Apustu etxeak, Aiaraldean ere gehiagora doan fenomenoa

  • Apustu etxeen fenomenoa geroz eta zeresan handiagoa sortzen ari da. Eskualdean ere badute presentzia horrelako establezimenduek, eta gazteen arten ere geroz eta jendarteratuago dago jokoa. Deustuko Unibertsitateak egindako inkesta baten arabera, 12-22 urte bitarteko hiru gaztetatik batek jokatu du noizbait dirua.


2018ko abenduaren 18an - 09:25
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Azkenaldian geroz eta gehiago hitz egiten da apustu etxeen fenomenoari buruz. Jokoa (kirol apustuak, batit bat)  geroz eta jendarteratuago daudela dirudi, gazteen artean batez ere. Deustuko Unibertsitateko Droga Mendekotasun Institutuak berriki argitaratutako ikerketa batek datu esanguratsuak ematen ditu: 12-22 urte bitarteko 3 gaztetatik batek noizbait jokatu du dirua, eta hogeitik batek jokoarekiko adikzioa garatzeko arriskua du.

Era berean, geroz eta ugariagoak dira mota horretako negozioen aurka posizionatu diren ahotsak. Burgosko Gamonal auzoan eta Madrilgo Moratalazen hainbat dinamika garatu dituzte horrelako establezimenduen aurka.

Gertuko esperientziak ere badaude. Gasteizko Judizmendiko Gazte Asanbladak urtebete darama auzoan ireki duten apustu etxearen gaineko lanketa egiten, eta Azpeitian ere hainbat mobilizazio egin dituzte herrian ireki duten tankera horretako establezimenduaren aurka.

Geroz eta gehiago

Bi apustu etxe daude eskualdean, Laudion bata eta Amurrion bestea

2017an 3.130 joko-areto zeuden Estatu Espainiarrean. Horietatik 700 azken hiru urteetan zabaldu dira, Espainiako Joko Aretoetako Enpresarien Elkartearen arabera. Aiaraldean, aldiz, bi apustu etxe daude: Laudion dago bata eta Amurrion bestea.

Baina askoz gehiago dira txapon-makinak edota kirol apustuak egiteko gailuak dituzten establezimenduak. Ertzaintzak emandako datuen arabera, eskualdeko 138 tabernak eta saltokik dituzte mota horretako makinak: Laudioko 65ek, Amurrioko 37k, Urduñako 13k, Aiarako 4k, Artziniegako 11k, Arrankudiaga-Zolloko 2k eta Orozkoko 6k.

Arrisku gehien, interneten

Baina arrisku handiena internet dagoela uste dute adituek. “Apustu etxe guztietan dago adingabeak sartzea debekatua dagoela dioen kartela, baina jakin badakigu sartzen direla, zigortua egon arren. Hala ere, mugikorrak dira edozein tokitan sartzeko modurik zuzenena. Apustuen webgune askotan 18 urte baino gehiago izatea eskatzen dute, baina adin hori duzula esatea  nahikoa da sarbidea izateko, ez dago kontrol gehiagorik. Legearen aldetik hori asko erregulatu da, baina ez dago  kontrola eramateaz arduratzen den inor".

Hainbat tokitan sortu dira apustu etxeen aurkako dinamikak: Burgosko Gamonal eta Madrilgo Moratalaz auzoetan, Gasteizen, Azpeitian...

Hala azaldu dute  Gotzon Minguez Ojembarrenak eta Mariola Miguelek. Amurrioko eta Laudioko Udaletako laguntza psikologikorako zerbitzuko langileak dira Minguez eta Miguel, hurrenez hurren. Urteak daramatzate gazteek adikzioa sortu dezaketen elementuekin (drogak, bideo-jokoak, apustuak...) duten harremana ikertzen.

Geroz eta lehenago

Horretarako hainbat galdetegi egin dituzte bi herrietako ikastetxeetan. Emaitzek joera argiak erakusten dituztela diote bi adituek. “Gazteak geroz eta lehenago hasten dira teknologia kontsumitzen, eta apustuen webguneak ere eskura dituzte”.

Azpimarratu dutenez, gazteen lonjetan ere geroz eta gehiago baliatzen da teknologia. “Adin ezberdinetako gazteak nahasten dira gune horietan, eta horrek erraztu egiten du adingabeen sarbidea apustuen webguneetara”.

138 establezimendu daude Aiaraldean txapon-makinekin edota kirol apustuak egiteko gailuekin

Gizonezko gazteak

Apustuak egiten dituzten pertsonen ohiko perfila zehaztu dute: “15-40 urte bitarteko gizonak”. Azaldu dutenez, apustu txikiak dira ohikoenak: 1-2 eurokoak. Hala ere, bi psikologoek nabarmendu dute nerabe baten kasuan diru hori asko izan daitekeela: “heldu batentzako bi euro oso gutxi da, baina gazte batentzat 2 euro apustu batean xahutzea bere asteko pagaren %20a jokora bideratzea litzateke. Imajinatu ehuneko hori heldu bati estrapolatuta”.

Prebentzioa, zailagoa

Jokoaren prebentzioa zailagoa dela uste dute Miguel eta Minguezek. “Erraza da gazteek kirol apustuak egiteko aukera izatea, eta ez dago drogak kontsumitzea bezain gaizki ikusita. Ez da horren arraroa adingabe bat bere gurasoekin kirol apustuen makina batean ikustea, adibidez”.

Arrisku handiena interneten dagoela uste dute adituek, erraza delako apustuen webguneetara sartzea

Apustu etxeen publizitatearen presentziak ere ez du laguntzen. Tabakoaren eta graduazio altuko alkoholaren publizitatea debekatua dagoen bitartean, apustu-etxeen babesletzak eta iragarkiak geroz eta ugari eta agerikoagoak dira. “Rafa Nadal, adibidez, poker jokoen iragarle gisa hartzen da. Jokoa 'ondoriorik gabeko' jarduera bat denaren sentsazioa ematen du horrek”.

Miguel eta Minguezek azaldu dutenez,  2013. urtetik kontsideratzen da jokoa gaixotasun gisa. “Ordura arte arazotzat hartzen zen, baina ez adikziotzat”. Psikologoen aburuz, drogekin sortzen den menpekotasun berdina garatu daiteke jokoarekiko. “Dependentzia psikologiko batez hitz egiten ari gara”.

Jokoaren prebentzioa zailagoa dela uste dute adituek, ez baitago droga kontsumitzea bezain gaizki ikusia

Nabarmendu dutenez, jokoan ere ematen da tolerantzia. “Jendea kopuru txikiak jokatzen hasten da, oso une puntualean. Baina geroz eta denbora eta diru gehiago inbertitu behar da gustura sentitzeko. Abstinentzia sindromea ere sortzen da, uzten denean. Ikerketa askok lotzen dute jokoarekiko dependentzia familia, ikasketa edo harreman arazoekin”.

Funtsean, adikzioen gaineko hausnarketa sakona behar dela uste dute bi adituek. “Aisialdiak gure bizitzetan zer paper jokatzen duen pentsatu beharko genuke”.

Erreportaje hau Aiaraldeak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Apustu etxeen gorakada
2023-02-08 | Jon Torner Zabala
Osasuna futbol taldeak akordioa egin du beste apustu etxe batekin

Letoniako Olybet apustu etxearen izena ez da Osasunako jokalarien kamisetetan agertuko, ezta, besteren artean, estadioko euskarri fisikoetan edo telebista-iragarkietan ere, jokoaren sektoreko enpresen publizitatea arautzeko Espainiako Gobernuak onartutako dekretua dela-eta.


2022-09-05 | ARGIA
Joko patologikoari aurre egiteko gida plazaratu du Jaurlaritzak

Joko arriskutsua goiz antzemateko eta prebenitzeko gidaliburua gazteei eta haien ingurukoei zuzendurik dago. "Jokoarekin lotutako arazoak edozein pertsonak izan ditzake, baina, bereziki, eurak dira kolektibo kaltebera", Eusko Jaurlaritzaren hitzetan.


2022-02-16 | Leire Artola Arin
Joko areto kopurua murriztuko dute eta horietara sarbidea kontrolatuta egon beharko da aurrerantzean

Indarrean sartu da Eusko Jaurlaritzak eginiko jokoaren lege berria EAEn. Aurrerantzean, apustu etxeek ikastetxeetatik gutxienez 150 metrora egon beharko dute, eta bi joko aretoren artean 500 metroko distantzia errespetatu beharko dute.


2021-10-28 | ARGIA
Jaurlaritzak jokoaren erregulazioa “gogortuko” du, “joko patologikoari aurrea hartzeko”

Lau ataletan sailka daitezkeen aldaketak egingo ditu datorren hiruhilekoan Eusko Jaurlaritzak jokoaren erregulazioan: aretoen arteko eta ikastetxeekiko distantziak mugatuko dira, baita areto kopurua ere, horietara sarbidea kontrolatuko da, eta publizitarearekin lotutako... [+]


Apusturako deia, langileen auzoetatik

Haritik Hirira lantaldeak agerian utzi du apustu etxeen eta horien kokalekuaren arteko harremana, auzo batzuen eta besteen arteko bereizketa nabarmenarekin; horiek mugatu eta arautzeko beharraz ohartarazi dute Asajer errehabilitazioan diren Arabako jokalarien elkartetik.


2021-08-31 | Jon Torner Zabala
Apustu etxeen iragarkiak mugatuta, kirol taldeek ezingo dituzte haien izenak erakutsi

Abuztuaren 31tik aurrera, jokoaren sektoreko enpresen publizitatea arautzeko Espainiako Gobernuak onartutako dekretua dela eta, telebista edota irratiek soilik goizeko 1:00ak eta 5:00ak bitartean emititu ahal izango dituzte enpresa horien iragarkiak. Zuzeneko kirol emanaldietan,... [+]


2021-08-24 | Jon Torner Zabala
Auzune pobreenetan pilatzen dira apustu-etxeak Erresuma Batuan

Hainbat ikerketak ondorioztatu duena berretsi du Bristoleko Unibertsitateak: Auzune pobreenetan askoz ere apustu-etxe gehiago dago zonalde aberatsagoetan baino. Gobernuz kanpoko erakundeek ohartarazi dute menpekotasuna duten 500 gaztek egiten dutela bere buruaz beste urtean.


2021-07-23 | Hiruka .eus
200 lagunek baino gehiagok deitoratu dituzte Sopelako atxiloketak

Ostegun goizean egindako polizia-operazioa salatu eta atxilotutako lagunei babesa eta elkartasuna adierazi diete Sopelan arrastian batutako 200 pertsonak baino gehiagok. Atxilotutako hiru gazteak aske gelditu dira arrastian.


2021-07-22 | ARGIA
Hiru sopeloztar atxilotu ditu Espainiako Poliziak, ustez joko aretoen aurkako jardunagatik

Dirudienez, atxiloketek lotura daukate joko aretoen aurkako jardunarekin. Ostegun arratsaldean mobilizazioa deitu dute, atxiloketak gaitzesteko.


2021-05-25 | Jon Torner Zabala
Sanduzelai ikastetxeko ikasleek apustu etxeen aurkako kalejira egin dute

Iruñeko Sanduzelai auzoko ikastetxe publikoko lehen hezkuntzako 6. mailako ikasleek kalejira egin zuten pasa den ostiralean, apustu etxeen kontrako kolektiboarekin elkarlanean, ludopatiaren arriskuez ohartarazteko. Hainbat guraso eta auzokidek ere parte hartu zuten.


Apostu aretoak arautuko ditu Eguesibarrek

Egun joko areto bakarra dago ibarrean, Sarrigurenen. Aurrerantzean ezinen da halako gunerik ezarri mila biztanlerik beherako herrietan. Aho batez onartu du udalak ordenantza.


Joko-aretoen kontrako herri-mugimendua sortu dute Sopelan

Arrigorriko joko-aretoak egin duen hedakuntza dela eta, fenomeno horregaz arduratuta dagoen sopeloztar herritar talde batek erabaki du horien aurkako ekimena antolatzea. Beraien asmoa da herritarrei erakustea areto horien kalteak eta, erabiltzaileak kriminalizatu beharrean,... [+]


2021-01-28 | Jone Markuleta
Nafarroako Gobernuak apustu etxeei emandako tratu mesedegarria kritikatu dute

Koronabirusaren pandemiak eragindako egoeraren aurrean ezarritako neurrietan, Nafarroako Gobernuak apustu etxeekin izan duen malgutasuna kritikatu dute Iruñerriko apustu etxeen aurkako plataformen koordinakundeak eta Aralar ludopatiaren prebentziorako... [+]


2020-11-04 | Jon Torner Zabala
Sopelako joko-aretoak lokala bikoiztuko du

Sopelako Arrigorri joko-aretoak 108,49 metro koadro du gaur egun, eta 229,16 metro koadrora handituko dute, ondoko lokala hartuta, Sopela.net-ek jaso duenez.


2020-11-04 | Jon Torner Zabala
Konfinamenduan kirol-apustuek behera, pokerrak eta kasinoak gora

Ausazko joko eta kirol-apustuen publizitatea geroz eta mugatuagoa dagoenean, on-line jokoaren kontsumoak gora egin du alarma-egoerak baldintzatutako hilabeteotan.


Eguneraketa berriak daude