1974ko maiatzaren 20an, Espainiako Guardia Zibilak antolatutako segada batean, Jose Luis Mondragon eta Xabier Roque Mendez gazteak hil zituzten, Hondarribiko Asturiagako hondartzan. Ez zen ikerketarik ez epaiketarik egon. Gertakariak argitara ateratzeko Asturiaga 1974 memoria taldea sortu dute, eta maiatzaren 20an omenaldia egingo dute.
“Hondarribiko jendeak badaki zerbait egon zela, baina oso jende gutxik hitz egin du gertatutakoaz”, adierazi du Xabier Bengoetxea Asturiaga 1974 plataformako kideak.
Garaiko prentsak dioenez, Jose Luis Mondragon Moriko, 27 urteko arrasatearra, eta Xabier Roque Mendez Poeta, 21 urteko santurtziarra, motordun txalupa batean iritsi ziren Hondarribira. Beste pertsona bat zihoan haiekin: Jesus Arrondo Martin Kokoliso, polizia infiltratua. Asturiagako hondartzan lehorreratu ziren, baina iritsi zirenerako, lekua guardia zibilez beteta zegoen. Itsasertzetik hamabi bat metrotara hil zituzten, tiroz. Kokoliso poliziak, ordea, alde egin zuen.
Gertakariak ahanzturatik ateratzeko asmoz, Asturiaga 1974 plataforma sortu dute Hondarribian. “Gure lehentasuna da kasua argitara ekartzea, jendeak gertatutakoa jakin dezan; ez gara peskizatan ibiliko gertatutakoaren inguruan”, adierazi du Xabier Bengoetxeak. Bibliografia arakatu dute eta garaiko prentsako aipamenak aurkitu dituzte, baita Moriko eta Poeta ezagutu zituzten pertsonen testigantzak ere, Txillardegi, kasu.
Herrian harrera ona izan du egitasmoak, baita bi gazteen senideen artean ere. Memoria taldea martxan jarri zutenean haiengana jo zutela eta proposamena ondo hartu zutela kontatu du Bengoetxeak. Oraindik mina eta bakardadea sentitzen dutela ziurtatu du. “Historia hori 74an gertatu zen, eta hor geratu dela dirudi”, gaineratu du.
Maiatzaren 20an 43 urte beteko dira Asturiagako gertakarietatik. Memoria taldea bideo bat zabaltzen ari da sare sozialetan eta larunbatean lore eskaintza egingo dute Asturiagako hondartzan.
Bideoa:
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]