Astean 60 ordu, paperik gabe, soldata baxuak: etxeko langile egoiliarren bizimodu gordina datutan
%4k baino ez ditu atseden orduak behar bezala betetzen, eta %22k ez du atsedenik aste osoan. Gehiengoa Gizarte Segurantzan izena emanda dago, nahiz eta sinatutako kontratuak ez islatu egindako lana.
Bilboko Etxeko Langileen Elkarteak jasotako datuen arabera, etxeko lanak egiten zituzten langileen ia %98a emakumezkoa zen iaz, eta 10etik 2 modu irregularrean zeuden lanean, paperik gabe. Lanaldi osoa den asteko 40 ordu horiek aise gainditzen dituzte etxeko langile egoiliarrek: %75 inguruk astean 60 ordu baino gehiago egiten du lan –%95ak 40 ordu baino gehiago–. Atseden denbora murriztea ekartzen du horrek. Kasik erdiak daude legezko 36 atseden orduen azpitik, eta laurdenak ez du horretarako astirik ere; etxean bertan egiten dute-eta lan.
Bilboko Elkarteak 592 kasu aztertu zituen iaz, eta asteartean eman ditu datuak argitara. Instituzioen jarrera kritikatu dute, etorkinen bizkar baitago zaintza esparrua. Osakidetzarengan ere jarri dute fokua, lanean sortutako gaixotasun eta istripuak onar ditzan: “Esaterako, besoko mina dutela eta lanean pisu handiko pertsona bat mugitzen aritzen direla esan arren osasun agiriak, ez zaie onartzen arazoaren jatorria lanean dagoela”. Horrek baja hartzea eragozten die langileei.
Langileak kontratatzen dituzten agentziei salaketa
Etxeko Langileen Elkartea iaz Eusko Jaurlaritzari zuzendu zitzaion, langileak kontratatzen dituzten agentzien jarduna kontrola zezan. Eskatutakoari “muzin” egin diola leporatu diote orain. Agentzien bidegabekeriak azaltzeko adibide gisa jarri zuten Bilboko Begoña auzoan dagoen Empleadas de Hogar Bilbao. Agentzia hori langile baten bidez ikertu zutela esan zuten: “Kontratatzaileak enpresari ordaintzen zion dirua ez zen langilearengana iristen”. Agentzia auzitara eraman dute, dirua bidegabekeriaz erabiltzeagatik.
Soldata erdia paperik ez dutenentzat
Etxeko langileen %82a atzerritarra da, eta izatez europarrak ez direnen %70ak Espainiako nazionalitatea lortua du. Okerren daudenak, aldiz, paperik ez dutenak dira: ia erdiari 900 euroren bueltan ordaintzen zaio; berezko soldataren erdia. “Egoera zailena da hori langileentzat, onartu ezean ez baitute ezer”, adierazi du Etxeko Langileen Elkarteko bozeramaileak.
Horrez gain, langile egoiliar guztien %37k soldata eskura jasotzen du, ordainketa dokumentua egotea derrigorrezkoa den arren.
Langabezia saririk ere ez dute eskuratzen, jakitun diren arren lana egun batetik bestera galdu dezaketela. Ez dute kalte-ordainik jasotzen: “Zaintzen duten pertsona hil aurreko hilabeteetan zaintzen dute gehien –behar gehiena hor dutelako–, eta hura zendu ondoren, sarritan, lanik gabe geratzen dira”.
Ezbeharretatik egun gutxitara zendu dira langile biak. LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatutako intersindikalak kontzentrazioa egingo du urriaren 31an Bilbon Confebask patronalaren egoitzaren aurrean heriotza biak salatzearren. Aurten 50 dira jada... [+]
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Loiun (Bizkaia) eta Olletan (Nafarroa) hil dira langileak, astearte goizean, biak erorikoen ondorioz. Aurten Euskal Herrian 47 behargin hil dira laneko istripuetan. Nafarroan hamabi lan istripu izan dira aurtengo lehen seihilekoan, eta lan istripuen intzidentzia tasan datu... [+]
Lan-istripu larria izan zen igandean Funesen (Nafarroa), Elaborados Naturales de la Ribera del Ebro elikagai-enpresan. 29 urteko gizona gauean bertan erietxean hil zela jakinarazi zuen Foruzaingoak.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-Etxealde eta Hiru sindikatuek Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean elkarretaratzea egin dute Lodosan lan-istripu hilgarria izan zuen garraiolariaren heriotza salatzeko. Sektorean lan-baldintza duinak galdegin dituzte patronalak eta instituzioek gaixotu eta... [+]
Egun alokairuak hipotekak baino 60 euro garestiagoak dira, eta gazte askok euren diru sarreren %40 baino gehiago bideratzen dute errenta ordaintzeko, Jaurlaritzaren azken txostenaren arabera. Honen aurrean, etxebizitza-premia duten gazteen gehiengoek Gobernuak babesturiko... [+]
Nafarroan hezkuntza publikoko milaka irakasle greba egitera daude deituta ostegun honetan eta mobilizazio ugari iragarri dituzte sindikatuek. Ratioen jaitsiera, plantillak egonkortu eta gainzama arintzea eskatzen dute, besteak beste: "Gobernuari dagokio hezkuntza publikoa... [+]
Irunberriko etxe partikular batean lanean ari zela erorita hil da 42 urteko iruindarra. Sindikatuen esanetan, lan-segurtasun araudia "ez da betetzen" eta erantzukizunak argitzeko eskatu dute. LABen arabera, jadanik 42 dira Euskal Herrian lanean ari zirela hildakoak.
Espainiako Ministro Kontseiluak etxeko langileentzako osasun-azterketak, formazioa eta lan-arriskuak ebaluatzea ezartzen duen dekretua onartu berri du. Baina dekretu horrek arrakala garrantzitsuak ere baditu: langileari “sekretu profesionala” mantentzea eskatzen dio,... [+]
Asviamie amiantoaren biktimen elkartearen hitzetan, Gasteizko Lan-arloko 2. Epaitegiak Sidenor eta Cofivacasa enpresei ezarritako isunak erakusten du enpresek ez dutela betetzen "langileen osasuna babesteko obligazioa".
30 urteko behargina hil da Amezketako (Gipuzkoa) paper fabrikan. Ibarra Argi Lanak enpresak azpikontratatuta zegoen. Elkarretaratzea egin dute ostiralean, 11:00etan, gertatutakoa salatzeko. 2024an hil den 38. langilea dela adierazi du LABek.
Istripu bat Ataunen (Gipuzkoa) gertatu da, abuztuaren 22an. Bestea Iurretan (Bizkaia) gertatu zen abuztuaren 14an.
Lan istripuz 33 pertsona hil dira Euskal Herrian aurten. Azkenekoa, Iruñeko sanferminetan garbiketan lanean ari zen Iosu izeneko langilea. Kamioiaren gainetik erori zen eta hartutako golpe larriaren ondorioz hil da. LABek FCC (Iruñerriko Mankomunitateko... [+]