa girorako enpresa zenbaitek egindako proposamenak. Edalontzia estaltzeko tapak edo eta edarian drogarik dagoen ikusteko eskumuturrekoak.
Atzo hasi ziren zabaltzen Iñaki Castro musika teknikariaren kontrako salaketak '@denuncias_euskalherria' kontuan, eta dagoeneko dozenatik gora emakumeren testigantzak bildu dira.
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]