Alferrik da Kissingerri tu egitea
Hil da Henry Kissinger, eta argitaratu dira aspaldi samarretik, esango nuke, idatzita zeuden heriotza-oharrak. Ulergarria ere bada ehun urte baino gehiago zituen norbaiten kasuan. Baina oldozpen horietan haren azkenaldiko gogoetei (Ukraina, Txina, Gaza...; azken hatsa eman arte aritu baita hitza hartzen elementua) egin zaien jaramon eskasak aditzera ematen du birberotutako plater dezente irentsi dugula.
Deigarriagoa izan da, hala ere, noraino nagusitu den arbuioa ez ezik herra plater horietan. Begirune pittin bat azaldu nahi ziotenak, “bai baina” batean gerizatu dira, hein handi batean. Eta adiskide aitortuek, antza, nahiago izan dute haren jardunbidea eta pentsamendua gogotik tuneatu, benetako Kissinger defendatu baino. Deigarriena, agian, ordea, protokoloz bederen zenduaren goresmena egitera behartuta zegoen egungo Biden administrazioarena litzateke; Etxe Zuriaren kasuan motz, eta hotz, geratu baita; eta Blinken, Estatu-idazkariari eskuetatik joan zaio koipea. Kasu bietan, erresumin gehiegitxo zegoelako tartean, nik uste.
Ulergarria zatekeen amorrazio hori batik bat Amerika Latindarrean eta mundu-parte harekiko hurbiltasuna dugunon artean, Kissingerrek han egin/sustatu/baimendu zituenak ez baitziren ahuntzaren gauerdiko eztulak izan. Aldiz, haren heriotzak hauts gutxiago harrotu du Kissingerren desmasiak latzenak izan ziren Asia Hegoaldean (Vietnam, Kanbodia, Bangladesh), eta haien oihartzuna gehiago izan da Mendebaldeko epaiketa-gaia bertakoen sumindura baino.
Aparteko kontua da, noski, Txinako aginteak eta hedabide ofizialek eskaini dioten agur abegitsua, gainerakoen areriotasunaren ifrentzua. Baina horrek ere ez du ezer harrigarririk: Txinako aginteak ondotxo jakin du beti zein bazter-nahasleak gertatzen ziren Kissingerren ikuspuntuak AEBko kanpo-harremanetako establishment-arentzat eta, orokorrean, egun Washingtonen Txinari buruzko aldebiko adostasuna den jarrera oldarkorrean. Eta horretaz baliatu da... Kissinger beraren lankidetza sutsuarekin, uztaileko bidaiak erakutsi zuen eran. Halakoxea izan baita beti. Eta horrek berak argitzen du haren heriotzak hain malko gutxi botaraztea.
Baina listua ere alferrikakoa da. Bere burua zuritzen edo bere memoria txukuntzen minutu bat ere galdu ez duen pertsonaia izan da Kissinger. “Herrialdeek ez dute adiskiderik; interesak dituzte soilik” irmo sinetsita, bere adopziozko herrialdea, eta munduko potentzia nagusia, zenarentzat asmoz eta jakitez lan egin duena. Sentimendu izpirik ere gabe.
Mertzenarioa deituko lioke norbaitek. Eta laudoriotzat hartuko zukeen berak, agian.
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Palestina, mediatikoki aurkeztua ez den bezala, aipatu zen joan den larunbatean Makean, mintzaldi, tailer, merkatu eta kontzertuen bidez.
"Hizkuntzen irabazia" kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.
Urtarrilaren 20an utziko du AEBko presidente kargua Joe Bidenek, lekukoa Donald Trumpi emanda –zeinak AEBen norabide aldaketa marka dezakeen Ukrainako gerran–. Agintaldia amaitu aurretik, baina, irakurri dugu Ukrainari baimena eman diola Errusiako Kursk eskualdean... [+]
192 milioi sagar 2024. urtean. Segundoero sei sagarretik gora saltzen du Britainia Handiko Tesco supermerkatu kate han ezagunak; ia 27.000 tona. Zenbaki ikusgarriak dira baina are harrigarrigoak dira bertokoak, Ingalaterrako sagarrak direla jakinda.
Urriaren 24an 40 urte egin du preso Georges Ibrahim Abdallah libanoarrak Frantziako Estatuan. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatua da... [+]
Hori da Israelgo hedabideetan azken egunotan bolo-bolo dabilen albistea. Baieztapenaren inguruan auzi ugari daude, eta horietako batzuk ikerketa judizialean aztertzen ari dira. Israelgo Estatuko Fiskaltza urriaren amaieratik ikertzen ari da Benjamin Netanyahu Israelgo lehen... [+]
Larunbatean Makean izanen da Hamza Abuhamdia, Parisen bizi den palestinar queer-a, Palestinaren aldeko topaketaren kari. Israelek bideraturiko pinkwashing-ari buruzko tailerra eskainiko du –bat-bateko euskarazko itzulpenarekin– arratsaldeko 15:30ean. LGBT pertsonen... [+]
Munduko pertsonarik aberatsena da Musk, Forbes-en azken sailkapenaren arabera. Vivek Ramaswamy politikari eta enpresa-buru kontserbadorea izanen du bere ondoan, kargua betetzeko. "Erreforma estrukturala" bideratzekoa dute, gobernuarentzat "inoiz ikusi gabeko... [+]
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
2023ko abuztuaren 4an atxilotu zuten etxean Teherango Inteligentzia Ministerioko agenteek. Desagerrarazi eta gero, fisikoki nahiz psikologikoki torturatu zuten Evingo espetxean. Orain heriotza-zigorra ezarri diote, eta espetxekideek haren aldeko defentsa eskutitza argitaratu... [+]
Nafarroan torturatutako ia mila pertsonaren errealitatea eraldatzen hasi berri dela azaldu du antolakuntzak. Nafarroako torturaren biktimen lehen aitortza ofiziala aurtengo apirilean egin zen, eta oraingoa antzeko prozesuetatik igaro diren beste torturatuekin eta gaian aditu... [+]
Goiburu baten bidez ezagutu nuen Juana Dolores; zera zioen: iraultzaileagoa zela ondo idaztea, katalanez idaztea baino. Flipatu egin nuela aitortu diot, eta berak esan dit bizitzako lehen elkarrizketa zuela hura. Lau urte geroago, berritasunaren olatua surfeatu du, eta... [+]
Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]
Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]