Arño Hegiaphal hil da, Zuberoako militante abertzale historikoa
Laborari astekariak ezagutarazi du hil berri dela Sohütan Arño Hegiaphal militante abertzale zuberotar historikoa.
82 urtetan zendu den Hegiaphal 1967ko hauteskundeetan Enbata mugimenduak aurkeztu zuen Kristiane Etxaluzerekin batera, honek 2010eko LARRUNen kontatu zuenez (10. orrialdean ikus daiteke orduko afixa, bien gaztetako argazkiekin).
Laborarin ELB sindikatuak ohar batean nabarmendu du Hegiaphalek Iparraldeko nekazari mugimenduei eskainitako lana eta Jean-Louis Davantek laburbildu du gizonaren biografia.
Arño Hegiaphal: Üztarriko laguna
Arño Hegiaphal, Sohüta / Sorhoeta Üharteko laboraria, aita familiakoa, abertzale bezala düt haboroenik ezagütü. Arren püntu horren aipatzera mügatuko niz heben.
Goizik algarrekin agitü ginen Enbata mubimentüan. Beste zonbaitekin talde iraünkor bat bildü günüan Xiberoan. Militante lan güzietan parte hartzez, Arño Enbatari fidel egon zen bürüalano, hots Frantziako gobernüak debeta lezan arte 1974an. Egintzarik aipagarriena zait 1967an depütatüen berritzeko bozketan Enbataren izenean haütagei agertzea honartü züala, Kristiana Etxalüzen lagün. Kanpaina ederra egin günüan. Orit niz bereziki Hazparneko bilküra püblikoaz. Herriko zinema jentez mükürrü zen eta giroa zinez bero, kontrekoak indarrean jinik beitziren. Kristiana ez züen mintzatzera ützi nahi; oihüen artean, ahal bezala heltü zen, sonoa eta botza gorenean ezartez. Aldiz Arño errespetürekin entzünik izan zen, baxenabartarrez mintzo. Arrasate / Mondragoneko kooperatiba famatüen ikusten izan berri beitzen Iparraldeko abertzale saldo batekin, haiez mintzatü zen hanitx ontsa, paperik gabe.
Beste oritzapen handi bat: 1971an, herrietako bozken ondotik, hebenko enbatatiar taldekoek Xiberoko Sindikatean sindik gei bezala presentatzera bulkatü günüan. Honartü züan, eta hanko jüntan 10 boz bildü zütüan, [Franz] Duboscq zenak haatik 30, eta beste hiru agertü ziren “Enbata” izkiribüarekin: hurak ere Arñoren aldekoak. Botzen kasik herena laborari ttipi eta hein bat gazte horrentzat, fama handiko jaun bati bürüz, ez zen batere gaizki.
Enbataren ondotik sortü zen EHAS, Euskal Herriko Alderdi Sozialista (1974-1981). Xiberoko talde bat antolatü günüan Enbatako kide ohi elibatek, abertzale gazteagoekin. Arño hortan ere beti bardin arrahein. Düala urte zonbait Eusko Alkartasuna alderdian sartü da, bere zentzü honezko bideari fidel egonez, beti anpleki bezain fermüki eta süharki.
Arño laboraria, intelektüal bat zen ber gisan: hanitx irakurtzen züan, eta lüma trebea züan eüskaraz ala frantsesez. Gure dolüminik barnoienak familiari, oritzapen hoberenekin.
ELBren azken agurra
Arño Hegiaphal, aspaldiko lagun eta militanteak utzi gaitu. ELBren ideieri eta Euskal Herriko Laborantza Ganbarari agertu du beti bere atximendua.
2001ean, [Paueko] Laborantza Ganbarako bozetan onartu zuen ELBko “laborari ohien” zerrendan presentatzea. ELBk lehen aldikotz Euskal Herriko gehiengoa lortzearen plazerra partekatu ahal izan zuen orduan lagunekin! Gero, Euskal Herriko Laborantza Ganbara sortu zelarik 2005ean, Biltzar Orokorreko kide sartu zen laborari ohien ordezkari bezala. Alde hortarik ere abentura eder baten partaide izan da Arño... Dolumin bizienak zuzentzen ditugu hemen familiari, eta, errespetu eta eskerrak Arño zenari.
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]
Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]
“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]
ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.