Ertzaintzak 2020an 241 gorroto-delitu erregistratu zituen, aurreko urtean baino bi bider gehiago (105 kasu zenbatu zituen 2019an). Horietatik %48,5 (117 kasu) arrazistak edo xenofoboak izan ziren, %21 (50 kasu) sexu-orientazioarekin eta sexu-identitatearekin lotuta zeuden, %12 (29 kasu) dibertsitate funtzionalarekin eta %10etan (24 kasu) oinarria ideologia eta joera politikoa izan zen.
Eusko Legebiltzarrean aurkeztu dute maiatzaren 31n Euskadiko Gorroto Gertakariei buruzko 2020ko Txostena. Lan hau EHUko Jon Mirena Landak eta Enara Garrok zuzendu dute eta bertan aztertu dituzte Ertzaintzak iaz erregistratutako 241 gorroto-delituak.
2020an egindako gorroto-delitu gehienak arrazistak izan dira: 117 kasu guztira (gorroto-delitu guztien %48,5) eta aurreko urtearekin alderatuta bikoiztu egin da, 2019an baino 61 kasu gehiago izan baitira. Kolektiborik kaltetuenak dira arabiarrak (29 kasu, eraso arrazisten edo xenofobo guztien %25), beltzak (24 kasu, %20,5), nazionalitateagatik edo jatorriagatik eraso egin zieten pertsonak (25 kasu, %20,3), latinoak (17 kasu, %14,5), ijitoak (9 kasu, %8) eta asiarrak (1 kasu, %1).
Bigarren jazarrien den multzoak sexu-orientazioarekin eta sexu-identitarekin du lotura: erregistratutako gorroto-delituen %21 jaso dute (50 kasu). Hemen ere igoera nabarmena izan da, 2019an baino 37 kasu gehiago baitira erregistratutakoak. Kolektibo erasotuenak izan ziren gayak (31 eraso) eta transgeneroak (10 eraso), eta lesbianak (3 eraso).
Txostenak ondorioen atalean dio 2020an nabarmen gora egin dutenak aniztasun funtzionalarekin lotutako gorroto delituak izan direla: 29 kasu izan dira, delitu guztien %12a, eta 2019an baino 23 kasu gehiago. Hauen artea gorroto-delitu gehien jasan zituzten pertsonak desgaitasun mentala zutenak izan ziren (9 kasu, dibertsitate funtzionalagatik egindako eraso guztien %31), eta ondoren desgaitasun fisikoa zutenak (5 kasu, %17), desgaitasun psikikoa zutenak (4 kasu, %14) eta sentsoriala zutenak (4 kasu, %14).
Gorroto-delituen %10etan (24 kasu) azpian ideologia eta orientazio politikoa egon zen, eta honek ere igoera nabarmena izan du: %33, 6 kasu gehiago alegia.
Delitu guztien %7k (16 kasu) biktimaren sexuarekin zuten zerikusia eta gainerako %2k: aporofobiarekin (2 kasu), adinarekin (1 kasu), antisemitismoarekin (1 kasu) eta sinesmen eta praktika erlijiosoekin (1 kasu).
2020an gorroto-delitu gehienak (%38,6) kalean gertatu ziren eta, kasu askotan, biktima bizi zen lekuaren inguruan. Kasuen %25a, berriz, etxean bertan izan ziren. Kasuen %8 baino ez ziren gertatu ostalaritzako, aisialdiko edo antzeko lokaletan, txostenaren arabera, "pandemiaren ondorioz ezarritako murrizketengatik". Ia ostalaritzako eta aisialdiko eremuan adina gorroto-delitu egin dira 2020an Interneten: kasu guztien %7,5 dira.
Txosten honek aztertutako kasuen arabera, biktimen %59 (203 pertsona guztira) gizonezkoak izan ziren eta %41 (143 pertsona) emakumeak. Jatorriz, gehienak euskaldunak, 150. Eta bataz beste biktimen adina 28 urtekoa izan zen.
Inputatutako pertsona gehienak ere gizonak dira (115, guztien %72,5) eta 44 dira inputatutako emakumeak (%27,5). Jatorriz erasoa egin duten gehienak euskal herritarrak dira, 86 guztira (erasotzaile guztien %85). Eta erasotzaileen bataz besteko adina 37 urte ingurukoa izan zen.
Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
Martutene auzoan lapurretak ugaritu direla aitzakia hartuta, iaztik, hainbat dira Martutene auzoan eztabaida eta polemikak. Segurtasun talde bat sortu zuten hainbat bizilagunek, “Ertzaintzak ezer egiten ez zuela iritzita”. Pauso bat urrunago joan dira orain, eta... [+]
Gorroto-gertakarien kopurua 2022. urtearekin alderatuta %35 txikiagoa izan zen, baina bigarren kopururik handiena da azken zortzi urteetan. Tipologiari dagokionez, lesioak (%32) eta mehatxuak (%24) nabarmendu ziren. Delituak jasan zituztenen erdia baino gehiago migratutako... [+]
Gizon bilbotar zuri bat epaitua izan da bere bikotekidea (emakume migratua) bizirik erre izana leporatuta. Feminizidio frustratu horrek agerian uzten du biktimek bizi duten babesgabetasuna, indarkeria matxista arrazakeriarekin uztartzen denean.
Cimade elkarteak emandako datuen arabera, %55a aske geratu bazen ere, 2023an 351 pertsona atxilotu zituzten paperik gabekoak atxikitzeko zentroan. Gehienak Aljeria, Maroko eta Tunisiako jatorria zuten.
Apirilaren 18an, Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea deitu zuen, Bilboko manteroen aurkako arrazakeria eta indarkeria poliziala salatzeko.
Asmatuz gero, ziur asko, eraginkorragoa da keinu bat, hitz bat baino. Zenbat bider esan eta ezeztatu dugu mila hitzek irudi batek baino gehiago balio dutela. Barkatu, alderantziz da. Ez da bakoitzak zenbat balio duen, da zertarako. Zerbait ulertzen burua bihurritu nahi... [+]
Hainbat herritarri suzko arma batekin tiro egin ostean bi pertsona zauritu zituzten udaltzainek, horietako bat larri, pasa den martxoaren 21ean, Barakaldon. Tirokatuak kalean bizi ziren magrebtar jatorrikoak izatea ez dela kasualitatea dio 77 elkartek sinaturiko adierazpenak:... [+]
Ostegun goizeko 8:00etatik 12:20era Polizia operazio handia egon da Donostiako Martutene auzoko etxe okupatu batean. Espainiako Poliziak, Ertzaintzak eta Udaltzaingoak elkarrekin egin dute operazioa, “atzerritarren bulegoaren operazioa” dela azaldu dute. Donostiako... [+]
Arrazakeria, diskriminazioa eta islamofobia salatu ditu langileak, eta Iruñeko Lan Ikuskaritzaren aurrean elkarretaratzea egin dute, SOS Arrazakeriak eta LAB sindikatuak deituta. Ikuskaritzak salaketa itxi du, eta onartu egin du Misericordia enpresaren argudiaketa, dioena... [+]
Donostiako Egia auzoan, azken hilabeteetan, bizilagunen artean segurtasunaren inguruko kezka handitu da, eta “beldur eta urduritasunak duen garrantzia aitortu eta sentimendu horiei lekua” egin behar zaiela aldarrikatu dute.