Amerikako Estatu Batuak harmailetan krispetak jaten… eta Europar Batasuna?
Urtarrilean eta otsailean, Ukrainako inbasioa hasi gabe zegoela baina gerra hotsak ozen jada, seko harritu ninduen gauza batek: gerra ekidin eta gatazkari irtenbide bat emateko bidea AEBetako eta Errusiako gobernuen edo zuzenean Putin eta Bidenen arteko elkarrizketak izango omen ziren. Harrituta ere, inor ez zelako asaldatu balizko mahai horietan Ukrainari tokitxo bat ez egiteagatik –antzerki demokratiko gutxienekoaren begirunez, besterik ez bada ere–, ezta Europar Batasunari –geopolitika eta botere kontua bada dena, zer dakit nik, Ukrainarekin mugakidea den ustezko potentziari, berriz ere gutxieneko antzerkiarekiko errespetuz–. Mendebaldeko ekimen politiko eta mediatikoa AEBetan eskuetan zegoen nabarmen. Are harrituago ikusi nuen nola pasa ziren AEBak bigarren plano batera behin gerra piztuta, protagonismoa Europar Batasunaren esku utziz. AEBek markatutako gidoia orpoz orpo jarraitzen zuen Europar Batasunaren esku, baina. Lehenbiziko egun haietakoak dira EBko di-plo-ma-zi-a buru Josep Borrell “generalaren” adierazpen militaristak, bide diplomatikoez hitz egitea Errusiaren konplize izatearekin parekatuz.
Ordutik, ezin ulertu nabil EBren posizioa. Ez ezer espero nuelako justizia terminoetan. Baizik eta ez nuelako uste hain etxekalte eta AEBen menpe arituko zenik ekonomikoki eta politikoki, zentzu kapitalista eta geopolitiko hutsetan.
"Kaltea Europar Batasunarentzako hain agerikoa izanda, agian galdera interesgarriena hau da: zein mekanismo erabiltzen dute AEBek Europari bere politikak inposatzeko?"
Berriki Rafael Poch kazetari eta unibertsitate irakaslearen La invasión de Ucrania (Ukrainaren inbasioa) irakurri dut (irakurketa bikaina gertatzen ari dena historikoki testuinguratu eta ulertzeko). Eta harridura areagotu besterik ez zait egin, bertan ikusten baita Europako herrialdeak bai saiatu direla zenbait unetan Errusiarekin bestelako harreman batzuk eraikitzen. Adibidez, 1990ean Pariseko Gutuna sinatu zuten Europako herrialdeek, SESB barne. “Konfrontazioaren eta banaketaren aroa amaitu da Europan (...) Estatu bakoitzaren segurtasuna estuki lotuta dago gainontzekoen segurtasunari”, zioen gutunak. Edo, 2014an, Maidan plazako liskar eta heriotzen beroan, EBk gatazkaren irtenbide ‘ordenatu’ baterako akordio lortu zuen Yanukovich presidente errusiarzalearekin. AEBek ekimen horiek zapuztu zituzten, zuzenean edo NATOren bidez, Ukrainako barne politikan eraginez...
AEBen jarrera salagarria izan daiteke, baina ulertzen oso erraza da. EBren eta Errusiaren arteko harreman ekonomiko eta politikoak zartatuz EB kate motzean lotzen du mundu mailako hegemonia politikoaren lehian, eta hurrengo urteetan negozio borobila egingo du guri armak eta gasa (Errusiarena baina dezentez garestiago) salduz. Baina, hitzaren adiera berekoienean, zein da EBren onura? Ondorio argirik gabeko gerra bat piztu da bere lurretan, Errusiarekin eremu estrategikoetan zituen negozioak galdu ditu, Txinarekin harremanak baldintzatu, bere ahultze ekonomiko eta politikoan sakontzen ari da... (herritar xumeok ordainduko dugu hori dena, jakina).
Kaltea EBrentzako hain agerikoa izanda, agian galdera interesgarriena hau da: zein mekanismo erabiltzen dute AEBek Europari bere politikak inposatzeko? Mehatxua? Sedukzioa? Eroskeria? EBko herrialdeen artean banaketa sustatzea? Herrialdeetan zuzenean eragin gobernuen gainetik?... Ze proportzioan bakoitza? Ondo legoke hori eztabaida publikora eramatea, EB autonomia pixka batez aritzeko aukerari leihotxo bat bederen irekitzeko. Hondamendian sakontzeari uzteko ez litzateke nahikoa, ezta urrik ere, baina bai ezinbestekoa.
Moskuk erakutsi du bere disuasio ahalmena areagotu dezakeela arma nuklearrik erabili gabe eta modu horretan bere arerioen gorakadari erantzun diezaiokeela. Bide batez, errusiar erruletan jokatzen ari diren europar erakundeetan arrakalak zabaltzen ditu.
Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena.
Urtarrilaren 20an utziko du AEBko presidente kargua Joe Bidenek, lekukoa Donald Trumpi emanda –zeinak AEBen norabide aldaketa marka dezakeen Ukrainako gerran–. Agintaldia amaitu aurretik, baina, irakurri dugu Ukrainari baimena eman diola Errusiako Kursk eskualdean... [+]
Errusian Ukrainarekiko gerra-frontean arituko liratekeen iparkorear soldaduena bezalako kontakizunak entzuten direnean, kosta egiten zaio behatzaileari bereiztea zer izan daitekeen gerra-lainoak lausotzen duen errealitatea, eta zer maskirovka klasikoenekoa.
Dagoeneko milioi bat pertsona hil dira Errusiaren eta Ukrainaren arteko gerra hasi zenetik, hainbat informek jaso dutenez. Hildako gehienak soldaduak dira, eta ondoren zibil ukrainarrak. Udara honetan izan dira kopururik altuenak 2022tik.
Asteazken honetan Ukrainako lehendakari Volodimir Zelensky Londresen bildu da Keir Starme lehen ministro britainiarrarekin eta Mark Rutte NATOko idazkari nagusi berriarekin. Ondoren bildu da ere Europar Batasuneko beste buruzagi garrantzitsuekin. Helburua da “garaipenerako... [+]
Irailaren 19an Europako Parlamentuaren gehiengoak honen alde eman zuen botoa: "Berehala kendu ditzatela Ukrainari emandako arma-sistemaren erabilerari jarritako murrizketa guztiak Errusiako lurraldean". Hitz arruntetan esanda: "Bota itzazue luzera handiko misilak... [+]
Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]
(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).
George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.
Taldea ezagutzera ematea, gerrarako dirua biltzea eta soldaduak errekrutatzea da faxisten asmoa. Hainbat geldialdi egingo dituzte, hala nola Alemanian, Polonian, Txekian, Lituanian, Herbehereetan eta Belgikan.
Udan ohikoa izaten da albiste asko opor garaien etenak estaltzea. Eta egia esan, estalita baleude, kasik hobe. Gerra hotsen doinuak jarraitzen baitu dantzan jartzen kontinente zaharra.
2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.
2022ko otsailaren 24an hasi zen gerra. Ordutik, Errusiak egiten duen erasorik bortitzenetakoa egin du astelehenean. Erasoak azpiegitura energetikoa izan du jomuga, eta horrek itzalaldi orokorrak eragin ditu.
Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.