Artikoko izotzak inoiz baino azalera txikiagoa du 2016an

  • 2015ean inoizko tenperaturarik altuenak izan dira Munduko Meteorologia Erakundeak jaso duenez. Horren ondorioa garbia izan da: Ozeano Artikoko izotzaren zabalera azken 37 urteetako txikiena da.


2016ko martxoaren 30ean - 12:21

2015 inoizko urterik beroena izan da tenperaturak neurtzen dituztenetik. Horixe Munduko Meteorologia Erakundeak zabaldu duen datua. Tenperatura igotzearen ondorioz, Artikoko izotza urtzen ari da, eta azken 37 urteetako azalerarik txikiena du, Greenpeace talde ekologistak salatu duenez. 14,52 milioi kilometro koadroko azalera zuen martxoaren 24ean, 2015eko minimo historikoaren azpitik –14,54 milioi kilometro koadro zituen–.

Ozeanoetako tenperaturak igo egin dira, eta hainbat herrialdek bero kolpe izugarriak jasan dituzte, Hegoafrikak esaterako. Lehorte ikaragarriak gertatu dira mundu osoan, eta horrek arazo larriak eragin ditu nekazaritza ekoizpenean eta elikagai segurtasunean. Suteak ere izan dira mundu osoko leku askotan.

Greenpeace: "Beharrezkoa da eremu hori babestea"

Greenpeacen ustez, erregai fosilak erretzea da tenperatura igoera horren erantzule nagusia. Izotza desagertzen ari da, eta horrek enpresei petrolio zundaketak egiteko aukera ematen die orain arte sarbiderik izan ez duten guneetan: “Amaierarik ez duen soka da: Artikoko izotzaren desagerpena eragiten duten enpresa horiek irabaziak ateratzen dituzte desagerpen horretatik”.

Talde ekologistaren ustez beharrezkoa da “balio handiko” ekosistema hori babestea: “Testuinguru honetan ulergaitza da petrolio eta arrantza enpresek eremu horretan industria jarduera garatzen jarraitzea”, adierazi du Pilar Marcos Greenpeace-en Artikoa salbatu kanpainaren arduradunak.

Artikoa babes-gune bihurtzeko aurrerapausoak

Azken hilabeteetan hainbat aurrerapauso egin dute artikoa babes-gune bihurtzeko. Martxoaren hasieran, OSPAR Biodibertsitate Batzordeak “zientifikoki” onartu zuen Artikoko Erresuma Batuaren tamainako zati bat babesteko beharra.

Zazpi milioi pertsona baino gehiagok sinatu dute dagoeneko Artikoan babestutako eremua sortzearen alde. Era berean, mundu osoko gobernuak New York-en bildu dira egun hauetan, Nazio Batuen Erakundeak garatu dezan nazioarteko urak babesteko beste hitzarmen bat.

OSPAReko hamabost ordezkari politikoek bilera egingo dute ekainaren 20tik 24ra Espainian. Bilera horretan erabakiko dute ozeanoko uren %10 babesten dituzten edo ez. Babes-gune bihurtuz gero, petrolio-zundaketak debekatuko lirateke eremu horretan.

 

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
Karbono biltegi izateari utzi dio Artikoko tundrak

AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.


2025-01-22 | Leire Ibar
Brasilgo suteek 2024an suntsitutako eremua Italiaren azalera baino handiagoa izan da

Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.


ANALISIA
Justizia klimatikoa

Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]


Hodeiak murrizten ari dira, klima-aldaketaren kalterako

Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-17 | Julene Flamarique
Chido zikloiak Mayotte uhartean milaka hildako eragin dituela kalkulatu dute

220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]


2024-12-12 | Nicolas Goñi
Plastiko kutsadurari buruzko gailurraren porrotak arazoa kudeaezin bihurtu dezake

Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Berotegi-efektuko gas emisioen %8,8 eragiten du turismoak, eta isurketek gorantza segitzen dute

Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.


Ez kontzeptuak

Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]


Idorrak dira munduko lurren %40, eta lehortze bidea egin dute lurren %75ek

Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.


Valentziako ilargia

Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]


2024-11-20 | Nicolas Goñi
Betirako urpetutako lurrez ordaintzen dute klima aldaketa Hego Sudanen

Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]


2024-11-20 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Datuak lurraldera

Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]


Eguneraketa berriak daude