Materia iluna deitzen zaio unibertsoaren zatirik handienari, ikusi ezin daitekeenari. Izan ere, ez da espektro elektromagnetikoan agertzen. Baina hor dago. Eta ikusi ez arren, detekta daiteke. Gauza bera gertatzen da maiz pertsonekin. Joan egiten dira asko. Eta kendu egiten dizkigute beste batzuk. Gure eskuetatik eskapatzen zaizkigu, gure ondotik. Materia ilun bilakatzen dira. Eta ezin ditugu ikusi, ez dira gure aurrean agertzen. Baina igarri eta sentitu egiten ditugu hala ere.
Bi hilabete igaro dira Koldo Losada aktore algortarra hil zutenetik. Eta hilabete bat Donostiako Victoria Eugenia Antzokia lanparaz bete eta bere heriotzaren iluntasunari argia eman genionetik. Gogoratzen dut eszenatokiko atzeko paretan Koldoren argazki erraldoi bat zegoela eskegita. Bertan sentitzen baitzen bera zoriontsuen. Horretaz gain, jendearen artean bildutako ehunka lanpara kokatu zituzten oholtzatik sakabanatuta. Moreak, arrosak, urdinak, zuriak … kolore guztietako argiak. Izkina batean, piano bat eta noski, piano-jolea.
Guztira 300 pertsona inguruk bete genuen antzokia. Horien artean hainbat aurpegi ezagun: Gorka Otxoa, Alvaro de Luna, Mario Pardo, Sara Cozar, Asier Ormaza, Mikel Laskurain eta Tina Sainz, besteak beste. Jende asko igo zen eszenatokira. Koldorekin egindako bidaiak gogoratu zituen Dorleta Urretabizkaiak, zenbait anekdota barregarri Javier Merinok. Beste hainbat bizipen Cesar Novalgos eta Iñake Irastorzak. Eta begiak malkoz bete zitzaizkigun Garbi Losadaren hitz hunkigarriekin. Beste batzuk, aldiz, musikaren bidez adierazi zuten euren mezua; ilobak bertsotan, Iñaki Salvador pianoan, Ane Gabarain kantuan, eta beste hainbeste.
Amaitzeko, zutitu egin ginen, eta Koldoren argazkiari begira txalo emateari ekin genion. Tartean besarkadak, musuak, negarrak eta barreak. Eszenatokiko oihala ireki eta itxi egiten zen bitartean, txaloak gero eta gogorragoak zirela ematen zuen, gero eta altuago entzuten ziren. Inoiz txalotzeari utzi nahi ez bagenio bezala. Edo agian, inoiz agurrik esan nahi ez bagenu bezala.
Oihala azkeneko aldiz itxi, eta antzokiaren goiko partera igo ginen denak, Koldoren omenez zerbait jan eta edatera. Eta egongo dira, nire modura, oraindik ere atzera begiratu eta bertan zegoela imajinatu zutenak. Oraindik ere, eta nahigabe, jendearen artean bilatu egin genuenak. Eta ez genuen ikusi, ezin baitzaio ikusi. Baina materia ilunarekin gertatzen den bezala, detektatu egin genuen. Igarri egin genuen eta sentitu egin genuen. Ikusi ez arren, egon bazegoelako, eta egongo delako.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]