Hamarkada oso bateko ibilbidea du honezkero Igitiek, Arratiako (Bizkaia) baserritar agroekologikoen elkarteak. 2010. urtean hasi ziren eskualdeko zenbait nekazari elkartzen, haien artean apenas ezagutzen ez zirela eta horri buelta eman beharra zitzaiola sentitu zutenean. “Bagenekien ekoizle batzuk bageundela, baina ez nortzuk ginen ezta zer egiten genuen ere”, dio Aner Mimenza kideak. Hastapeneko helburutzat zuten elkar ezagutzatik eta saretzetik etorri da ondorengo guztia, modu nahiko naturalean: taldearekin lotura handiagoa edo txikiagoa duten proiektu ugari sortu dira eskualdean —atal honetan duela gutxi atera genuen Maskilu kontserbena, adibidez—, eta ekoizleen artean ere ekimen komunak abian dituzte.
Elkarlana da bidea
“Lehen bileretatik ikusi genuen guztiok arazo oso antzekoak genituela, bai eguneroko lanari zuzenean lotutakoak, baina baita orokorragoak ere, instituzioen jarrerei zegozkienak adibidez”, dio Mimenzak. Oztopo horiei aurre egiteko elkartu eta lau ildotan banatu zuten Igitieren jarduna: merkaturatzearen ildoa, formakuntzarena, lur-poltsena eta ekinbide politikoarena.
Lehenengo puntuari lotuta, ekoizleen produktuei irteera emateko hainbat bide landu dute urteotan, eta eskualdeko udalekin elkarlanean azoka txikiak eta plazak berreskuratu dituzte. Ekoizleen artean formakuntzak antolatu eta nekazari berriei bidea errazteko ekimenak ere izan dituzte martxan urteotan; esaterako, lurrak erabiltzen ez zituzten hainbat jabe pribaturekin harremanetan jarri eta horiek landu nahi zituztenei eskaintzea lortu dute. Ekinbide politikoaren ildoari dagokionez, elikadura burujabetzaren inguruan lanketa egitea eta jendartean eragitea da taldearen helburua. “Bestelako eragileekin elkarlanean, gizartearen eraldaketari gure ekarpena egin diezaiokegula uste dugu”, azaldu du kideak.
Bailaran erreferente
Biztanle gutxiko bailara zabala da Arratia, eta baserri asko egon arren, horretatik bizi direnak gutxi direla dio Mimenzak. Eskualde sakabanatu horretan erreferentzialtasuna lortu du taldeak azken urteotako lanari esker, eta gaur egun, askotariko adin eta esparrutako hamalau bat ekoizle biltzen dira Igitien. Pandemiak taldearen jarduna zaildu eta zertxobait moteldu badu ere, berriz ere indartzen ari direla dio kideak, eta eskola-jantokien gaiarekin buru-belarri dabiltza azken hilabeteotan.
“Hor ari gara instituzioekin ere lanean, aldaketa bideratu nahian, eta krisi ekonomiko egoera honetan ere nekazaritzatik lanpostu duinak nola lor ditzakegun pentsatzen”, dio. Bide horretan, bada beste proiektu bat ere bailaran: errefuxiatuei lana eskaintzeko eta haiek sostengu ekonomiko minimo bat lortzeko negutegiak dituzte martxan. Bada, hori eta beste egitasmo asko Igitiek zuzenean garatutakoak izan ez arren, taldean ateratako kezka eta ideiei tiraka sortu dira. Elkarlanak eta saretzeak, berarekin, proiektu gehiago dakartzalako beti.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]