Artikoa, atzera bueltarik gabeko puntuan
Groenlandiako izotzaren urtze azeleratuaren albistea munduko hedabide askok jaso ostean, Carlos M. Duarte ozeanografoak El País egunkarian analisia idatzi du. Bertan dio albisteak harridura sor badezake ere, ez dela gertaera isolatua. Artikoaren urtze fasea atzera bueltarik gabeko puntuan egon litekeela dio. Ondoren zenbait pasarte hautatu euskaratuta.
"Ezohiko gertaera baten aurrean gaude, ziurrenik ehundaka urtean gertatu ez dena, baina akatsa litzateke gertaera isolatu gisa hartzea. Orain hamar egun besterik ez, Petermann glaziarretik 70 kilometroko luzera duen izeberga askatu zen. Gaur egun Ozeano Artikoaren gainean flotatzen duen izotz plataformaren tamaina azken 20 urteetako batazbestekoa baino 1,9 milioi kilometro koadro gehiago txikitu da. Oraindik hilabete eta erdi falta da uda sasoia amaitzeko".
(...)
"Groenlandiako urtzearen abiadurak harritu gaitzake, baina zaila da sorpresa adieraztea Artikoaren urtzearen azelerazioak daraman bidearekin. Bere kausak zein izan daitezkeen galdetzea, zientziak aldaketa klimatikoari buruz ematen digun arrazoiketa eta gero, ergelkeria da".
"Froga hauek guztiek erakusten dute Artikoko urtzea, aldaketa klimatikoak bultzatua, aldaketa fase latz batean sartu dela, eta baliteke atzera bueltarik ez duen puntura iritsi izana".
(...)
"Negutegi efektua eragiten duten gasen emisioak ez baditugu txikitzen, gure etorkizuna eta gure seme-alabena konprometituko dugu, jada egin duguna baino gehiago. Ez dugu, erortzen ari denarekin, ekaitz perfektuago bat behar".
X. mendetik XV. mendearen erdialdera arte bikingoek Groenlandia okupatu zuten, baina hamarkada gutxiren buruan uhartea utzi zuten.
Apirilaren 6an egin dituzten hauteskundeetan, Inuit Ataqatigiit (IA) alderdi independentista sozialistak irabazi ditu hauteskundeak botoen %37rekin, eta gobernuan zen Siumut alderdia gainditu du, independentista eta sozialdemokrata hau. Independentismoak gehiengo osoa lortu du,... [+]
Groenlandia, 982. Erik Thorvaldsson (950-1003), Erik Gorria ezizenez ezagunagoa, munduko uharterik handienera iritsi zen.
Groenlandiako hauteskundeetan alderdi independentistek botoen %70 baino gehiago bildu ohi dute, Nationalia egunkari digitalean irakur daitekeenez.
Norvegia, 986. Bjarni Herjólfsson esploratzaile bikingoa Islandiara abiatu zen negua amaitu zenean, han gurasoekin bat egiteko. Eyrar-en lehorreratu zenean jakin zuen gurasoek etxaldea saldu zutela eta Erik Gorriarekin batera irla utzia zutela, Groenlandiara bizitzera... [+]
Slale webgune estatubatuarrak argitaratu du Groenlandia eta Antartikako glaziarrak NBEaren adituek diotena baino hamar aldiz azkarrago urtuko direla. NASAn urte luzez ibilitako James Hansen da ikerketaren egileetako bat.
Kopenhage-ko unibertsitateko Eske Willerslev ikerlariak 400.000 urte zituzten mamut eta bisonteen ADNak landu izan ditu orain gutxi arte. Horrelako ikerketa batean... [+]
Maiatzaren 28an, Ipar poloa inguratzen duten bost herrialdetako ministroek (Norvegia, Errusia, Kanada, AEB eta Groenlandia) elkarlanean aritzea eta eremua babestea... [+]
Groenlandia ia osoa (%97) estaltzen duen izotz geruza lau egunetan urtu da bero masa batek erasanda, NASAko zientzialariek jakinarazi dutenez. Ezohiko gertaera honen aurrean, hasiera batean neurketa-sistemaren akats bat zela pentsatu zuten ikerlariek, inoiz horrelako datuak... [+]
Abenduaren 2an argitara emandako txostenean aurtengo urtarrila eta urria bitartean... [+]
