Alderdien arteko zatiketa Memoriaren Egunean, urtero legez
Hainbat ekitaldi egingo dira EAEko Memoriaren Egunaren bueltan. Eusko Legebiltzarrak lore eskaintza egin du, eta ondoren Aldundiek zein hainbat udalerrik hartuko diote lekukoa. Makina bat omenaldi, baina urtero legez, alderdien arteko zatiketa nagusi dela. Aurten PPk eta UPDk uko egin diote ekitaldi nagusietan parte hartzeari, soilik "terrorismoaren biktimak" aintzat hartzeko xedea betetzen ez dutelakoan.
Bi alderdiok ez dira izango, kasurako, Gasteizko Ganberaren ekitaldian. Hauek ez beste alderdi guztiak bertan izango dira, EH Bildu barne. Honek adierazi duenez, “biktima guztientzat egia, justizia eta erreparazioaren printzipioen gainean” kokatuko du bere presentzia Memoriaren Eguneko ekitaldietan. Oroimenak “kolektiboa, anitza eta integratzailea” izan behar duela azpimarratu du.
PPk, bere aldetik, Jaurlaritza zein Legebiltzarrari eskatu die Memoriaren Egunaren hasierako “zentzua” berreskuratzeko, alegia, “bakarrik terrorismoaren biktima izan direnak omentzea”. EAEko PPren buru Alfonso Alonsoren esanetan, bestelako indarkeria pairatu duten pertsonak omentzea “zurigarri” bezala darabilte “terrorismoa arbuiatzen ez dutenek”.
PPk Gasteizko Udalak, Arabako Aldundiak eta Batzar Nagusiek antolaturiko ekimen bateratuan ere ez du parte hartuko, eta uko egingo dio Euskadiko Udalen Elkarteak proposatu eta Gasteizko udalak adostutako testua sinatzeari, “terrorismoaren indarkeriari” aipamen espliziturik egiten ez zaiolakoan –testu bera babestu egin zuen 2013an–. Modu horretan, Gasteizen ekitaldi propioa antolatuko du, Agustin Ibarrolaren oroitarriaren ondoan.
Omenaldi instituzionalez landa, bestelakoak ere izango dira; Etxerat-ek egingo duena, kasu. Honek elkarretaratze bana egingo du Bilbo eta Gasteizen, sakabanaketaren ondorioz hildako 16 pertsonak aintzat hartzea eskatzeko.
Gogora-ren inaugurazio ofiziala
Omenaldiak egiteaz landa, ofizialki inauguratuko dute Gogora Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutua. Ekitaldia erakundeak egoitza duen Bilboko Artxibategi Historikoan egingo da.
Euskal Herrian azken urteetan izan diren eskubide urraketen aurrean gogoeta egin eta biktimak oroimenean izateko helburuarekin sortu zen Gogora, Eusko Jaurlaritzaren ekimenez. Iñigo Urkullu lehendakaria du presidente, eta Aintzane Ezenarro zuzendari. Ezenarroren esanetan, erakundea bakean eta bizikidetzan oinarrituriko etorkizunaren eraikuntzan lan egiteko sortu zen.
Ekaina amaieran aurkeztu, eta uztailaren lehenean ekin zion jardunari Gogorak. Lehen hilabeteetan batik bat egoitza atontzen eta hornitzen izan zuen eginkizun nagusi, eta urrian zuzendaritza kontseilua lehen aldiz bildu eta erakundearen estatutuak adostu zituen. Bilera honetan 2016rako aurrekontua –1,5 milioi eurokoa– eta Institutuaren finkapenerako 18 proiektu ere hitzartu zituzten.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea bermatzeko... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Tafallan, nekazal giroko etxe batean sortu zen 1951. urtean. “Neolitikoan bezala bizi ginen, animaliez eta soroez inguratuta”. Nerabe zelarik, 'Luzuriaga’ lantegian hasi zen lanean. Bertan, hogei urtez aritu zen. Lantegian ekintzaile sindikala izan zen;... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]