Arrazakeria eta homofobiazko gorroto-delituak bikoiztu egin dira EAEn 2020an
Ertzaintzak 2020an 241 gorroto-delitu erregistratu zituen, aurreko urtean baino bi bider gehiago (105 kasu zenbatu zituen 2019an). Horietatik %48,5 (117 kasu) arrazistak edo xenofoboak izan ziren, %21 (50 kasu) sexu-orientazioarekin eta sexu-identitatearekin lotuta zeuden, %12 (29 kasu) dibertsitate funtzionalarekin eta %10etan (24 kasu) oinarria ideologia eta joera politikoa izan zen.
Eusko Legebiltzarrean aurkeztu dute maiatzaren 31n Euskadiko Gorroto Gertakariei buruzko 2020ko Txostena. Lan hau EHUko Jon Mirena Landak eta Enara Garrok zuzendu dute eta bertan aztertu dituzte Ertzaintzak iaz erregistratutako 241 gorroto-delituak.
Gorroto-delituek gora eta arrazismoa eta homofobia nagusi
2020an egindako gorroto-delitu gehienak arrazistak izan dira: 117 kasu guztira (gorroto-delitu guztien %48,5) eta aurreko urtearekin alderatuta bikoiztu egin da, 2019an baino 61 kasu gehiago izan baitira. Kolektiborik kaltetuenak dira arabiarrak (29 kasu, eraso arrazisten edo xenofobo guztien %25), beltzak (24 kasu, %20,5), nazionalitateagatik edo jatorriagatik eraso egin zieten pertsonak (25 kasu, %20,3), latinoak (17 kasu, %14,5), ijitoak (9 kasu, %8) eta asiarrak (1 kasu, %1).
Bigarren jazarrien den multzoak sexu-orientazioarekin eta sexu-identitarekin du lotura: erregistratutako gorroto-delituen %21 jaso dute (50 kasu). Hemen ere igoera nabarmena izan da, 2019an baino 37 kasu gehiago baitira erregistratutakoak. Kolektibo erasotuenak izan ziren gayak (31 eraso) eta transgeneroak (10 eraso), eta lesbianak (3 eraso).
Txostenak ondorioen atalean dio 2020an nabarmen gora egin dutenak aniztasun funtzionalarekin lotutako gorroto delituak izan direla: 29 kasu izan dira, delitu guztien %12a, eta 2019an baino 23 kasu gehiago. Hauen artea gorroto-delitu gehien jasan zituzten pertsonak desgaitasun mentala zutenak izan ziren (9 kasu, dibertsitate funtzionalagatik egindako eraso guztien %31), eta ondoren desgaitasun fisikoa zutenak (5 kasu, %17), desgaitasun psikikoa zutenak (4 kasu, %14) eta sentsoriala zutenak (4 kasu, %14).
Gorroto-delituen %10etan (24 kasu) azpian ideologia eta orientazio politikoa egon zen, eta honek ere igoera nabarmena izan du: %33, 6 kasu gehiago alegia.
Delitu guztien %7k (16 kasu) biktimaren sexuarekin zuten zerikusia eta gainerako %2k: aporofobiarekin (2 kasu), adinarekin (1 kasu), antisemitismoarekin (1 kasu) eta sinesmen eta praktika erlijiosoekin (1 kasu).
Kalean eta etxean erasotuak
2020an gorroto-delitu gehienak (%38,6) kalean gertatu ziren eta, kasu askotan, biktima bizi zen lekuaren inguruan. Kasuen %25a, berriz, etxean bertan izan ziren. Kasuen %8 baino ez ziren gertatu ostalaritzako, aisialdiko edo antzeko lokaletan, txostenaren arabera, "pandemiaren ondorioz ezarritako murrizketengatik". Ia ostalaritzako eta aisialdiko eremuan adina gorroto-delitu egin dira 2020an Interneten: kasu guztien %7,5 dira.
Gizon euskaldunak erasotuenak eta erasotzaileenak
Txosten honek aztertutako kasuen arabera, biktimen %59 (203 pertsona guztira) gizonezkoak izan ziren eta %41 (143 pertsona) emakumeak. Jatorriz, gehienak euskaldunak, 150. Eta bataz beste biktimen adina 28 urtekoa izan zen.
Inputatutako pertsona gehienak ere gizonak dira (115, guztien %72,5) eta 44 dira inputatutako emakumeak (%27,5). Jatorriz erasoa egin duten gehienak euskal herritarrak dira, 86 guztira (erasotzaile guztien %85). Eta erasotzaileen bataz besteko adina 37 urte ingurukoa izan zen.
Badatoz urteko asterik magikoenak, edo hobe esanda, kontsumistenak. Askori gustatuko litzaieke opariak Olentzeroren zakutik jasotzea, zerutik erorita bezala, baina errealitatea da Gabonetan gure zakutxoak direla gehien sufritzen dutenak, poltsikoak hustuta hasten dugula urtea... [+]
.jpg)
Sortu berri duten organoaren eginkizun nagusien artean daude, besteak beste, diskriminazioaren aurkako politikak sortzea, migratzaileen eta gutxiengo etnikoen elkarteen parte hartzea sustatzea, Nafarroako arrazakeriaren egoera globala aztertzea, eta Arrazakeriaren eta... [+]
Kasua auzitegietara eramateko aukera aztertzen ari dira.
Irutxuloko Hitzak asteartean parte hartu zuen Hordago - El Saltok antolatutako mahai inguruan, Hibai Arbide, Lucia Mbomio, Xalba Ramirez eta Miriam Najibi kazetariekin.
Azkenaldian nabarmen areagotu dira kutsu arrazistadun mezuak San Inazio auzoko Facebook taldean. Kalean lapurretak ugaritu ei direla-eta, auzokideen erantzuna bazterketa eta miseria egoeran daudenak kriminalizatzea, polizia gehiago eskatzea eta auzoko segurtasun brigadak... [+]
Andoaingo institutuan izan da Pape Niang, bere migrazio-esperientzia kontatzen. 16-18 urteko gazteek, aurrez Pape Niang, hasiera berri bat liburua irakurria zuten ikasleek, jakin-minez, gogoetez eta galderez bete dute aretoa. Bejondeiela, pertsona kritikoak heztea baita... [+]
Londres, 1928. Victoria and Albert Museum-era koadro berezi bat iritsi zen dohaintzan: margolanean gizon beltz bat ageri da, ileordea eta lebita jantzita, liburuz eta tresna zientifikoz inguratua. Museoan horrela katalogatu zuten: “Erretratu satiriko bitxia, beltzen... [+]
2018ko maiatzean Getxoko Ertzaintzaren komisarian jipoitu zuten Silvia emakume migratu eta arrazializatua, bidegabeki atxilotu ostean. Epaiketan zigor arinak ezarri zizkioten ertzain bati, baina emakumea ere zigortu zuten desobedientzia leporatuta. Silviak Espainiako Epaitegi... [+]
Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Bere Telegram kanalaren bidez jakinarazi du ez dituela deialdi erreakzionario gehiago egingo oraingoz. Aurreko larunbatean, nabarmen egin zuen porrot Eason antolatu zuen kontzentrazioak, eta agerian geratu da kontramobilizazioen eraginkortasuna.
Lo Que No Te Cuentan de Donosti-k 30 pertsona soilik batu zituen Easo plazan larunbatean, eta haren aurkako deialdi antifaxistak 300. Bestalde, Gasteizko Errota auzoko mobilizazio arrazisten sustatzaileek auzotik irten eta Gasteiz mailako mobilizazioa deitu zuten iragan... [+]
Lo Que no te Cuentan de Vitoria eta Lo Que no te Cuentan de Pamplona Telegram taldeak sortu ditu Lo Que no te Cuentan de Donosti taldearen administratzaileetako batek berriki. Gasteizko kontuak ez du jarduerarik momentuz, baina Iruñekoak 500 jarraitzailetik gora ditu eta... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]