Arnaud Abbadie: “Herriek aski lan badute bizitzen, holako neurriekin hustuko dira segur”
Arnaud Abbadie laborari ari da Amorotze-Zokotzen. Haragitarako behiak hazten ditu eta barazkiak lantzen, Angeluko azokan saltzen dituena. Herriko alkate ere bada eta berrikitan parte hartu du PAC legeak nekazari txikiei ezarri nahi dien bazterketaren kontrako protestan.
Nolako etxaldea duzu?
Amorotzen laborari gira emaztea eta biak, etxalde ttipi batean. Orotarat 30 hektara ditugu, bainan 20 hektara kabalendako erabilgarriak. Horietan 15 bat hektara pentze dira, eta gaineratekoan artoa egiten dugu. Behi gorriak hazten ditugu, 30 buru orotarat, haragia direktuki saltzeko kontsumitzaileari.
Barazkiak ekoizten dituzue ere...
Bai barazkiak ekoizten ditugu 3.000 m2tan, dena kanpoan, barazki mota guziak baditugu, sasoinekoak. Emeki emeki hasi ginen barazkiekin. Haragia saltzen ginuelarik, ikusten ginuen jendeak galdegiten zuela. Guretako ere, aiseago da gaineratekoaren saltzea barazkiekin batean. Produkzione hortaz kontent gira. Lana bada bainan direktuki salduz, garbi da. AMAPekin guti ari gira, Angeluko merkatuan saltzen dugu dena, ostegunetan eta igandetan. Gure klientela guzia kasik, han da, Baiona, Angelu eta Miarritzen.
Haragia betidanik zuzenki saltzen duzue?
2008an hasi ginen transformatzen, eskuin esker, Donapaleun, Landesetan... Duela bi urte, Anauzeko Xuhito koperatiban sartu gira. Moztea, sukaldetzea, etab, hor egiten dugu. Ahatxe guziak kolietan pasatzen ditugu. Lau edo bost behi gizentarazten ditugu ere urtean.
Biak laborantxaz bizi zirezte. Zailtasunik bada?
Zailtasunak badira bixtan da, laborantxa munduan badira beti. Bakotxak bere ahalen arabera arizan behar du. Gauzak karkulatu, sobera gastu egin aintzin... Ez da etsitu behar. Guk ikusten dugu kargen aldetik, asurantzak adibidez biziki emendatzen ari direla. Gure gauzak aldiz ez dira goiti joaiten. Hori da betiko problema. Haragia, duela 30 urte ala orai, prezio berdina da makiñonarekin. Beste bide bat atxeman behar da, ahal bada, hobekiago saltzeko.
Laborari eta auzapez bezala, Baionan zinen joan den astezkenean. Zer diozu Europako laborantxa politikaz?
Laborantxa politikako dirua Frantziatik eta Europatik heldu da. Denen dirua da. Gutienez untsa partekatua izan behar luke. Ikusten dugu zereala egileek eta laborari haundienek parte haundia biltzen dutela. Pean ere, gu bezalakoeri errepartitu behar litaike diru hori. Aipatzen diren proposamenak ez dira batere onak. Sekula 30 behiz petik ez bada primarik emaiten, gure herriak hustuko dira. Deia aski lan badute bizitzeko, holako neurriekin segur hustuko dira. Eta ez da bakarrik laboraria geldituko lanik gabe, itzulian diren guziak ere, izan hargin, maixturu, komertzio...
Arrazoin horiendako zinen Baionan...
Bai. Auzapez gisa joana nintzan. Ez da gure burua bakarrik konda. Laborari guzien salbatzea dugu nahi. Bihar ez bada laboraririk herrietan, edo bat edo biga bakarrik, zer balio du herrian bizitzeak? Jendea begiratu behar da herrietan.
Amorotze eta Amikuze alde hortan, arrangurak badira laborari eskasagatik?
Bai arrangurak badira, denetan bezala. Batzu menturaz gutiago hunkiak dira, etxalde gotor ainitz baita. Bainan denak prima horieri lotuak dira zer nahi gisaz.
Geroari buruz, zer ikusmolde duzu, konfiantxazkoa ala arrangura?
Beti behar da konfiantxa hartu. Ez iziturik egon. Halare, gero eta nekeago izanen dela laborariendako iduritzen zaut. Enpresa haundiek ez dute gehiago pagatuko. Supermerkatuetan, beti janariari buruz ari dira promozione egiten. Beste gauzak untsa pagaturik ere, beti haragia edo baratzekietan dira prezio apalen egiten ari, jendea biltzeko. Horrek erran nahi du ez dutela gehiago pagatuko laborarieri. Beste bide batzu hartu behar dira, gauzak hobeki saltzeko.
Bio bidea hortarako hartu zinuen?
Bai. Erran behar da halare biziki denbora hartzen duela hola lan egiteak, merkatuak egiteak, zuzenki saltzeak. Ez da etxalde sobera haundia behar. Bainan mozkina ere hor da. Jendeak prezio onetan erosten du. Beste sistimatik baztertzeko bide hori hartu ginuen 2008an.
Erosleek janari segurraren arrangura badute?
Merkatuetan seurik ba. Jendeak galdegiten du, bio, edo bederen segur izan nahi du etxaldetik heldu dela.
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]
“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]
ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Apirilean Kanboko Herriko Etxean sartu eta han egindako protestekin lotuta hiru lapurtar atxilotu ditu asteazkenean Frantziako Poliziak. Aske geratu badira ere, otsailean epaituko dituzte. Herriko Etxearen babesarekin, Bouygues enpresak duen etxebizitza eraikuntza... [+]
Filipe Laskarai eta Benjamin Charron atxilotu dituzte jendarmeek asteazken goizean, apirilean Kanboko Herriko Etxean sartu eta han egindako protestekin lotuta. Marieniako lurrekin ez espekulatzea eskatu zuten laborari eta ekintzaileek ekintza hartan.
Ekolurrak irailaren 23a, Europar Batasuneko Nekazaritza Ekologikoaren Eguna, aprobetxatu du tresna berria aurkezteko. Elikagai ekologikoak kontsumitzeko erraztasunak eman nahi dizkie herritarrei, Sareko bilatzailearekin: Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako ekoizle ekologikoen 269... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Plastikoan bilduta saltzen dizkigute zuritutako sagarra, mandarina, ahuakatea eta abar. Eta ez gaitu lotsagorritzen.