Alferrik da Kissingerri tu egitea
Hil da Henry Kissinger, eta argitaratu dira aspaldi samarretik, esango nuke, idatzita zeuden heriotza-oharrak. Ulergarria ere bada ehun urte baino gehiago zituen norbaiten kasuan. Baina oldozpen horietan haren azkenaldiko gogoetei (Ukraina, Txina, Gaza...; azken hatsa eman arte aritu baita hitza hartzen elementua) egin zaien jaramon eskasak aditzera ematen du birberotutako plater dezente irentsi dugula.
Deigarriagoa izan da, hala ere, noraino nagusitu den arbuioa ez ezik herra plater horietan. Begirune pittin bat azaldu nahi ziotenak, “bai baina” batean gerizatu dira, hein handi batean. Eta adiskide aitortuek, antza, nahiago izan dute haren jardunbidea eta pentsamendua gogotik tuneatu, benetako Kissinger defendatu baino. Deigarriena, agian, ordea, protokoloz bederen zenduaren goresmena egitera behartuta zegoen egungo Biden administrazioarena litzateke; Etxe Zuriaren kasuan motz, eta hotz, geratu baita; eta Blinken, Estatu-idazkariari eskuetatik joan zaio koipea. Kasu bietan, erresumin gehiegitxo zegoelako tartean, nik uste.
Ulergarria zatekeen amorrazio hori batik bat Amerika Latindarrean eta mundu-parte harekiko hurbiltasuna dugunon artean, Kissingerrek han egin/sustatu/baimendu zituenak ez baitziren ahuntzaren gauerdiko eztulak izan. Aldiz, haren heriotzak hauts gutxiago harrotu du Kissingerren desmasiak latzenak izan ziren Asia Hegoaldean (Vietnam, Kanbodia, Bangladesh), eta haien oihartzuna gehiago izan da Mendebaldeko epaiketa-gaia bertakoen sumindura baino.
Aparteko kontua da, noski, Txinako aginteak eta hedabide ofizialek eskaini dioten agur abegitsua, gainerakoen areriotasunaren ifrentzua. Baina horrek ere ez du ezer harrigarririk: Txinako aginteak ondotxo jakin du beti zein bazter-nahasleak gertatzen ziren Kissingerren ikuspuntuak AEBko kanpo-harremanetako establishment-arentzat eta, orokorrean, egun Washingtonen Txinari buruzko aldebiko adostasuna den jarrera oldarkorrean. Eta horretaz baliatu da... Kissinger beraren lankidetza sutsuarekin, uztaileko bidaiak erakutsi zuen eran. Halakoxea izan baita beti. Eta horrek berak argitzen du haren heriotzak hain malko gutxi botaraztea.
Baina listua ere alferrikakoa da. Bere burua zuritzen edo bere memoria txukuntzen minutu bat ere galdu ez duen pertsonaia izan da Kissinger. “Herrialdeek ez dute adiskiderik; interesak dituzte soilik” irmo sinetsita, bere adopziozko herrialdea, eta munduko potentzia nagusia, zenarentzat asmoz eta jakitez lan egin duena. Sentimendu izpirik ere gabe.
Mertzenarioa deituko lioke norbaitek. Eta laudoriotzat hartuko zukeen berak, agian.
Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]
Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]
"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]
Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Hondakinen artean oraindik identifikatu gabe dauden Palestinarrak ere ikusarazteko helburupean egin dute. Israelek Gazan 18.000 adingabe hil ditu urriaren 7az geroztik. BDZko Elisa Huarteren arabera, “zerrendetan oraindik ezezagunak diren izenak irudikatzen dituzten marra... [+]
.jpg)
AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]
Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.
-(1).jpg)
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
Gutxienez 201 dira 2023ko urriaz geroztik Israelek Gazan hildako kazetariak. Abenduaren 26 honetan hildako azken bostak Al-Quds telebista katean zebiltzan lanean.