Alternatibetaz
Txomin Poveda urruñar gazteak joan den abendoaren 21ean aurkeztu du Baionako fakultatean soziologia tesi balios bat. “There is an alternative. Expériences de la pensée radicale et de l’agir pragmatique au Pays Basque Nord” izeneko lan hori Francis Jaureguiberry Paueko unibertsitateko soziologoaren zuzendaritzapean eremana izan da. Ipar Euskal Herriko herritarrek hainbat sektoretan sortu esperientziak aztertu ditu Txominek: ikastolak eta euskalgintza, eusko-a, laborantxa iraunkorra, finantza solidarioa, eko-etxegintza, zirkuito laburrak eta bertze hainbat eremu.
Zergatik ezagutu ote dute holako garapena azken urte hauetan? Zergatik engaiatzen dira eragileak gisa hortako balentrietan? Tesiak erakusten du esperientzia desberdin horiek mugimendu sozial bat osatzen dutela, zeharkako logika baten izenean. Militantismoaren aldaketa baten lekuko dira baita ere: militanteak ez dira gehiago, ordu arte bezala, berme eta bizi guzirako lotzen eredu eta erakunde soil bati. Berehala eta konkretuki baliagarri izanen den ekintza modurik hoberena dute hautatzen.
“Pragmatismo erradikal” mota bat hautemaiten du Txominek mobilizazio horietan, zoinek egitasmoen bidez eta ez protesta xoilen bidez dituzten alternatibak eraikitzen. Hipotesi horien jorratzeko, Alain Touraine-ek bere denboran sortu interbentzio soziologikoaren metodoa erabili du Txominek. Bortz lan talde osatu ditu, 43 lagunekin, eta 30 aldiz bildu. Ororen buru, 72 oren eztabaida eta 1.002 orritako transkripzioak. Xinaurri lana. Aipatu gabe banan-banaka egin elkarrizketak. Lurraldeko eragileekin lankidetzan eremana izana da ikerketa hori, maiz gertatzen ez dena.
Ikerketa on baten lehen bertutea da gogoeta berrien sustatzea. Tesi hunek erantzun bezenbat galdera daramatza. Ze lotura ote dute alternatiba herrikoi horiek gaur egun lurraldean garatzen ari den gobernantza eredu berriarekin? Ze neurritaraino ez ote dira alternatiba horiek sortu eta bultzatu dituzten zonbeit gaur egun sartzen ari tokian-tokiko gobernantza erakundeetan, gizartearen eraldatzeko tresna guziak erabiltzeko gisan? Mugimendu alternatibo horiek Estadoarekin duten harremana ez ote da guk frangotan uste dugun baino bikoitzagoa: Estado zentralista eta bortitzaren aurka bai, bainan Estado erregulatzailearen menturan ere, batez ere ingurumen, ondare edo etxegintza gaietan.
Tesiak, azkenik, irekitzen ditu biziki gogoeta interesgarriak alternatiben barne eztabaidetaz, nun beti tentsioan jartzen dituzten erradikalismoa eta pragmatismoa. Hots, funtsezko ekarpen bat, bai euskal gizarteari, bai gizarte zientzier. Eta baldintza berezi batzutan aurkeztua izan dena, birusa barrandan izanki Baionako karrika hertsietan... Agian artikulu edo/eta liburu eder bat aterako da lan hortarik. Zorionak berriz ere Txomin!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]