Laborari astekariak ezagutarazi du hil berri dela Sohütan Arño Hegiaphal militante abertzale zuberotar historikoa.
82 urtetan zendu den Hegiaphal 1967ko hauteskundeetan Enbata mugimenduak aurkeztu zuen Kristiane Etxaluzerekin batera, honek 2010eko LARRUNen kontatu zuenez (10. orrialdean ikus daiteke orduko afixa, bien gaztetako argazkiekin).
Laborarin ELB sindikatuak ohar batean nabarmendu du Hegiaphalek Iparraldeko nekazari mugimenduei eskainitako lana eta Jean-Louis Davantek laburbildu du gizonaren biografia.
Arño Hegiaphal: Üztarriko laguna
Arño Hegiaphal, Sohüta / Sorhoeta Üharteko laboraria, aita familiakoa, abertzale bezala düt haboroenik ezagütü. Arren püntu horren aipatzera mügatuko niz heben.
Goizik algarrekin agitü ginen Enbata mubimentüan. Beste zonbaitekin talde iraünkor bat bildü günüan Xiberoan. Militante lan güzietan parte hartzez, Arño Enbatari fidel egon zen bürüalano, hots Frantziako gobernüak debeta lezan arte 1974an. Egintzarik aipagarriena zait 1967an depütatüen berritzeko bozketan Enbataren izenean haütagei agertzea honartü züala, Kristiana Etxalüzen lagün. Kanpaina ederra egin günüan. Orit niz bereziki Hazparneko bilküra püblikoaz. Herriko zinema jentez mükürrü zen eta giroa zinez bero, kontrekoak indarrean jinik beitziren. Kristiana ez züen mintzatzera ützi nahi; oihüen artean, ahal bezala heltü zen, sonoa eta botza gorenean ezartez. Aldiz Arño errespetürekin entzünik izan zen, baxenabartarrez mintzo. Arrasate / Mondragoneko kooperatiba famatüen ikusten izan berri beitzen Iparraldeko abertzale saldo batekin, haiez mintzatü zen hanitx ontsa, paperik gabe.
Beste oritzapen handi bat: 1971an, herrietako bozken ondotik, hebenko enbatatiar taldekoek Xiberoko Sindikatean sindik gei bezala presentatzera bulkatü günüan. Honartü züan, eta hanko jüntan 10 boz bildü zütüan, [Franz] Duboscq zenak haatik 30, eta beste hiru agertü ziren “Enbata” izkiribüarekin: hurak ere Arñoren aldekoak. Botzen kasik herena laborari ttipi eta hein bat gazte horrentzat, fama handiko jaun bati bürüz, ez zen batere gaizki.
Enbataren ondotik sortü zen EHAS, Euskal Herriko Alderdi Sozialista (1974-1981). Xiberoko talde bat antolatü günüan Enbatako kide ohi elibatek, abertzale gazteagoekin. Arño hortan ere beti bardin arrahein. Düala urte zonbait Eusko Alkartasuna alderdian sartü da, bere zentzü honezko bideari fidel egonez, beti anpleki bezain fermüki eta süharki.
Arño laboraria, intelektüal bat zen ber gisan: hanitx irakurtzen züan, eta lüma trebea züan eüskaraz ala frantsesez. Gure dolüminik barnoienak familiari, oritzapen hoberenekin.
ELBren azken agurra
Arño Hegiaphal, aspaldiko lagun eta militanteak utzi gaitu. ELBren ideieri eta Euskal Herriko Laborantza Ganbarari agertu du beti bere atximendua.
2001ean, [Paueko] Laborantza Ganbarako bozetan onartu zuen ELBko “laborari ohien” zerrendan presentatzea. ELBk lehen aldikotz Euskal Herriko gehiengoa lortzearen plazerra partekatu ahal izan zuen orduan lagunekin! Gero, Euskal Herriko Laborantza Ganbara sortu zelarik 2005ean, Biltzar Orokorreko kide sartu zen laborari ohien ordezkari bezala. Alde hortarik ere abentura eder baten partaide izan da Arño... Dolumin bizienak zuzentzen ditugu hemen familiari, eta, errespetu eta eskerrak Arño zenari.
203 diputatu alde eta hiru aurka agertu dira martxoaren 11 gauean egin bozketan. Higiezinen agentziak haserre agertu dira, eta bi salaketa aurkeztu ditu FAIN Frantziako Higiezinen Federazio Nazionalak Europako Batzordean. Bata, lege-proposamenari esker botere gehiago jasoko... [+]
Laborantzaren Orientazio Legea pasa den astean ofizialki onartu du Frantziako Parlamentuak. Ostegunean Senatutik pasa da azken aldikoz. Iazko laborarien mobilizazioen ondotik, aldarrikapenei erantzuteko xedea du lege horrek. Aldiz, ingurumenaren aldeko elkarteek azkarki salatzen... [+]
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.
Euskal Herriko Laborantza Ganbera elkartearen hogei urteak ospatu zituzten asteburuan Ainhize-Monjolosen. 2005eko urtarrilaren 15 hartan sortu zuten Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoako laborantzaren garapena –hori bai, iraunkorra eta herrikoia izan nahi duena–... [+]
Contigo-Zurekinek proposatutako idatzian azaltzen da Europako eta Hego Amerikako merkatari erakunde nagusien arteko hitzarmen berriak muga-zergen deuseztatzea ekarriko lukeela, bertako ekoizleak, txikiak bereziki, kaltetuz. UPNk, EH Bilduk, PPk eta Voxek mozioaren alde bozkatu... [+]
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]