Amazoniako lurrak demarkatu eta indigenenak direla aitortzeko muga gehiago jarriko dituen legea onartu du Brasilgo Kongresuak. Luiz Inácio Lula da Silvaren gobernuak legea kritikatu du eta "araututako genozidio" bat dela esan du. Indigenek hainbat egun daramate protestan, eta errepide nagusiak moztu dituzte.
Brasilen, 1988ko urriko Konstituzioa onartu baino geroago okupaturiko lurrak ez dituzte aitortuko indigenen lur bezala. Hala erabaki du astearte honetan Brasilgo Parlamentuak 283 boto alde eta 155 kontra izan dituen lege proiektua onartuta.
Hemendik aurrera, jatorrizko herri indigenek frogatu beharko dute 1988. urtea baino lehen lur horiek etengabe okupatu zituztela eta jarduera produktiboentzako erabiltzen zituztela, erreserba bezala demarkatu ahal izateko.
Eragin handiko neurria da, betidanik indigenenak izan diren Amazoniako lurrak demarkatu eta aitortzeko muga handia ezartzen baitu legeak. 1980ko hamarkadan herri indigena ugari euren lurretatik bota zituzten diktadura militarraren ondorioz, eta beraz, 1988an askok oraindik ezin izan zuten euren jatorriko lurretara itzuli. Ezin dute halakorik frogatu.
Legeak lur horiei babesa kendu eta, meatzaritza enpresei eta deforestazioa egiten ari diren egurgileei ateak irekiko lizkieke. Célia Xakiriabá Brasilgo Kongresuan ordezkari den indigena bakarrenetakoak gogor kritikatu du erabakia: "Eraso etengabeen gainetik, herri honetako lur indigenek bizirik mantendu dituzte basoak eta biomasa", azaldu du legearen kontrako sinadura bilketa eskatzeko ohar batean.
Brasilgo Gobernuak ere neurria kritikatu du. Lula da Silvaren gobernua kontra azaldu da eta Herri Indigenen Ministerioak "araututako genozidioa" dela esan du.
Indigenak protestan
Asteartean guarani talde batek Sao Pauloko errepide nagusienetako bat moztu du legearen kontra protesta egiteko. Telesur telebista kateak, tokiko hedabideak iturri gisa aipatuta, esan du Jaragua herri guaraniko herritarrak manifestatu direla Bandeirantes errepidean, eta Poliziak negarra eragiteko gasa erabili duela haien kontra.
? PL490 NÃO
Vídeo da violenta ação da PM-SP, hoje (30.05), contra o protesto dos Guarani, na Rodovia dos Bandeirantes (SP), contra o PL 490.
No vídeo, a PM lança gás lacrimogêneo e balas de borracha contra os indígenas. O protesto era pacífico.
Via @Karibuxi pic.twitter.com/sPtuPaZ0ok
— Camarote da República ? (@camarotedacpi) May 30, 2023
Horrez gain, astelehenean Sao Pauloko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultatean ere lege proiektuaren kontra mobilizatu dira ikasleak.
2007tik atzera eta aurrera dabilen egitasmoa da lurren demarkazioa oztopatzeko legea. Jai Bolsonaroren garaian indarra hartu zuen berriz, eta orain, Lularen itzuleraren testuinguruan, oraindik Kongresua kontrolatzen duten eskuineko indar politikoek urgentziaz tramitatu dute legea. Kongresuan onartua izan ondoren, Brasilgo Senatutik ere pasa beharko du, hala ere.
Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]
Euskal Herri osoan zehar daude mehatxupean hamaika baso, zelai, mendi zein nekazal lur. Horien defentsan diharduten tokian tokiko plataforma asko bildu dira larunbatean Gasteizen, EH Bizirik-ek deituta, inguru naturalaren “suntsiketaren” eta makroproiektuen... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Bada Borda bat ilargian. Bai, bai, Borda izeneko krater bat badu ilargiak; talka krater edo astroblema bat da, ilargiaren ageriko aldean dago eta bere koordenadak 25º12’S 46º31’E dira; inguruan 11 krater satelite ditu. Akizen jaiotako Jean Charles Borda de... [+]
Ugaztunei eskainitako azken artikuluaren amaierako hitzak hurrengo animalia aurkezteko aitzakia paregabea dira. Bertan esaten genuen muturluzeak erreka “garbi eta txukunak” behar dituela, kutsadurarik gabeak baina elementu natural anitzekin. Animalia txiki horren... [+]
Sare sozialen kontra hitz egitea ondo dago, beno, nire inguruan ondo ikusia bezala dago sare sozialek dakartzaten kalteez eta txarkeriez aritzea; progre gelditzen da bat horrela jardunda, baina gaur alde hitz egin nahi dut. Ez ni optimista digitala nauzuelako, baizik eta sare... [+]
PP, Vox, Junts eta EAJren botoekin Espainiako Kongresuak onartu du otsoa espezie babestuen zerrendatik ateratzea eta, horren ondorioz, berriz ehizatu ahal izango dute Duero ibaitik iparrera.
Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.
Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia, lurraren defentsaren beharra eta auziarekiko dagoen konpromezua".
Koalizio abertzaleko hiru ordezkariek ohar baten bidez euren "frustrazioa" adierazi dute proiektu fotovoltaikoa ezin gelditzeagatik: "Egoera horren aurrean, ez gara legegintzaldia amaitzeko indarrez sentitzen". Proiektu honi ez! plataformak salatu du EH Bilduren... [+]
Arratzua-Ubarrundiako "Proiektu honi ez!" plataformak adierazpen hau kaleratu du, udalerri horretako EH Bilduko hiru zinegotziek dimisioa aurkeztu berritan. Izenburu hau darama testuak: "EH Bilduren moketako politika edo Iparra nola galdu".
Arratzua-Ubarrundia (Araba) herriko EH Bilduko hiru zinegotziek dimisioa eman dute Solariaren zentral fotovoltaikoagatik. Hau da hiru zinegotziek, Txetxu Zengotitabengoak, Laura Sanchok eta Javier Ruiz de Arkautek, herritarrei zuzendu dieten agur mezua.
Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu. Formato oso berezia du: plegatutako orri handi bat da eta zabaldu ahala poster handi bat agertuko zaigu barnean. ARGIAk sostengatzen du Bizi Baratzea... [+]
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
