“Arbolaren besta” egingo dute lehen aldiz Biriatun, fruitu arbolak ardatz
Azaroaren 26an Biriatun Arbolaren besta egingo dute, lehen aldiz. Egun osoan egongo da arbola landareak eta arboletatik datozen produktuak erosteko aukera, tokiko ekoizleen azokan. Arratsaldean mahai-ingurua egingo dute, gai hau lantzeko: "Arbola herrian: elikadura eta erronka klimatikoaren aterabidea". Hervé Covès agronomo entzutetsuak hitzaldia emango du biharamunean, elikadura burujabetzari buruz. Aldi bereko itzulpena egongo da mahai-inguru eta hitzaldi guztietan.
Larunbatean Biriatura doanak aukera izango du arbola landareak erosteko bertako mintegietako ekoizleei. Fruitu arbolak izango dira protagonista (sagarrondoak, udarondoak, melokotoiondoak, aranondoak...) baina baita ere egongo dira bestelako arbola klaseak: zuhaitzak, zuhaixkak, fruitu txikiak eta landare iraunkorrak.
Oma elkarteko kide diren Audrey Hoc eta Aimar Rodríguez buru-belarri ari dira Arbolaren besta antolatzen, eta landare ekoizleak ere badira. Bertako mintegiei erostearen garrantzia azpimarratu digu: "Gure mintegian ez ditugu bertako barietateak soilik ekoizten, gainera klima aldaketarekin interesgarria da beste alde batzuetako barietateak sartzea, gero eta bero handiagoa egiten duelako eta hezetasun gutxiago dugulako... Baina nahiz eta kanpotik ekarritako barietateak izan, txertatzerakoan txerto-amak edo patroinak edo mentu-oinak egokituak izango dira bertako klimara, ez kanpoan egindakoak, ondorioz, landare horiek hemen landatzeko egokituak dira".
Arbolei buruzko liburuak eta arboletatik eratorritako produktuak
Beheko afixan ikus daiteke azokan mahaia jarriko duten mintegi berezituen aukera zabala. Horiez gain, Eki21 proiektuak arbolei buruzko liburuak jarriko ditu salgai, hizkuntza anitzetan dagoen bibliografia interesgarria eskainiz. Eta zuzenean arboletatik eratorritako produktuak ere egongo dira azokan: gaztainak eta gaztainekin egindako produktuak; hurrak eta hurrekin egindako produktuak; sahatsaz egindako saskiak... baina Hoc-ek zehaztu duenez, "denak izango dira zuzenean arbolekin lotura duten produktuak".
Arbola gai harturik mahai-ingurua eta Hervé Covès-en hitzaldia
Azaroaren 26an 17:00etan itxiko da azoka eta ordu erdira mahai-ingurua egingo dute hiru aditu hauen artean: Sébastien Cau (permakultura diseinu jangarriak egiten ditu), Jaime Jiménez (Zuberoan bizi da, arbol eta arbol-hesiei buruzko teknikaria da) eta Hugues de Failly (laborariekin saiatzen da pentze handietan hesiak berriz ezartzen eta arbolen garrantzia berreskuratzen horrelako paisaietan).
Hiruen artean landuko duten gaia hauxe da: "Arbola herrian: elikadura eta erronka klimatikoaren aterabidea". Izan ere, Biriatuko Udalak bere programa politikoan txertatua du elikadura burujabetzaren gaia eta horregatik landu nahi izan dute herrian arbolek elikadura burujabetzan jokatzen duten papera. Bestetik, Hoc-ek oroitarazi du "arbolek ura sortzen dutela, eta ondorioz, erronka klimatikoaren aterabideetako bat dela arbola".
Hervé Covès Frantziako estatuan sona handiko agronomoa da eta hitzaldia emango du astelehen arratsaldean, azaroaren 27an. "Arbola eta elikadura buruaskitasuna" izango du hizketagai.
Antolakuntzak ziurtatu du bat-bateko itzulpena izango dela mahai-inguru eta hitzaldietan eta euria ari badu, aterpean egingo direla bai azoka eta baita mintzaldiak ere.
Galdera hau jaso berria dut Bizi Baratzeako postontzian: "Gaia San Joan bezperako familia afarian atera huen, Unanue sagardotegian, Azpeitian. Seguran Santa Engrazia egunean erein behar ditugun haziak bedeinkatzen dira. Erein beharreko hazi guztiak eramatea komeni al da?,... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Ur azaletik gertu dabiltza arrainak igerian. Zerbait uretarantz gerturatzen ari da, hegan: arrano bat dator, bere atzaparrak aurrerantz luzatuta eta zaplast! Uretan sartu da, bete betean. Arraina harrapatu ostean burua uretatik atera du arranoak, baina arrainak hondorantz egiten... [+]
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
A zer lanak ematen dizkigun! Txoratzen gaitu tomateak (Solanum lycopersicum). Artaxoakoa dela, edo Tuterako Itsusia, edo Aretxabaletakoa, edo Erandiokoa, pikoluzea, gerezia dela, madari tomatea dela, Igeldo, mendigorria, transgenikoa dela, Eusko Labela dela, idi-bihotza, korta... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Kakalardo adar-luze honen irudiak ez du zalantza izpirik uzten: ez du parekorik. Gure lurretan, eta Europa osoan ere, genero honetako espezie bakarra da. Bere tamaina handiak (kakalardo bat izateko, noski) eta bere kolorazioak gure begietan betiko txertatzen dira ikusteko... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Baso naturaletan estratu eta funtzio ezberdinak betetzen dituzten espezieak aurkitzen ditugu. Batzuek gaina hartuko dute, eta mende ugari bertan igaroko dituzte. Beste batzuek lehen urratsak emango dituzte, baso-kideengatik sakrifikatuko dira eta beraien gorpu ustelak sistemari... [+]
Gaztea denean ez du zalantzarako tarte askorik uzten. Suge gorbatadunak badu ezaugarri bat gainontzekoetatik bereizten duena: gorbata. Gorbata, edo batzuek deitzen dioten moduan, lepokoa. Izan ere, kolore arre edo ilun, berdexka edo urdina izan badaiteke ere gorputza, buruaren... [+]
Arabako Errioxako udaberriak ez dauzkat ahazteko. Urte dezentetan harrapatu ditut sasoi horretako loraldi betean hango mahastiak eta harrigarria da; laburra da paisaia berria, baina iraupen motz horretan begien sabaia erretzen du eta ordura artekoak ahantzarazten.
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]