Aralarko arazo korapilatsuaren inguruko zentzugabekerien zerrenda luzatzen doa eta, konpondu beharrean, egunez egun gordinago dago. Babestutako naturgune batez ari gara, eta XXI. mendean jada aurrera goazelarik, ez litzateke gogorarazi behar han abeltzaintza, naturaren kontserbazioa, paisaia eta aisialdia ahal direla eta behar direla bateragarri egin.
Baina errealitate gordinak erakusten digu badagoela, bere abeltzain interes partikular baztertzailearekin itsuturik, zentzu horretan aurrera egiteari uko egiten dionik.
Berriki, Goierriko Baserritarren elkarteak Ordiziako merkatuaz baliatu da Aralarren ezagutza zientifikoaren, kudeaketa publikoaren eta dibulgazioaren alde ibilbide luzea eta ezaguna duen Goierriko ordezkari bat publikoki deskalifikatzeko. Pankarta narras baten bidez, erdeinuzko mezu argia bidali du Aralarren ikuspegi integratzaile bat defendatzen duenari. Zertarako arrazoitu, zuzenean iraindu litekeenean?
Gertakari horrek agerian uzten dizkigu gutxienez bi kontu, gizarte ikuspegitik zein baino zein kezkagarriagoak direnak.
Lehenengoa, Baserritarren Elkartearen jarrera. Agerikoak dira Gipuzkoako lehen sektoreak dituen errentagarritasun eta lehiakortasun arazoak. Lekuko merkataritza, ekoizpenen banatze sare zuzenak eta antzeko beste zenbait ekimenek lehen sektorea hiri ekonomiara hurbiltzen du. Erabakigarriak izan litezke sektore horren etorkizunerako eta horrexegatik bultzatu behar ditugu. Nola ulertu, beraz, abeltzainen izenean, eta merkatu egunean, Elkarte horrek “eko-urbaniten” kontzeptu aldrebesa ikur gisara erabiltzea bere bezeroen aurrean? Eta Aralarren etorkizunaz erabakitzeko ahalmen esklusiboa euren gain hartzea, noiz eta Aralarren jabetza/titularitatea goierritar guztiena dela eta lanen nahiz instalakuntzen finantzaketa gipuzkoar guztiona?
Tamalgarria da lehen sektoretik Naturaren aurkako hainbat jarrera nola suspertzen diren ikustea, dituzten gaitz guztiak ingurumen politikei leporatuz eta, kuriosoa dena, sektorearen errealitatean landa garapenaren politikek betetzen duten eginkizun nagusia ahaztuz. Hitz egin dezagun argi. Landa sektorearen ajeak konpontzeko ezin dira horrelako bidezidorrik erabili, eta are gutxiago besteei errua egotzi.
Tamalgarria da lehen sektoretik Naturaren aurkako hainbat jarrera nola suspertzen diren ikustea, dituzten gaitz guztiak ingurumen politikei leporatuz eta, kuriosoa dena, sektorearen errealitatean landa garapenaren politikek betetzen duten eginkizun nagusia ahaztuz. Hitz egin dezagun argi. Landa sektorearen ajeak konpontzeko ezin dira horrelako bidezidorrik erabili, eta are gutxiago besteei errua egotzi.
Kezkatu behar gaituen bigarren alderdia gure instituzioen funtzionamendu eskasa da. Horren adibide dugu duela gutxi Aralarko Mankomunitateak izandako bilera non bozkatu eta hartu zen erabaki harrigarria arazo honi buruz Aranzadi Zientzia Elkarteak egin berri duen ikerketaren edukia ez zabaltzea izan zen. Aranzadiz ari gara, Aralarren ikerketa, dibulgazioa eta balioen nahiz bere artzain jatorrizko kultura eta ondarearen defentsan erreferentziazko erakundea denaz. Zeri dio beldur Mankomunitateak? Akaso hobe da ezjakintasunetik erabakiak hartzea?
Aldi berean, Foru Aldundia daukagu, kudeaketa partekatuan oinarritutako gobernantza eredu berriak sustatu eta aldarrikatzen dituen bitartean, arazoa errespetuan eta ezagutzan oinarritutako konponbide adostu batera bideratu ordez, gaia kudeatzeko erabateko ezgaitasuna erakusten ari dena oraingoz.
Ez dirudi Oiduiko bordaren erreketa tristeaz geroztik, jarrera desegokien uxaketan gauza handirik aurreratu dugunik. Naturtzaindia Elkartearen aldetik, etorkizuna zorpetu gabe egungo behar guziei erantzuna emango dion Aralar baten alde indarrak batu eta lanari zorrotz heltzeko deia nahi dugu luzatu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]