Arma nuklearrak eta erreferentzia falikoak: kontua ez da Trump-en txioekin hasi
“Nire botoi nuklearra askoz handiagoa eta ahaltsuagoa da”, adierazi du Twitter bidez Donald Trump AEBetako presidenteak, Kim Jong-un Ipar Koreako liderrari erantzunez. Askoren arreta deitu du Trumpen jarrerak, baina Anoosh Chakelian-ek New Statesman-en nabarmendu duenez, hizkera faliko hori ez da berria arma nuklearren alorrean.
Chakelianek gogora ekarri du Carol Cohn unibertsitateko irakaslearen 1987ko liburu bat, Sex and Death in the Rational World of Defense Intellectuals (Sexua eta heriotza defentsa alorreko intelektualen mundu arrazionalean). Saiakera horretan aztertu zuen hizkera militarrak maiz hartzen dituen konnotazio sexualak, bereziki arma nuklearren eremuan.
“Bonba atomikoaren historia bera ere, bete-beteta dago sexualitate maskulino konpetitibozko irudiz”, idatzi zuen Cohnek.
Arma nuklearrei buruzko udako ikastaro batean egon ondoren ohartu zen irakaslea esparru horretako hizkerak maiz hartzen zituen esanahi sexualez. “Penetrazio laguntzak” bezalako espresioak erabiltzen zituzten; “zulorik onena” aipatzen zuten –“ez duzu hartuko misilik politena eta zulo itsusi batean sartuko”–; eta konnotazio horiek oso agerikoak egin zitzaizkion Indiaren lehenbiziko leherketa nuklearraz aritzean, “birjintasuna galtzea” aipatu zutenean.
Antzeko ondorioetara iritsi zen handik pare bat urtera argitaratutako liburuan Robert L. O’Connell ere: Of Arms and Men: A History of War, Weapons, and Agression (Armak eta gizonak: gerrari, armei eta erasoei buruzko historia bat). O’Connell-ek gaur egungo armagintzaren “izaera falikoa” nabarmendu zuen eta harritu zen ikustean armen tamainari buruzko konparazioek zenbateko garrantzia hartzen zuten, “esplikazio arrazional hutsetik harago” zegoen zerbait zela ondorioztatuz.
“Beraz, gerraren historia ez baldin bada pitilin-astintzearen historia baino askoz gehiago, zentzu handia eduki dezake humanitatearen etorkizunarentzat hauteskundeetan emakume bat hautatzeak”, idatzi du Chakelianek artikuluaren amaieran.
Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena.
Tel Avivek Irango programa nuklearra erasotzea hipotesia baino gerta litekeen zerbait dela esateko, atzera begiratu du hedabide ugarik: 1981ean Iraken eta 2007an Sirian, ehiza-hegazkin israeldarrek erreaktore bana birrindu zuten. Baina aurrekari horiek ez dute zer ikusirik... [+]
Japonia, 1945eko abuztuaren 6a eta 9a. AEBek bonba atomiko bana bota zuten Hiroshima eta Nagasaki hirietan milaka eta milaka hildako eraginez; kopuru zehatzik ez dagoen arren, urte horren bukaeran hildakoak gutxienez 210.000 inguru izan zirela diote kalkulu zuhurrenek. Baina... [+]
Urrats berri horren berri eman du Errusiako Defentsa ministerioak maiatzaren 21ean, zehaztuz "Mendebaldeko arduradun batzuen mehatxuei" bideraturiko erantzuna dela. Oraingoz, arma nuklear taktikoak ez dira inoiz erabiliak izan, hain zuzen, suntsiketa gaitasun... [+]
Burua dardaratu eta ikaratu zigun ginkgoak (Ginkgo biloba). Lizar-makila denboran ginkgoa aspaldi galdutako zuhaitz espezietzat jotzen zen. Bere hostoen fosilak ezagutzen ziren, beste arrastorik ez.
Arma nuklearrak dituzten bederatzi herrialdeek 82.900 milioi dolar gastatu zituzten iaz arma horietan, 2021ean baino %3 gehiago. Arma Nuklearren Indargabetzerako Nazioarteko Kanpainak (ICAN) argitaratutako txosteneko datuak dira. Minutuko 157.000 dolar baino gehiago.
Vladimir Putinek iragarri du prest daudela jada hamar hegazkin armak Bielorrusian zabaltzeko. Europak mehatxu egin dio Bielorrusiari, eta planarekin aurrera jarraitu ezkero "zigor gehiagorekin" erantzungo diola adierazi du.
Ofizialki bederatzi estatuk dituzte arma atomikoak, eta horien %90 Errusiaren eta AEBen eskuetan da. 1945eko abuztuaren 6an eta 9an AEBek Hiroshimara eta Nagasakira jaurtikitakoez geroztik eraso atomikorik berriz bideratu ez izana "disuasio-printzipioari" lotu zaio... [+]
Putinek nazioari buruzko urteroko hitzaldian jakinarazi du “antzerki hutsa” dela akordio hori. Mendebaldeari egotzi dio gerraren erantzule izatea, eta Errusia soilik “indarra erabiltzen” ari dela “defendatzeko”. Armak “masan... [+]
Galtzeko arrisku handirik gabeko apustua da gainean dugun Kubako misilen krisiaren 60. urteurrenaren harira norbaitek gogora ekarriko duela “telefono gorria” abian jarri zela orduko bi potentzia nuklear nagusien artean. Besterik ez bada, esateko ditxosozko telefono... [+]
Kubako misilen krisiak hirurogei urte beteko ditu hilabete honetan. Gaur egun antzeko egoera batera hurbiltzen ari gara, baina iritzi publikoa ilargian dago.
Gerra atomikoa, uranio meatzeek lagatako kalteak, zentral nuklearren hondakinak, klima aldaketari aurre egiteko balio ote dezakeen industria nuklearrak… Horiek eta energia atomikoaren beste hainbat osagai eta ikuspegi jorratzen dituzten filmak erakutsiko dira... [+]
2022ko otsailean gerra berpiztu da Europan, herrialde baten inbasiotik harago kontinente osoa eta agian mundua sutuko lukeen gerraren beldurra. 24an Errusiako armadak Ukraina inbaditu zuela jakin araztearekin batera deklaratu zuen Vladimir Putinek: “Norbaitek asmorik... [+]