Antiespezista eta espezista txikien arteko aliantza
Begano eta abeltzain txikien arteko aliantza titulu deigarriko artikulua topatu nuen ARGIAren webgunean. Interpelatua sentitu nintzen, eta eskertzekoa den artikuluaren jarrera eraikitzaileak erantzutera animatu nau. Hor doa.
Kezkagarriak dira, egun, janari ekoizpenean jarduten diren kapitalista handiek garatzen ari diren estrategia komertzialak. Gizarte kritiko baten aldarriak baliatzen jakin dute ekoiztutako produktuak aldatu eta salmentak handitzeko. Azkarrak dira kapitalismo berdearen sustatzaileak.
Azken hamarkadetan eman den ekoizpen prozesuen deslokalizazioa eta ekoizpen baliabideen metaketa are kezkagarriagoa da. Langileok geroz eta zaurgarriago uzten gaituelako. Metaketa testuinguru horretan kokatzen dira beganoei saltzeko asmoz garatzen ari diren produktu prozesatuak.
Begano gehienon dieta Euskal Herriko edozein baserritan ekoiztu daitezkeen produktuetan oinarritzen da; barazkiak, haziak, zerealak, babak eta soja isurialde atlantikoan, dilistak eta txitxirioak mediterranear isurialdean... Burujabeak izan gaitezke, baina badira produktu espezifikoekiko menpekotasuna sorrarazi nahi digutenak. Onartezina da hori.
"Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko"
Gizakiz besteko animalien interesak errespetatzea ez da gure hautu politiko bakarra, gehienok argi dugu zapalkuntza ugariko sistema hau ezereztu behar dugula ahalik eta azkarren. Horregatik egiten dugu, besteak beste, baserrien alde. Ez baserrien edozein elementuren alde noski, euskaldunon ondare den honek badituelako errebisatu beharreko gauza ugari.
Mentalitate paternalista batek, hiritatik eta gaztetasunetik hitz egiten dugula irudikatzen du. Asmo oneko ezjakinak garelakoan daude, landa munduko irudi okerra daukagulakoan. Harridura eragiten dit honek, nik neuk baserrian bizita egunero ikusten baitut gizakiak ez diren animaliak nola bizi diren. Elementu sinbolikoenetik krudelenera, sufrimendua da nagusi askok idealizatutako landa bizitza honetan. Animaliak gizakiengatik zapalduak dira.
Abeltzaintza industrialaren eta abeltzain txikien ekoizpenaren artean mundu bat dago. Lehenengoak menpeko bilakatzen gaitu, bigarrenak burujabe bilakatu gaitzake, baina beste batzuk burugabe uzten ditu. Berdin dio abereak ondo tratatuak diren, maitatuak diren edo min gutxiena eraginez akabatuak diren. Ez dago modu egokirik hil nahi ez duen norbait hiltzeko.
Bitartean, antiespezistok denbora oro entzun behar dugu oreka bat bilatu behar dela animalien interesak errespetatzearen eta kapitalismoari aurre egitearen artean. Gure aldarriak sakonki antikapitalistak izango ez balira bezala. Argudio antzuak botatzen dizkigute gurekin eztabaida dialektikoetan sartu ordez. Baina pazientzia amaigabea dugu.
Antiespezistok ezingo gara inoiz abeltzain txikien alde jarri, nekazariak bilakatzen direnera arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]