Antartikaren urtzeak ozeano-korronteak arriskuan jarriko ditu 2050erako
Antartikako izotzaren urtze azkarrak aurrera jarraitzen du, eta horrek ondorio larriak izan ditzake hainbat alorretan, besteak beste ozeanoetako ur sakoneko korronteak izugarri moteltzean. Horrek ondorio larriak eragingo lituzke ekosistemetan eta kliman, Nature aldizkariak martxoaren amaieran argitaratutako ikerketa baten arabera.
Gertaera hori aspalditik ezagutzen da, baina Australiako ikerlari talde batek egindako ikerketaren arabera, berretsi egiten da fenomenoa azkartzen ari dela . Antartikan urtero itsasoko milaka milioi litro ur hotz azaletik itsas-sakonerantz ondoratzen da, horrek korronte bat sortzen du eta hark zeresan handia du gure planetaren kliman eta beste alor batzuetan.
Ur hori oso gazia da eta oxigenoan aberatsa, eta Ozeano Barerantz, Indiakorantz eta Atlantikorantz abiatzen da, sakoneko itsas-korronte erraldoiak sortuta. Mugimendu honek beroa, karbonoa, oxigenoa eta mantenugaiak ozeanoetan zehar zirkulatzen laguntzen du.
Baina ur korronte hori egoera txarrean dago gaur egun. Izotzaren urtzeak Antartikako uren gazitasuna gutxitu du. Urak gatz gutxiago du, eta, beraz, dentsitate txikiagoa, ura zailago murgiltzen da itsas amildegietara... Horrek korronte sakonaren abiadura moteltzen du.
Korrontearen 'kolapsoa'
Berotegi gasen isuriek gaur egun arte bezala jarraituko balute, hogeita hamar urteko epean %40 moteldu liteke korronte hori, ikertzaileen kalkuluen arabera. Beraz, korrontearen ibilbideak "kolapsorantz" egin dezake, Matthew England, Hegoaldeko Gales Berriko Unibertsitateko klimatologia irakasleak The Guardian egunkariari adierazitakoaren arabera. Horrek aldaketa handiak eragin ditzake Lurraren kliman datozen mendeetarako.
Itsasoan bertan, 4.000 metroko sakoneratik behera, ozeanoko korronte hori moteltzen hasiko litzateke, eta igotzeari utziko lioke. Horrek, besteak beste, mantenugaiak ozeano sakonean gelditzea eragingo luke, itsas azaletik gertu bizi diren ekosistemak kaltetuz, espezie asko desagertzeraino. Hau da, itsasoko ekosistema asko gosez hil daiteke. Ozeanoak, halaber, bero eta karbono gutxiago gorde ditzake, eta horrek berotze globala azkartu dezake.
Nature aldizkariak argitaratu du Englandek eta bere taldeak egindako ikerketa, eta horren arabera, 2050erako biziki nozituko da moteltzearen eragina, berotegiko gas isuriak nabarmen moteltzen ez badira behinik behin.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]