Aralar, guztion artean

  • Aralarko arazo korapilatsuaren inguruko zentzugabekerien zerrenda luzatzen doa eta, konpondu beharrean, egunez egun gordinago dago. Babestutako naturgune batez ari gara, eta XXI. mendean jada aurrera goazelarik, ez litzateke gogorarazi behar han abeltzaintza, naturaren kontserbazioa, paisaia eta aisialdia ahal direla eta behar direla bateragarri egin.

Naturtzaindia: "Gure instituzioen funtzionamendu eskasak kezkatu behar gaitu". Naturtzaindia: "Gure instituzioen funtzionamendu eskasak kezkatu behar gaitu".

2018ko apirilaren 24an - 09:48

Baina errealitate gordinak erakusten digu badagoela, bere abeltzain interes partikular baztertzailearekin itsuturik, zentzu horretan aurrera egiteari uko egiten dionik.

Berriki, Goierriko Baserritarren elkarteak Ordiziako merkatuaz baliatu da Aralarren ezagutza zientifikoaren, kudeaketa publikoaren eta dibulgazioaren alde ibilbide luzea eta ezaguna duen Goierriko ordezkari bat publikoki deskalifikatzeko. Pankarta narras baten bidez, erdeinuzko mezu argia bidali du Aralarren ikuspegi integratzaile bat defendatzen duenari. Zertarako arrazoitu, zuzenean iraindu litekeenean?

Gertakari horrek agerian uzten dizkigu gutxienez bi kontu, gizarte ikuspegitik zein baino zein kezkagarriagoak direnak.

Lehenengoa, Baserritarren Elkartearen jarrera. Agerikoak dira Gipuzkoako lehen sektoreak dituen errentagarritasun eta lehiakortasun arazoak. Lekuko merkataritza, ekoizpenen banatze sare zuzenak eta antzeko beste zenbait ekimenek lehen sektorea hiri ekonomiara hurbiltzen du. Erabakigarriak izan litezke sektore horren etorkizunerako eta horrexegatik bultzatu behar ditugu. Nola ulertu, beraz, abeltzainen izenean, eta merkatu egunean, Elkarte horrek “eko-urbaniten” kontzeptu aldrebesa ikur gisara erabiltzea bere bezeroen aurrean? Eta Aralarren etorkizunaz erabakitzeko ahalmen esklusiboa euren gain hartzea, noiz eta Aralarren jabetza/titularitatea goierritar guztiena dela eta lanen nahiz instalakuntzen finantzaketa gipuzkoar guztiona?

Tamalgarria da lehen sektoretik Naturaren aurkako hainbat jarrera nola suspertzen diren ikustea, dituzten gaitz guztiak ingurumen politikei leporatuz eta, kuriosoa dena, sektorearen errealitatean landa garapenaren politikek betetzen duten eginkizun nagusia ahaztuz. Hitz egin dezagun argi. Landa sektorearen ajeak konpontzeko ezin dira horrelako bidezidorrik erabili, eta are gutxiago besteei errua egotzi.

Tamalgarria da lehen sektoretik Naturaren aurkako hainbat jarrera nola suspertzen diren ikustea, dituzten gaitz guztiak ingurumen politikei leporatuz eta, kuriosoa dena, sektorearen errealitatean landa garapenaren politikek betetzen duten eginkizun nagusia ahaztuz. Hitz egin dezagun argi. Landa sektorearen ajeak konpontzeko ezin dira horrelako bidezidorrik erabili, eta are gutxiago besteei errua egotzi.

Kezkatu behar gaituen bigarren alderdia gure instituzioen funtzionamendu eskasa da. Horren adibide dugu duela gutxi Aralarko Mankomunitateak izandako bilera non bozkatu eta hartu zen erabaki harrigarria arazo honi buruz Aranzadi Zientzia Elkarteak egin berri duen ikerketaren edukia ez zabaltzea izan zen. Aranzadiz ari gara, Aralarren ikerketa, dibulgazioa eta balioen nahiz bere artzain jatorrizko kultura eta ondarearen defentsan erreferentziazko erakundea denaz. Zeri dio beldur Mankomunitateak? Akaso hobe da ezjakintasunetik erabakiak hartzea?

Aldi berean, Foru Aldundia daukagu, kudeaketa partekatuan oinarritutako gobernantza eredu berriak sustatu eta aldarrikatzen dituen bitartean, arazoa errespetuan eta ezagutzan oinarritutako konponbide adostu batera bideratu ordez, gaia kudeatzeko erabateko ezgaitasuna erakusten ari dena oraingoz.

Ez dirudi Oiduiko bordaren erreketa tristeaz geroztik, jarrera desegokien uxaketan gauza handirik aurreratu dugunik. Naturtzaindia Elkartearen aldetik, etorkizuna zorpetu gabe egungo behar guziei erantzuna emango dion Aralar baten alde indarrak batu eta lanari zorrotz heltzeko deia nahi dugu luzatu.

Naiara Corcuera (Ingurumen Zientzietan lizentziatua)
Iñaki Irizar (Biologoa)
Naturtzaindia elkartearen izenean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Jon Alonso
Zozo zuriak

Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]


2025-04-16 | Itxaro Borda
Irauteko

Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]


Aitonita eta ortologia

Ansorena´tar Joseba Eneko.

Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]


2025-04-16 | Bea Salaberri
Gerlarako prestatu?

“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.

Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]


2025-04-16 | Karmelo Landa
Aberri Aukera

Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]


Teknologia
Egitea edo ez egitea

Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.

Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]


2025-04-16 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Eraikinaren bizitza

Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]


2025-04-16 | June Fernández
Meloi saltzailea
Chimamanda

Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]


Euskarazko hezkuntzaren alde, ingeleseko saio gehiagorik ez

Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]


Eguneraketa berriak daude