Aski Da mugimendua Irungo Udalarekin bildu da: hizkuntza politika berri baten lehen urratsak?
Gabonetako argiak pizteko ekitaldia espainolez egin izanak, Irungo euskaldunak haserretzeaz harago, Aski Da! mugimendua abiatu zuen: herriko 40 elkarteren indarrak batuta, Irungo udal gobernuarekin bildu dira orain, alkatea eta Euskara zinegotzia tarteko, herriko eragileak kontuan izango dituen eta erabakietan horien parte-hartzea bermatuko duen hizkuntza plana eskatzeko. Horretara konprometitu da Udala.
Euskara baztertu zuen abenduko ekitaldiak txinparta piztu zuen: herritar askok salatu zuen gertaturikoa eta 35 elkartek bat egin zuten (auzo elkarteak, guraso elkarteak, euskal kultur taldeak, gizarte eragileak, kirol elkarteak) udalari eskatzeko “behingoz euskaldunoi muzin egiteari utz diezaiola”. PSOEren udal gobernuak barkamena eskatu zuen publikoki, ekitaldian euskarak izandako “presentzia eskasarengatik”, eta gertaturikoaz hitz egiteko aste horretan bertan bilerara deitu zituen elkarte sinatzaileak, beste hainbat eragilerekin batera.
Aldiz, beste norabide bat hartu zuen aferak: elkarteek bilera atzeratu zuten. Adierazi zuten ekitaldian jazotakoa ez zela zerbait puntuala izan, “urtetan luzatutako egoera orokorrago” baten isla zela, euskarak Irungo udal gobernuaren aldetik jasotzen duen tratuaren isla, eta gaiari sakon eta patxadaz heldu behar zitzaiola, horregatik denbora behar zela hitz egin beharrekoak prestatzeko. Bada, iritsi da eguna, eta asteazken honetan izan dute bilera elkarteek eta udal gobernuak.
Gabonetatik hona, beharrak identifikatu eta mezua adosteko baliatu dute denbora elkarteek, eta mugimendua indartu egin da gainera: 40 eragile inguruk osatzen dute orain Aski Da ekimena.
Gabonetatik hona, beharrak identifikatu eta mezua adosteko baliatu dute denbora elkarteek, eta mugimendua indartu egin da gainera
Herrigintza aintzat har dezala
Aski Da mugimendutik hamabost bat ordezkari bertaratu dira udaletxera. Udal gobernutik berriz, Cristina Laborda alkatea, Nuria Alzaga alkate-ordea, Iosu Iguiñiz Euskara zinegotzia eta Euskara teknikaria izan dira bileran. Iguiñiz berria da bere postuan, berriki gobernu koalizioa osatu baitute PSE-EAJk eta EAJko zinegotziak hartu du Euskara saila.
Garbi mintzatu dira herri eragileak: hizkuntzari lotuta, udal ordenantza bete dezala, hori izan da udal gobernuari egin dioten exijentzia; “herritarrok ez genuke atzetik ibili behar, bete dadin”. Horrez gain, hizkuntza plan berri bat eskatu dute, eragileekin batera egina (diagnosia, diseinua eta jarraipena), benetako sistema parte-hartzaile batekin. Horretarako, Euskararen Mahaia eratzea ikusten dute beharrezko, eta mahai hori kanpoko entitate batek dinamizatzea, “botere nagusikeria saihesteko”.
Euskarari eta euskal kulturari lotuta Irunen egiten diren ekimenei “merezi duten trataera eta dirulaguntzak ematea” ere eskatu dute. Adibidez, Olentzero eta Mari Domingiren etorrerarekin Irunen dituzten gorabeheren berri eman genuen ARGIAn.
Azken finean, alde bakarreko hizkuntza politikaren ordez, herrigintzatik “elkarlanerako gonbidapena” luzatu diote udalari, “borondate politiko berri baten abiapuntu”. Udal ordenantza betetzeko eta hizkuntza plana elkarlanean egiten hasteko konpromisoak hartu ditu udal gobernuak. Gertutik egingo du jarraipena Aski Da mugimenduak, esandakoa bete dadin.
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]
Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.
EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.
Sarriguren, Tafalla, Noain, Buztintxuri eta Gares herrietako D-PAI ereduko ikastetxeetako familiak kalera aterako dira Hezkuntza Departamentuak foru lege bidez ingeleseko orduak handitu nahi dituela salatzera. Euskarazko murgiltze ereduaren kontrako erabakia dela iruditzen... [+]
Osakidetzan egun, ez dago bermatuta euskarazko zerbitzua. Zerbitzu gehienetan ez dago hizkuntza irizpiderik eta herritar euskaldunek bere burua nabarmendu beharra daukate, egoera oso zaurgarrian, euskarazko zerbitzua jaso ahal izateko.
Aberri Eguna elkarrekin ospatzeko xedez sortu zen Euskal Herria Batera plataforma. Aurten, ikusgarri bat eskainiko dute apirilaren 11n, Manex Fuchs antzerkilariaren, Lorea Agirre idazlearen eta Martxel Rodriguez dantzariaren eskutik.
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Aurtengo Lokizaldeako Euskararen Eguna Murieta herrian ospatu dute, larunbatean, goizean hasi eta ordu txikiak handitu arte. Zita garrantzitsua eta gozagarria da Nafarroako Lizarra ondoko eskualdeko euskaltzaleentzako.
Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]