Txomin Poveda urruñar gazteak joan den abendoaren 21ean aurkeztu du Baionako fakultatean soziologia tesi balios bat. “There is an alternative. Expériences de la pensée radicale et de l’agir pragmatique au Pays Basque Nord” izeneko lan hori Francis Jaureguiberry Paueko unibertsitateko soziologoaren zuzendaritzapean eremana izan da. Ipar Euskal Herriko herritarrek hainbat sektoretan sortu esperientziak aztertu ditu Txominek: ikastolak eta euskalgintza, eusko-a, laborantxa iraunkorra, finantza solidarioa, eko-etxegintza, zirkuito laburrak eta bertze hainbat eremu.
Zergatik ezagutu ote dute holako garapena azken urte hauetan? Zergatik engaiatzen dira eragileak gisa hortako balentrietan? Tesiak erakusten du esperientzia desberdin horiek mugimendu sozial bat osatzen dutela, zeharkako logika baten izenean. Militantismoaren aldaketa baten lekuko dira baita ere: militanteak ez dira gehiago, ordu arte bezala, berme eta bizi guzirako lotzen eredu eta erakunde soil bati. Berehala eta konkretuki baliagarri izanen den ekintza modurik hoberena dute hautatzen.
“Pragmatismo erradikal” mota bat hautemaiten du Txominek mobilizazio horietan, zoinek egitasmoen bidez eta ez protesta xoilen bidez dituzten alternatibak eraikitzen. Hipotesi horien jorratzeko, Alain Touraine-ek bere denboran sortu interbentzio soziologikoaren metodoa erabili du Txominek. Bortz lan talde osatu ditu, 43 lagunekin, eta 30 aldiz bildu. Ororen buru, 72 oren eztabaida eta 1.002 orritako transkripzioak. Xinaurri lana. Aipatu gabe banan-banaka egin elkarrizketak. Lurraldeko eragileekin lankidetzan eremana izana da ikerketa hori, maiz gertatzen ez dena.
Ikerketa on baten lehen bertutea da gogoeta berrien sustatzea. Tesi hunek erantzun bezenbat galdera daramatza. Ze lotura ote dute alternatiba herrikoi horiek gaur egun lurraldean garatzen ari den gobernantza eredu berriarekin? Ze neurritaraino ez ote dira alternatiba horiek sortu eta bultzatu dituzten zonbeit gaur egun sartzen ari tokian-tokiko gobernantza erakundeetan, gizartearen eraldatzeko tresna guziak erabiltzeko gisan? Mugimendu alternatibo horiek Estadoarekin duten harremana ez ote da guk frangotan uste dugun baino bikoitzagoa: Estado zentralista eta bortitzaren aurka bai, bainan Estado erregulatzailearen menturan ere, batez ere ingurumen, ondare edo etxegintza gaietan.
Tesiak, azkenik, irekitzen ditu biziki gogoeta interesgarriak alternatiben barne eztabaidetaz, nun beti tentsioan jartzen dituzten erradikalismoa eta pragmatismoa. Hots, funtsezko ekarpen bat, bai euskal gizarteari, bai gizarte zientzier. Eta baldintza berezi batzutan aurkeztua izan dena, birusa barrandan izanki Baionako karrika hertsietan... Agian artikulu edo/eta liburu eder bat aterako da lan hortarik. Zorionak berriz ere Txomin!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Israelen ofentsiba inperialista beste fase batean sartu da: bonbardaketak Yemen, Libano eta Sirian; Iranen kontrako erasoak; Libanoren inbasioaren saiakera… Sionistek aspaldiko helburu bat lortu dute: Palestinatik haratago joatea, eta erasoaldia eskualde mailako gerra... [+]
Leku izen bakarra aski da, azken denbora hauetan gertatu den emakumeen aurkako biolentzia kasurik larriena aipatzen hasteko: Probentzako herri horretan, senar batek emaztea kimikoki menderatu eta beste gizon batzuen –ehun bat omen dira– sexu-meneko utzi du hamar... [+]
Txikitan, mila eta bat jolas genituen egunerokotasunean jolasteko. Batzuk korrika jolasten genituen, beste batzuk baloiarekin, panpinekin, gomarekin edota hitzekin. Bada hitzekin jolasten genuen jolas bat, konturatu naizena bizitza guztirako izango dela. Ez gara ohartzen jolas... [+]
–Bai, zera, hori muntaia izango da… edo norbaitek egindako txistea… edo testuingurutik ateratako zeozer...
–Ezetz ba, maitti, hementxe dago bideoa, entzun egizu elkarrizketa.
–Oxtia, bai! –begiak bueltaka begi-zuloetan.
J-k ezin... [+]
BRICS+ taldean gorabidean dauden ekonomia produktiboek edota lehengaien hornitzaileek parte hartzen dute. Horiek munduko gobernantza justuagoa eraiki nahi dute eta horrek talka egiten du nazioarteko fluxu ekonomikoak arautzen eta gobernatzen jarraitu nahi duen... [+]
Orain dela urte asko Dr. Abuse chatbota ezagutu nuen, aplikazio horrekin ohartu nintzen ere pertsonok zeinen azkar kateatu gaitezkeen holako makinetara. Animalia sozialak izanda, harremana berezkoa eta beharrezkoa dugu, eta 'harremana' izenak dioen bezala,... [+]
Asteburu luze bat. Ingurutik bueltatxo bat eman eta pikoteoa egiteko probestu dugu. Turistak selfie-ak egiten. Turistentzako bideak, alokairuak, dendak, hotelak, aparkalekuak, menuko platerak, seinaleen kartelak munduko hizkuntza orotan. Turistak ohiko lekuak leku arrotz... [+]
Gaixo nago, etxetik atera gabe egoteko moduan, medikuaren bajarekin, ingurukoen onespenarekin. Gaixo nago. Alegia, nire energia da normalean iluntzean etxeratutakoan izaten dudana, baina egun osoan. Eta gorputza tranpa bat da, beste behin ere, eta harrokeria gorrotagarriz... [+]
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]