Arabako hondakinen kudeaketa, Europako irizpideetatik oso urrun
Murriztu, birziklatu eta berrerabili. Hiru printzipio horietan oinarritu du Europako Batzordeak etorkizunerako hondakinen politika. Mahai-gainean dagoen Arabako Hiri-Hondakinen Planak erronka zaila du aurretik.
Ez da erraza izango. Europako Batasunak oso argi zehaztu ditu helburuak: 2020rako, hiri-hondakinen erdia birziklatu beharko da; 2025ean, %55; eta 2035ean, %65. Era berean, ezingo da %10 baino gehiago zabortegira bota. Araban 2006-2016 planaren bidez kudeatu dira orain arte hiri-hondakinak, baina ez dira bete duela hamar urte Aldundiak onartu zuen planaren helburuak; eta oso urrun dago herrialdea Europak zehaztu dituen kopuruetatik.
Ekonomia zirkularra aipatu du Europako Batasunak hondakinen gaitza arintzeko bide bezala: murriztu, berrerabili eta birziklatzearen kontzeptuetan oinarritzen den teoria da hori. Produktu, osagarri eta baliabideen erabilgarritasuna eta balioa sisteman mantentzea lortu nahi du ekonomia zirkularrak, edo, beste modu batera esanda, hondakinak gure ekosistematik ezabatzea. Materia biodegradagarri oro naturara bueltatu behar da eta hala ez dena, sisteman berriro barneratu.
Ekonomia zirkularra aipatu du ere Arabako Foru Aldundiak, eta foru gobernuak baieztatu du printzipio horien inguruan osatu nahi dutela 2030. urtera arteko hiri-hondakinak kudeatzeko plana. 2017ko irailean aurkeztu zuten lehenbiziko zirriborroa, eta iragan astean Batzar Nagusietako Ingurumen batzordean agerraldia egin zuten Ramiro Gonzalez ahaldun nagusiak, Josean Galera Ingurumen diputatuak eta Gasteizko Udaleko zein Arabako Diputazioko arduradun teknikoek planaren azken ukituak azaltzeko. Hurrengo hilabeteetan Arabako hiri-hondakinak kudeatzeko plan berria eztabaidatzen hasiko dira alderdi politikoak, eta planak berak aitortzen duen "bide kritikoa"-ri aurre egin beharko diote.
Funtsezko aldaketak behar dira
Murriztu, birziklatu eta berrerabili. Europak finkatutako hiru irizpideak kontuan izan beharko dituzte arduradun politikoek eztabaidan; eta horiek betetzeko urrats handiak egin beharko dituela herrialdeak, oso epe laburrean. Lehenik eta behin, arabar bakoitzak sortzen duen hondakinen kopurua murriztu beharko da; 2016. urtean 419 kilo sortu zuen bakoitzak, eta legeak 418,5 kilo biztanleko erreferentzia finkatu du. Tarte txikia dago eta inguruko herrialdeekin alderatuta, askoz datu hobeak ditu Arabak –EAEko batez bestekoa 514 kilo biztanleko da–, baina kontrolatu eta hobetu beharreko portzentajea da.
Bestalde, hiri-hondakinen birziklatze tasa igo beharko da; egun %31 bakarrik birziklatzen da, eta 2020 urterako gutxienez hondakinen %50 birziklatu beharko da. Planak lehentasunezko hondakin motak definitu ditu, eta organikoa nabarmentzen da guztien artean, bolumen handiena suposatzen duelako, eta bilketa selektiboan oso tasa txikia ematen duelako.
Halaber, Gardelegiko zabortegira eramaten den hondakinen kopurua erabat murriztu beharko da; gaur egun Gardelegira doa Arabako hondakinen %52 eta zabortegia da Europak hondakinentzat gomendatzen duen azken neurria. Hortaz, 2020. urterako, hondakinen %35 bota ahalko da, gehienez, Gardelegin, eta 2030. urterako %15.
Albiste hau Arabako Aleak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.
Atez atekoa oinarri, Arabako Errioxako Kuadrillan Kripan eta Eltziego herriek Araba osoko daturik onenak dituzte hondakinen gaikako bilketan eta horien birziklapenean, eta Europak ezarritako gutxienekoetara heltzen diren bakarrak dira. Laster, kuadrillako herri gehiagotara... [+]
Multinazionalak, errauskailuak, zabortegiak, pirolisi plantak… Honetaz eta gehiago mintzatu gara Gasteizeko Zero Zabor taldeko Iosu Aranberrirekin.
Zabortegien edukiera bikoiztu egin beharko da EAEn 2030 urtera arteko epean, Eusko Jaurlaritzak aitortu duenez. Horri aurre egiteko hainbat proiektu daude mahai gainean, egungo zabortegiak handitu eta berriak irekitzeko, hala jaso du Berria egunkariak.
Arabako Errioxan dagoen Kripan herrian bio-hondakinak etxez etxe biltzeko sistema abiaraziko dute. Azaldu dutenez organikoaren bilketa modu horretan eskaintzen duen "Arabako lehen udalerria" izango da.
Next Generation EU programak 750.000 miloi euro aurreikusten ditu datozen zazpi urtetarako. Eta aldi horretarako Europar Batasuneko (EB) aurrekontua 1,074 biloi eurokoa da. Bi hanka hauek erabiliko ditu nagusiki EBk Covid-19ak eragindako hondamendiari aurre egiteko,... [+]
Europar Batasuneko herrialdeek dirutza mugiaraziko dute koronabirusaren pandemiari aurre egiteko. 750.000 milioi euroko aurrekontua duen Next Generation EU deituriko planaren bidez, trantsizio ekologiko eta digitala bideratu nahi da. Baina aurkeztutako proiektuek ba al dute... [+]
Gasteiz Zero Zabor elkarteak ostiralean, azaroak 27, salatu duenez Eusko Jaurlaritza eta Arabako Foru Aldundiak lurralde honetan hiri hondakinen erraustegi berri bat eraiki nahi dute, horretarako erabiliz Next Generation EU Europako Funtsa. Antza, hiri hondakinak... [+]
Bi igandez jarraian su hartu du Gardelegi zabortegiak. Sute horien nondik-norakoak ikertzeko espedientea zabaltzea eskatu du Eguzki talde ekologistak.
Gasteizko Gardelegi zabortegiak su hartu du ekainaren 28 eguerdian. Eguzki talde ekologistak ohartarazi du bertako plastikoak erretzeak osasunarentzat toxikoak diren partikulak sortu ditzakeela eta espediente bat irekitzeko eskatu du, sutearen nondik norakoak eta hondakinen... [+]
Zaldibarko zabortegiko istripuaz geroztik, beste zabortegi batzuetan banatu dituzte zenbait enpresetako isurketak. Gasteizko Gardelegi zabortegiak ia 2.000 tona jaso ditu orain arte, eta 15.000 tona zabor isurtzeko eskaria egin dute Arabako zortzi enpresak. Gasteizko udalak... [+]
LAB sindikatuak asteartean publikoki salatu du Zorroza Gestión de Residuos enpresako gerenteak hainbat langile behartu zituela hildako langilea istripuaren lekutik bere ohiko lanpostura mugitzera, oraindik bizirik zela. Langile bat inputatuta dago ustezko estaltze... [+]
Gauza ugari leporatu dizkiote beharginek enpresako zuzendaritzari: langileak gaizki tratatzea, formazio dokumentuak beharginen izenean sinatzea, lan istripuak modu desegokian kudeatzea... Aiaraldea hedabidea zuzendariarekin jarri da harremanetan, baina momentuz ez du erantzunik... [+]
Zorrozak “arau hauste oso larria” egin zuen, udal arkitektoaren txosten baten arabera. Enpresak hiru aldiz ukatu zien sarbidea udaleko zerbitzu teknikoei.
Gorpu bat aurkitu dute astearte goizean Jundizeko biokonpost plantan. Langileek Udaltzaingoa ohartarazi dute. Planta behin behinean itxi ostean, Polizia Judiziala bertan da gertatua ikertzen, Gasteiz Hoy hedabidean irakur daitekeenez.
Orain zabaldutako txosten juridiko batek dio hiriak FCC enpresarekin duen hitzarmena bertan behera uzteko arrazoi nahikorik ez dagoela.